Filterlogboek

'@@ -1,6 +1,25 @@ -De '''Qing-dynastie''' was de laatste [[dynastie]] die over [[China]] regeerde. De laatste keizer was Puyi, die werd afgezet in 1912. +{{Qing}} +De '''Qing-dynastie''' (uitspraak: ''Tsjing-die-nas-tie'') was de laatste [[dynastie]] die over [[China]] regeerde. De laatste keizer was Puyi, die werd afgezet in 1912. -{{Beginnetje}} +== Geschiedenis == +Aan het hoofd van de Qing-dynastie stond een [[keizer]]. Keizer [[Hong Taji|Taizong]] was de eerste keizer van de Qing-dynastie. De eerste keizer van de Qing-dynastie die over héél China [[regeren|regeerde]], was [[Shunzhi]]. De laatste keizer was Puyi, die werd afgezet in 1912. + +Vanaf het einde van de achttiende eeuw begint er steeds meer te [[verandering|veranderen]] in de Qing-dynastie. Door de [[corruptie]], slechte [[economie]] en [[hongersnood|hongersnoden]] gaat het slechter met het land. Vanwege de [[industriële revolutie]] in [[Europa]] zijn Europese landen op zoek naar [[grondstof]]fen. China heeft veel van deze grondstoffen, waardoor het land een [[doelwit]] wordt van Europese grootmachten. Eerst hebben het [[Verenigd Koninkrijk]] en [[Tweede Franse Keizerrijk|Frankrijk]] interesse in de Chinese grondstoffen. Later komen daar ook [[Keizerrijk Duitsland|Duitsland]] en [[Oostenrijk-Hongarije]] bij. China wil echter niet [[handel]]en met de Europese landen, omdat dat niet in haar voordeel was. De Europese landen willen juist wel met China handelen, om zo de grondstoffen in handen te kunnen krijgen. Daarnaast wil het Verenigd Koninkrijk [[opium]] kunnen in- en doorvoeren. Opium werd namelijk gebruikt om [[drugs]] te maken en dat leverde veel [[winst]] op. Het Verenigd Koninkrijk wil [[koste wat kost]] kunnen handelen en begint daarom met de [[Britse Oost-Indische Compagnie]] een [[oorlog]] tegen China. + +=== Opiumoorlogen=== +Deze Eerste Opiumoorlog werd al snel gewonnen door de Britten en duurde tussen 1839 en 1842. Tussen 1856 en 1860 werd een Tweede Opiumoorlog uitgevochten. Ditmaal opende ook Frankrijk de aanval op China. + +De Qing-dynastie verloor beide oorlogen en was daarna sterk verzwakt. Daarnaast moest ze [[verdrag]]en ondertekenen waarin ze gebied verloor. Na de Eerste Opiumoorlog moest China [[Hongkong]] afstaan aan het Verenigd Koninkrijk. Na de Tweede Opiumoorlog moest China ook het bij Hongkong gelegen [[Kowloonschiereiland]] en [[Ngong Shuen Chau]] ([[Engels]]: ''Stonecutters Island'') afstaan aan het Verenigd Koninkrijk. Ook werd Buiten-Mantsjoerije gegeven aan [[Keizerrijk Rusland|Rusland]]. Tevens moest China opium legaal maken en de handel openstellen voor Europese landen. Later dwongen de [[Verenigde Staten]], Rusland en Japan dat ook af. Deze landen hieven [[belasting]] en hadden zo voordeel van de Chinese handel. + +=== Taiping- en Nianopstanden=== +Door de [[nederlaag|nederlagen]] van de Qing-dynastie ontstaat er veel onrust in China. In het zuidoosten van het land roept [[Hong Xiuquan]] in 1850 het Hemels Koninkrijk van de Volmaakte Vrede uit. Hiermee begint de Taipingopstand. Hong zegt dat hij de [[broer]] van [[Jezus]] is en krijgt zo veel [[aanhanger]]s. Hij benoemt [[Yang Xiuqing]] tot leider van de opstandelingen. De [[opstandeling]]en boeken eerst veel succes, maar komen door eigen [[ruzie]]s in de problemen. De opstandelingen waren streng [[christendom|christelijk]] en verboden opium, [[tabak]], [[alcohol]] en [[gokken]]. Ook werden [[trouwen]] met meerdere mensen tegelijk, [[slavernij]] en [[prostitutie]] verboden. Op overtreding van deze verboden kwam de [[doodstraf]] te staan. Daarnaast werd al het land van de staat en werd de hiërarchie ([[systeem]] waarbij er een duidelijke [[rang]][[orde]] is en sommige mensen daar hoger in staan dan anderen) opgeheven. Toch hadden sommige opstandelingen meer macht dan anderen en vooral als ze [[wapen]]s hadden. Sommige opstandelingen begonnen [[massaal]] anderen neer te schieten. Daarbij ontstond er ook ruzie tussen Hong en Yang, waardoor er twee kampen ontstonden. Hierdoor mislukte de opstand. Tijdens de opstand kwamen tussen de twintig en dertig miljoen mensen om. + +In 1853, drie jaar na het begin van de Taipingopstand, ontstaat er een andere opstand in het noorden van China. De opstandelingen zijn verdeeld in drie groepen: het Vijfvlaggenverbond, de Wittelotuscultus en de Zelfversterkingsbeweging. Het Vijfvlaggenverbond bestaat vooral uit arme boeren en [[soldaat|soldaten]] (niet van een echt leger, maar eerder mensen met wapens die vechten). De volgelingen van de Wittelotuscultus aanbaden [[Maitreya]], in het [[boeddhisme]] de [[toekomstig]]e [[boeddha]]. Deze volgelingen geloofden dat die boeddha op elk moment zou kunnen terugkomen en wilden daarom hun eigen land hebben. De Zelfversterkingsbeweging was boos op de [[elite]] van de Qingdynastie, omdat die niet wilde [[hervorming|hervormen]]. De Zelfversterkingsbeweging vond dat het Chinese leger net zo moest worden als de [[modern]]ere Westerse en [[Japan]]se legers, omdat anders China zijn oorlogen zou blijven verkiezingen. Daarnaast wil de beweging dat er een geschreven [[grondwet]] komt. + +=== Bokseropstand === +In 1899 komen er veel [[boer]]en opstand. Deze boeren hebben geen land en worden 'boksers' genoemd. De boksers zijn tegen Westerse [[invloed]]en en worden geleid door [[Cixi]], de weduwe van de keizer. Onder haar leiding vallen de boksers de stukken land aan die tijdens de Opiumoorlogen en daarna door de Westerse landen waren opgeëist. Ook hadden ze het gemunt op [[christendom|christelijke]] [[missionaris]]en. De boksers worden aangevallen door een verbond van Rusland, Japan, het Verenigd Koninkrijk, [[Derde Franse Republiek|Frankrijk]], de Verenigde Staten, Oostenrijk-Hongarije en [[Koninkrijk Italië (1861-1946)|Italië]]. Ook vechten er Chinezen mee die tegen de boksers zijn. De Qing-dynastie verliest opnieuw een oorlog en moet veel [[geld]] betalen aan de Westerse landen. Bovendien was het leger nog steeds niet modern, omdat de [[conservatisme|conservatieve]] elite van de Qing-dynastie weigert het leger te hervormen. In 1911 breekt er hierdoor weer een opstand uit, maar deze keer mondt die uit in een [[revolutie]]: de [[Xinhairevolutie]]. De [[Chinese Revolutionaire Alliantie]] wint van de Qingdynastie, zet de [[keizer]]lijke [[familie]] af en richt de [[Beiyangregering|Republiek China]] op. + +== Bestuur == +Volgens het [[systeem]] van de Qingdynastie regeerde een keizer over zijn [[volk]], omdat hij door de [[hemel]] was aangewezen. Dit wordt ook wel het [[Hemels Mandaat]] genoemd. De keizer werd de 'zoon des hemels' genoemd, de zoon van de hemel. Dit systeem bestond al sinds de [[Zhou-dynastie]]. In de Qingdynastie, maar ook in de eerdere keizerrijken, was [[Confucianisme|leer van Confusius]] erg belangrijk. Ook was de [[samenleving]] sterk hïerarchisch: er was een duidelijke [[rang]][[orde]] en sommige mensen stonden daar hoger in dan anderen. [[Categorie:Geschiedenis van China]] -[[Categorie:Woordenschat]] '