Svartálfar

John Henry Fuseli - De nachtmerry met een zwarte elf

De Svartálfer uit de Noordse mythologie zijn zwarte elfen. De naam Svartálfar wordt meestal vertaald als nachtelfen. Het zijn de tegenhangers van de Alfen (lichtelfen). De lichtelfen wonen in Alfheim, de Svartálfer in Svartalfheim ("een wereld van zwarte elfen"). Soms worden ze ook in verband gebracht met dwergen, maar die zijn veelal goedaardig en wonen in Nidavellir. Mogelijk zijn ze ook verwant aan de dökkálfar ("donkere elfen").

Volgens de mythologie zijn ze kwaadaardig. Ze zien eruit als mensen, maar zijn zo zwart als de nacht.

Zowel svartálfar als Svartálfaheimr zijn voornamelijk gedocumenteerd in de Proza Edda , die in de 13e eeuw werd geschreven door Snorri Sturluson.

In de Engelse folklore werden nachtelfen "goblins" genoemd, wat zoiets betekent als 'aardman', meestal een vervelende grapjas. Zij worden ook genoemd in de Hobbits, van Tolkien, maar krijgen dan de naam "Orc's" (in het Nederlands: Bleke Ork).