Filterlogboek

'{{Zie ook|Zie [[Engeland (doorverwijspagina)]] voor meer betekenissen.}} {{Engeland}} [[Bestand:British_kingdoms_c_800.svg|right|250px|thumb|De [[heptarchie]] in het rood.]] '''Engeland''' ([[Engels]]: ''England'') is één van de vier landen die samen het [[Verenigd Koninkrijk]] vormen. De andere drie landen zijn [[Schotland]], [[Wales]] en [[Noord-Ierland]]. De vier landen zijn niet onafhankelijk en worden als één land gezien, namelijk het Verenigd Koninkrijk (VK). Engeland is het grootste land van het Verenigd Koninkrijk zowel qua oppervlakte als qua inwonersaantal. Engeland heeft [[Londen]] als hoofdstad, dat ook de hoofdstad van het gehele Verenigd Koninkrijk is. De Engelse geschiedenis is enorm lang en was vroeger een apart koninkrijk. Uiteindelijk werd Engeland door familiebanden en wetten onderdeel van het Verenigd Koninkrijk. De Engelse cultuur is vrijwel gelijk aan de Britse cultuur. Dingen die als typisch Engels worden gezien, zoals de [[High tea]], [[William Shakespeare]] en [[voetbal]], worden ook als typisch Brits gezien. Engeland heeft niet echt een eigen cultuur, terwijl bijvoorbeeld Schotland dit wél heeft. Anders dan de andere drie landen van het Verenigd Koninkrijk heeft Engeland geen eigen parlement en geen eigen regering. Het Britse parlement is tevens het parlement van Engeland. Wel zijn de meeste zetels in het parlement voor Engeland, aangezien Engeland de meeste inwoners heeft. Nog altijd wordt de naam ''Engeland'' gebruikt om het volledige Verenigd Koninkrijk aan te duiden. Dit is fout! Engeland is enkel een deel van het Verenigd Koninkrijk. Engeland is ook iets anders dan [[Groot-Brittannië]]. Groot-Brittannië is het eiland waar Engeland op ligt samen met Schotland (in het noorden) en Wales (in het westen). == Geschiedenis == {{Zie ook|De Engelse geschiedenis wordt vaak ook gezien als onderdeel van de Britse geschiedenis. Hier is hier slechts een korte samenvatting van de Engelse geschiedenis geplaatst.}} In 58 v.Chr. deed [[Julius Ceasar]] een poging om Engeland te veroveren, maar dit mislukte. Keizer [[Claudius]] was de eerste Romeinse keizer dit lukte. Hierdoor stonden Wales en Engeland onder de Romeinen, terwijl Schotland vrij was. Engeland was in de middeleeuwen verdeeld in verschillende koninkrijkjes, die samen de [[heptarchie]] genoemd worden. In deze tijd begon ook de bekering tot het christendom. Binnen de heptarchie was het koninkrijk Wessex het belangrijkste. Uiteindelijk de koning van Wessex alle koninkrijkjes te verbinden en werd [[Koninkrijk Engeland|koning van Engeland]]. In het oosten van Engeland kwam een tijdje onder de koning van [[Denemarken]] te staan (de zogeheten [[Danelaw]]). De koning van Wessex wist uiteindelijk de Denen te verjagen uit Engeland. [[Bestand:Darnley_stage_3.jpg|left|200px|thumb|Koningin [[Elizabeth I van Engeland|Elizabeth I]]]] In 1066 viel de Normandische koning [[Willem de Veroveraar]] Engeland binnen en werd koning van Engeland. Hierdoor werd Engeland door de Franse cultuur beïnvloed. In de eeuwen daarna hebben de Engelse koningen ook grote gebieden in Frankrijk. De Engelse koningen wisten Wales te onderwerpen, Ierland te koloniseren en voerden oorlogen met Schotland. Dit leidde uiteindelijk tot de [[Honderdjarige Oorlog]], waarin Engeland haast al haar Franse bezittingen verloor. In Engeland ontstond een strijd tussen [[huis York]] en [[huis Lancaster]] over het koningschap, die bekend staan als de [[Rozenoorlogen]]. Koning [[Hendrik VII van Engeland|Hendrik VII]] van huis Lancaster wint en sticht het nieuwe [[huis Tudor]]. Zijn zoon [[Hendrik VIII van Engeland|Hendrik VIII]] scheid de [[Anglicaanse Kerk]] af van de Rooms-Katholieke en wordt zelf de leider van die kerk. Dit leidt tot onenigheden tussen de katholieken en protestanten in Engeland. Koningin [[Elizabeth I van Engeland|Elizabeth I]] wist de onrusten te kalmeren en leidde Engeland door de [[renaissance]] met schrijvers als [[William Shakespeare]] en ontdekkingsreizigers als [[Francis Drake]]. [[Bestand:Arrival_of_William_III_of_Orange_in_England.jpg|right|250px|thumb|De [[Glorious Revolution]]]] Toen koningin Elizabeth I in 1603 kinderloos overleed kwam Engeland in handen van [[huis Stuart]], dat over Schotland heerste. De koning van Schotland was ook koning van Engeland, maar de twee landen blijven aparte wetten, rechtspraak en parlementen behouden. In Engeland was met niet blij met de katholieke Schotse koningen, die geen respect hadden voor het Engelse parlement. In de [[Engelse Burgeroorlog]] wordt de monarchie afgeschaft en de [[Engelse Gemenebest]] onder [[Oliver Cromwell]] wordt geïnstalleerd. In 1660 was de chaos echter zo groot dat de monarchie hersteld wordt. Tijdens de [[Glorious Revolution]] wordt de Engelse, katholieke koning [[Jacobus II van Engeland|Jacobus II]] verslagen door zijn protestantse dochter [[Maria II van Engeland|Maria II]] en haar man, de Nederlandse stadhouder [[Willem III van Oranje-Nassau|Willem III]]. Het koningspaar weet de verschillen tussen Engeland en Schotland te verkleinen. Ze worden samen in het [[koninkrijk Groot-Brittannië]] verenigd onder koningin [[Anne van Groot-Brittannië|Anne]]. [[File:George_William_Joy_-_The_Bayswater_Omnibus.jpg|left|250px|thumb|Het [[Victoriaans tijdperk]]]] Na de dood van koningin Anne wordt het land doorgegeven aan [[huis Hannover]]. Huis Hannover weet Groot-Brittannië met Ierland te verenigen en het Verenigd Koninkrijk was geboren in 1801. Koningin [[Victoria van het Verenigd Koninkrijk|Victoria]] was koningin van het Verenigd Koninkrijk tijdens het grootste gedeelte van de 19e eeuw. In Engeland was de [[Industriële Revolutie]] begonnen en Engeland werd hierdoor het centrum van de wereld. De Industriële Revolutie zorgde voor rijkdom, maar ook was de armoede van de werklieden erg zichtbaar. Engeland werd tevens het centrum van uitvindingen, de strijd tegen [[slavernij]] en een plaats waar gevochten werd voor [[vrouwenrechten]]. De [[Eerste Wereldoorlog]] maakte een einde aan deze periode van rijkdom. Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] werd Engeland door Duitse troepen diverse malen gebombardeerd. De grote steden, vooral Londen, waren het doel. De Duitse troepen wisten Engeland echter niet te veroveren. Dit staat bekend als de [[slag om Engeland]]. De periode na de Tweede Wereldoorlog zag het ontstaan van de [[verzorgingsstaat]], maar ook verlies aan de Britse koloniën. Het winnen van kolen in het noorden van Engeland kwam uiteindelijk tot een einde, wat zorgde voor grote werkloosheid. Engeland raakte in verval. Onder [[Margaret Thatcher]] kwam de economie weer opgang. Engeland moderniseerde zich en diverse subculturen, zoals de [[punk]]s, kwamen tot leven. Engeland ontwikkelde zich tot een multiculturele samenleving. Engeland legaliseerde in 2013 samen met Wales het [[homohuwelijk]]. In de 21e eeuw vonden diverse terroristische aanslagen van [[Al Qaida]] en [[Islamitische Staat]] plaats. == Geografie == === Landschap === [[File:Aerial_photo_showing_Fan_Bay,_Dover_Cliffs_-_geograph.org.uk_-_1502151.jpg|right|300px|thumb|De witte [[krijtrotsen van Dover]]]] Engeland beslaat het grootste gedeelte van het Verenigd Koninkrijk. Vaak wordt er een verschil gemaakt tussen het noorden en het zuiden van Engeland. In het zuiden van Engeland liggen de meeste grote steden, wonen de meeste mensen en is het landschap grotendeels vlak. In het noorden in het landschap meer heuvelachtig, wonen minder mensen en zijn minder grote steden. Aan de Engelse zuidkust liggen enkele eilanden, zoals [[Wight]] en de [[Scilly-eilanden]]. Het landtong in het zuidwesten wordt [[Cornwall]] genoemd. Bij het plaatsje [[Dover]] ligt de zogeheten [[Nauw van Calais]], waar de [[Kanaaltunnel]] zich onder bevindt. Dover staat tevens bekend om de witte krijtrotsen aan de kusten. In Engeland zijn verschillende meren en rivieren. In het noorden ligt het [[Lake District]], een nationaal park met verschillende meren. Belangrijke rivieren zijn de [[Theems]], de [[Tyne]] en de [[Mersey]]. [[Windermere]] is het grootste meer van Engeland. === Grote steden === {| class="infobox" style="text-align:center; width:97%; margin-right:10px; font-size:90%" ! align="center" colspan="11" | 10 grootste Engelse steden |- ! rowspan="23" width:150 |<br /> [[Bestand:City_of_London_skyline_from_London_City_Hall_-_Oct_2008.jpg|200px]]<br />[[Londen]]<br /> [[Bestand:PeaceGdnsSheffd.jpg|200px]]<br />[[Sheffield]]<br /> ! align="center" style="background:#f5f5f5;" | Nummer ! align="center" style="background:#f5f5f5;" | Stad ! align="center" style="background:#f5f5f5;" | Inwoners ! rowspan="23" width:150 | [[Bestand:Chamberlain_Square,_Birmingham.jpg|200px]]<br />[[Birmingham]]<br /> [[Bestand:Albert_Dock_Liverpool_7.jpg|200px]]<br />[[Liverpool]]<br /> |- |- | align="center" style="background:#f0f0f0;" | 1 || align="center" | '''[[Londen]]''' || align="center" | 7.556.900 |- | align="center" style="background:#f0f0f0;" | 2 || align="center" | '''[[Birmingham]]''' || align="center" | 1.036.900 |- | align="center" style="background:#f0f0f0;" | 3 || align="center" | '''[[Sheffield]]''' || align="center" | 555.500 |- | align="center" style="background:#f0f0f0;" | 4 || align="center" | '''[[Liverpool]]''' || align="center" | 468.945 |- | align="center" style="background:#f0f0f0;" | 5 || align="center" | '''[[Manchester]]''' || align="center" | 452.000 |- | align="center" style="background:#f0f0f0;" | 6 || align="center" | '''[[Leeds]]''' || align="center" | 443.247 |- | align="center" style="background:#f0f0f0;" | 7 || align="center" | '''[[Bristol]]''' || align="center" | 410.500 |- | align="center" style="background:#f0f0f0;" | 8 || align="center" | '''[[Leicester]]''' || align="center" | 330.000 |- | align="center" style="background:#f0f0f0;" | 9 || align="center" | '''[[Coventry]]''' || align="center" | 300.848 |- | align="center" style="background:#f0f0f0;" | 10 || align="center" | '''[[Bradford]]''' || align="center" | 293.717 |} == Bevolking == === Bevolkingsgroepen === [[File:Map_of_population_density_in_England_as_at_the_2011_census.png|right|250px|thumb|De bevolkingsdichtheid in Engeland]] De inwoners van Engeland worden Engelsen genoemd. Zij zijn vernoemd naar de Angelen, een volk dat vroeger in Engeland leefde. In Engeland leven zo'n 56 miljoen mensen en daarmee heeft Engeland ver uit een grotere bevolking dan Schotland, Wales en Noord-Ierland samen. De meeste Britten wonen dus in Engeland. De Engelsen zijn een Brits volk, maar niet alle Britten zijn Engels. Het grootste gedeelte van de Engelsen is ook geboren in Engeland. Sommige inwoners komen uit Noord-Ierland, Schotland of Wales, vaak vanwege hun werk of studie. Zo'n 6% van de bevolking is afkomstig uit India, Pakistan of Bangladesh (voormalig Brits-Indië). Bijna 3% is afkomstig van de Cariben of Afrika, vaak uit de voormalige Britse koloniën daar. Engeland heeft een grote Chinese bevolking, vooral uit [[Hongkong]]. Daarnaast is er nog een grote groep uit Europese landen. Zij komen voornamelijk uit Ierland, de Benelux, Scandinavië en Oost-Europa. === Taal === [[Bestand:Cornish_language_shift.svg|left|250px|thumb|Het uitsterven van het [[Cornisch]]. In de 20e eeuw is het Cornisch weer tot leven gebracht.]] De enige officiële taal van Engeland is het [[Engels]]. Het Engels is vernoemd naar Engeland, aangezien het er ook vandaan komt. De universiteiten van [[Oxford]] en [[Cambridge]] bepalen grotendeels de regels van het Engels. De universiteit van Oxford is bekend van de woordenboeken, terwijl de universiteit van Cambridge veel taalcursussen internationaal aanbiedt. De dialect dat in Engeland wordt gesproken heet het [[Brits-Engels]], maar er zijn ook lokale dialecten. Bijna alle Keltische talen zijn verdwenen uit Engeland. Alleen in [[Cornwall]] (in het zuidwesten) wordt nog het [[Cornisch]] gesproken. Het Cornisch was ooit uitgestorven, maar is weer in leven gebracht. Tegenwoordig spreken enkele duizenden mensen de taal en zo'n 300 spreken het als moedertaal. Het aantal sprekers van het Cornisch groeit. De taal wordt beschermd door de Britse/Engelse regering en is erkend als minderheidstaal. === Religie === [[File:Canterbury-cathedral-wyrdlight.jpg|right|250px|thumb|De [[kathedraal van Canterbury]] is de belangrijkste kerk van de [[Anglicaanse Kerk]]]] Bijna 60% van de Engelse bevolking is christelijk. De grootste kerkgemeenschap is de [[Anglicaanse Kerk]]. De Anglicaanse Kerk is ontstaan in de 16e eeuw, toen de koning van Engeland de kerk afsplitste van de rooms-katholieke kerk. De Anglicaanse Kerk heeft zowel protestantse als katholieke tradities. De koning(in) van Engeland is nog altijd het hoofd van de kerk. Andere belangrijke kerkgemeenschappen zijn de [[rooms-katholieke kerk]] en de [[protestantisme|protestantse kerken]]. Zo'n 5% van de bevolking hangt de [[islam]] aan. Dit zijn vooral inwoners afkomstig uit Pakistan en Bangladesh. Door migratie vanuit India is er ook een grote [[hindoeïsme|hindoeïstische]] gemeenschap. == Cultuur == [[Bestand:The_Beatles_arrive_at_JFK_Airport.jpg|left|250px|thumb|[[The Beatles]] waren één van de bekendste Britse bands.]] Als eerste natuurlijk de [[sportcultuur]]. Vele sporten zijn bedacht in Engeland en worden nu over de hele wereld gespeeld. [[Rugby]], [[golf]] en [[cricket]] zijn bekende maar ook heel erg populaire sporten in Engeland. Toch zijn deze sporten niet zo groot als het [[voetbal]]. Voor veel mensen is voetbal ‘‘a part of their life’’(een deel van hun leven dus). Clubs als [[Arsenal]], [[Manchester United]], [[Liverpool]] en [[Chelsea]] zijn erg bekend over de hele wereld en hebben dus ook veel fans. De Britse pop en rock bands hebben erg veel te maken met de muziek wereldwijd. Er zijn ook veel meer [[Engels (taal)|Engelse]] nummers dan nummers in andere talen. Bijna drie vierde van de Nederlandse zangers zingt in het Engels. Bands als [[The Beatles]], [[Pink Floyd]] maar ook [[The Smiths]], [[Radiohead]] en [[Coldplay]] zijn erg bekend. Er is ook nog een theatercultuur. Deze bestaat in Engeland vooral uit [[Shakespeare]]. [[File:High_tea_at_Carcosa_Seri_Negara.jpg|right|250px|thumb|Een typische [[High tea]]]] Vroeger was Shakespeare iemand die vooral gedichten en toneelstukken schreef. Nog steeds worden op wereldniveau zijn beroemde stukken opgevoerd. Je kunt wel zeggen dat Shakespeare de grootste man in de geschiedenis is. Je kunt ook wel zeggen dat door hem Engeland heel toonaangevend in de theaterwereld is geworden! Een ander voorbeeld dat Engeland toonaangevend gemaakt heeft, is [[BBC]]. BBC is een Engelse zender. Over de hele wereld is BBC bekend, en ook te zien. Zelfs muziek is te zien op BBC, want door het hele jaar door zijn er vele festivals te bezoeken. Op dit moment is [[Glastonbury Festival]] het grootste pop en rock festival in heel Groot-Brittannië. Elk jaar komen zo ongeveer 150.000 mensen op af. Ook is er een hele gezellige cultuur zoals ''[[High Tea]]'', dan komen een paar mensen bij iemand op bezoek en dan neemt iedereen iets mee (meestal staat de hele tafel vol!) en gaan dan bij elkaar zitten en gaan vervolgens praten over van alles en nog wat (meestal zijn ze aan het roddelen over de andere vrouwen of mannen)! En het woord verraad het ook wel een beetje want tijdens een High Tea drink je natuurlijk een kopje thee, want het woord Tea betekent thee. In Engeland hebben ze nog steeds [[kostschool|kostscholen]], dat zijn scholen waar kinderen naar toe moeten en les krijgen. Ze slapen daar ook, dus dat is tijdelijk hun huis. In de vakanties mogen ze natuurlijk wel naar huis. Eigenlijk is de kostschool een soort universiteit maar dan voor jongere kinderen. De eerste kostscholen werden gebouwd rond 1830. Toen waren het nog aparte jongens en meisjeskostscholen. Zelfs bij de krant is het anders dan bij ons. Want elke dag worden er maar liefst 11 kranten gedrukt, dat is dan nog niet het verschil, maar wist je ook dat de Engelsen gemiddeld 4 à 9 verschillende kranten lezen op een dag? == Politiek == === Zelfstandig bestuur? === [[Bestand:Palace.of.westminster.arp.jpg|left|300px|thumb|Het [[Brits Parlement]] in het [[Palace of Westminster]] is tevens het parlement van Engeland.]] Anders dan Schotland, Wales en Noord-Ierland heeft Engeland geen eigen bestuur. In de jaren 90 kregen de andere drie landen wel een eigen bestuur, een eigen gekozen parlement en de mogelijkheid om op bepaalde gebieden zelf maatregelen te nemen, zoals gezondheidszorg, infrastructuur en onderwijs. Bij Engeland is dit nooit gedaan, aangezien Engeland de overgrote meerderheid heeft in het [[Brits Parlement]]. Dit levert echter de situatie op, waarin Schotland, Wales en Noord-Ierland meestemt over zaken die alleen Engeland aangaan. Het idee was ooit om Engeland in negen regio's in het delen. Deze negen regio's zouden elk een eigen bestuur en een eigen parlement krijgen. Hoewel de regio's minder rechten zouden krijgen dan de drie landen, zouden ze wel bepaalde bevoegdheden krijgen. Dit plan is alleen gelukt met de regio Greater London, waar men de [[London Assembly]] heeft. In de andere acht regio's is dit niet gebeurd, aangezien de inwoners niet genoeg gebonden waren aan de regio's. De regio's bestaan wel nog steeds en worden gebruikt door de media, voor [[statistiek]]en en werden gebruikt als kiesdistricten voor het [[Europees Parlement]] tot de [[Brexit]] in 2020. === Bestuurlijke Indeling === [[Bestand:English_regions_2009_(named).svg|200px|thumb|De regio's van Engeland]] Engeland heeft officieel 9 regio's: #[[Londen|Greater London]] #[[North East England]] #[[North West England]] #[[Yorkshire and the Humber]] #[[West Midlands]] #[[East Midlands]] #[[East of England]] #[[South West England]] #[[South East England]] {{Navigatie Verenigd Koninkrijk}} [[Categorie:Engeland| ]] [[Categorie:Bestuurlijke indeling van het Verenigd Koninkrijk]] [[en:England]] [[es:Inglaterra]] [[fr:Angleterre]] [[it:Inghilterra]]'