Jack-o'-lantern

Een voorbeeld van een jack-o'-lantern

Een Jack-o'-lantern is een lampion gemaakt van een uitgeholde pompoen. De lampion wordt vooral gebruikt tijdens Halloween als decoratie.

Ze worden gemaakt van echte pompoenen. Deze worden eerste opengesneden aan de bovenkant en uitgehold. De inhoud van pompoen wordt vaak voor gerechten gebruikt, zoals pompoensoep. Vervolgens wordt in de zijkant van de pompoen een eng gezicht gesneden. In de pompoen wordt vervolgens een kaars gedaan. Tegenwoordig bestaan er ook Jack-o'-lanterns gemaakt van aardewerk, plastic of ander materiaal. Deze kunnen ieder jaar hergebruikt worden.

Naam

De naam "Jack-o'-lantern" betekent letterlijk "Jack met de lantaarn".

Jack is een naam die veel in Engelstalige landen voorkomt. Maar wie is Jack precies? In de 17e eeuw had Jack een tweede betekenis. De naam werd gegeven aan wachters die 's avonds met lampionnen buiten liepen. Het is onduidelijk waar het verband tussen de lampions en de wachters vandaan komt.

Ierse mythe

Jack-o'-lanterns in het donker

De jack-o'-lantern komt uit Ierland en is afgeleid uit de Keltische mythologie. De Kelten waren een volk wat in Ierland woonde. Een van hun mythes was de mythe van Stingy Jack.

De mythe gaat over een man (Stingy Jack) die in de Duivel uitnodigde om een drankje te doen. Jack wilde alleen niet voor het drankje betalen. Hij vroeg de Duivel om zichzelf in een muntstuk te veranderen, zodat hij kon betalen. De Duivel besloot dit te doen. Jack besloot vervolgens om het muntstuk te houden in zijn eigen portemonnee. Hij hield een zilveren kruis naast het muntstuk. Hierdoor kon de Duivel niet terug veranderen. Uiteindelijk besloot Jack om de Duivel te bevrijden. Er was wel een voorwaarde. De Duivel moest Jack één jaar lang met rust laten en zijn ziel niet na zijn dood claimen. De Duivel ging akkoord.

Later keerde de Duivel terug. Jack overtuigde de Duivel om in een fruitboom te klimmen om fruit te plukken. Jack sneed vervolgens een kruis in de stam van de boom. Hierdoor kon de Duivel niet meer uit de boom klimmen. De Duivel besloot nu om Jack helemaal met rust te laten. Toen Jack overleed, weigerde God om hem de hemel binnen te laten. De Duivel wilde Jack ook niet de hel binnenlaten. Hij gaf Jacks ziel een stel steenkolen. Jack moest voor eeuwig op aarde ronddwalen. Uiteindelijk besloot Jack om de kolen in een uitgeholde raap te stoppen, wat zijn lampion werd. Deze raap werd later vervangen door de pompoen, waardoor de Jack-o'-lantern ontstond.

Bronnen

• "How Jack O’Lanterns Originated in Irish Myth". History. Gelezen op 30 september 2024.
• "The History of 'Jack-O'-Lantern'". Merriam-webster. Gelezen op 30 september 2024.