Woke
Woke (spreek uit als wook) is een Engels woord, dat betekent "alert op en bewust van maatschappelijke ongelijkheid".
Iemand is woke als hij of zij zich bewust is van het feit dat bepaalde groepen in de samenleving anders behandeld worden, zoals racisme, discriminatie en seksisme. Een persoon die woke is, past zijn eigen gedrag aan om dit te vermijden. Daarnaast probeert hij of zij dit te bestrijden.
De term woke is overgenomen door #MeToo- en Black Lives Matter-bewegingen. Het wordt vooral op sociale media gebruikt. Arjen Lubach maakte in 2019 een videoclip getiteld Woke.
Kritiek, discussie
Sommige mensen hebben kritiek op mensen die 'woke' zijn. Volgens hen is er sprake van een beweging die niet goed is, omdat er volgens hen mensen worden uitgesloten met een andere mening. De Nederlandse minister van Justitie en Veiligheid, Dilan Yeşilgöz-Zegerius, gaf in 2022 de HJ Schoolezing. Daarin zei ze dat ze zich zorgen maakt over het 'wokisme', omdat ze vindt dat mensen die woke zijn, anderen uitsluiten vanwege een andere mening. De HJ Schoolezing wordt georganiseerd door Elsevier Weekblad en is een lezing waarin sprekers hun mening over de maatschappij laten horen. Yeşilgöz gaf haar politieke mening en sprak niet namens het ministerie.
Andere mensen vinden dat de woke-beweging op zich wel goed is; zij zeggen dat de mening van die mensen discriminerend is. Het gaat dus niet om de mensen zélf. Een voorbeeld hiervan is Willem Schinkel, een filosoof en socioloog aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.
Wat staat erover in de Nederlandse wetten?
In artikel 1 van de Nederlandse Grondwet staat overigens dat discriminatie verboden is. In artikel 7 staat dat er vrijheid van meningsuiting moet zijn. Dus je mag het wel over discriminatie hebben, maar het is verboden om te discrimineren, dus je mag het niet doen.
Artikel 137d van het Wetboek van Strafrecht verbiedt overigens wél het zaaien van haat en het oproepen van geweld tegen mensen wegens ras, hun godsdienst of levensovertuiging, hun geslacht, hun seksuele geaardheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap.