Individuele wijzigingen onderzoeken

'@@ -1,36 +1,3 @@ -[[Bestand:Spijsvertering_Nederlands.png|thumb|300px|De spijsvertering]] +spijsvertering is de vertering van je spijs -'''Verteren''' of '''spijsverteren''' betekent het verteren van [[voedsel]] (''spijs'') tot stoffen die door ons [[lichaam]] gebruikt kunnen worden, zo worden [[groente]]n onder andere omgezet in [[vitamine]]n, [[eiwit]]ten, enzovoort. Dit gebeurt in het '''spijsverteringskanaal''', de buizen en [[lichaamsholte]]s waarin het verteren plaats vindt. - -==Weg van het voedsel in ons lichaam== -*[[Mond]] -> [[Slokdarm]] -> [[Maag]] -> [[Twaalfvingerige darm]] -> [[Dunne darm]] -> [[Dikke darm]] -> [[Endeldarm]] -> [[Anus]] - -===Mond=== -Als je eet, steek je het eten natuurlijk eerst in je [[mond]]. In je mond wordt het voedsel tot kleine stukjes vermaalt door de [[tand]]en en wordt het voedsel al een stuk verteerd door het [[speeksel]], want hierin zitten [[enzyme]]n - zoals [[amylase]] - die het eten al een stuk omzetten naar [[voedingsstof]]fen. Een enzym is een eiwit dat een proces versnelt wat normaal heel langzaam verloopt. Amylase breekt [[zetmeel]] af, waardoor het (na ingewikkelde [[chemie|chemische reacties]]) [[glucose]] ([[Tafelsuiker|suiker]]) wordt. - -=== '''''Keelholte''''' === -'''''In de keelholte zitten twee kleppen:''''' -* '''''De huig: de huig sluit de neusholte af bij het slikken. Op deze manier komt er geen voedsel in de neusholte.''''' -* '''''Het strotklepje: het strotklepje sluit de luchtpijp af bij het slikken. Op deze manier komt er geen voedsel in de luchtpijp.''''' - -=== '''''Slikken''''' === -'''''Het doorslikken van voedsel gaat niet zomaar. Eerst wordt het voedsel met de tong naar achteren en in de keelholte geduwd. De huig gaat omhoog en sluit de neusholte af. Het strotklepje gaat omlaag en sluit de luchtpijp af.''''' - -===Slokdarm=== -Van de mond gaat het eten rechtstreeks naar de [[slokdarm]]. Deze [[darm]] vervoert het voedsel van de mond naar de [[maag]]. Het eten wat we doorslikken, valt niet zomaar naar beneden in de slokdarm. Door afwisselend samentrekken en ontspannen duwt de [[slokdarm]] het eten richting de maag. Daarnaast verteert het ook de [[koolhydraat|koolhydraten]]. -===Maag=== -Na de slokdarm bevindt het voedsel zich nu in de [[maag]]. De maag trekt de hele tijd samen, waardoor het eten fijngemaald wordt. In de maag zitten allerlei [[zuur|zure sappen]], waardoor de [[bacterie|bacteriën]] die op het voedsel zaten zo goed als allemaal dood zijn. De binnenkant van de maag is bekleed met een dikke laag slijmvlies. Deze slijmvlieslaag beschermt de maagwand tegen het zure maagsap. Ook het speekselamylase wordt "uitgezet". De [[maag]] zorgt daarnaast ook voor het opnemen van [[alcohol]] en [[aspirine]]. -===Twaalfvingerige darm=== -In de [[twaalfvingerige darm]] bevindt zich de [[alvleesklier]], die ervoor zorgt dat de zure "brei" die uit de maag komt, geneutraliseerd wordt, de massa is dus niet langer zuur. Daarnaast zorgen de galsappen, uit de [[galblaas]] voor het [[emulgeren]], het vermengen van twee stoffen die je normaal niet kunt mengen, van [[vet]]ten zodat ze kunnen omgezet worden in [[vetzuur|vetzuren]] en [[glycerol]]. Daarnaast is de [[lever]] ook een belangrijk orgaan. De voedingsstoffen die vrijkomen tijdens de vertering worden via het [[bloed]] naar de lever afgevoerd. De lever zet deze voedingsstoffen om in bouwstoffen of energie. Ook maakt de lever schadelijke stoffen die ons lichaam binnenkomen onschadelijk. Deze worden daarna afgevoerd met de urine of ontlasting. - -===Dunne darm=== -De [[dunne darm]] is ongeveer vijf meter lang. Hier vindt het belangrijkste deel van de [[spijsvertering]] plaats. Eerst wordt het voedsel afgebroken tot kleine voedingsstoffen. In de dunne darm zitten [[darmvlok]]ken. Daarna nemen de darmvlokken voedingsstoffen op in het [[bloed]]. Dat bloed brengt de stoffen dan doorheen heel het lichaam, zodat [[spier]]en, [[orgaan|organen]] enzovoort normaal kunnen functioneren. -===Dikke darm=== -De [[dikke darm]] is ongeveer één meter lang. Voedselresten die het lichaam niet kan gebruiken komen in de dikke darm. In de dikke darm worden vocht en zouten uit de ontlasting gehaald. De voedingsstoffen die nu nog niet verteerd zijn, zoals [[galzout]]en en [[water]], worden door de [[dikke darm]] verteerd. - -===Endeldarm & anus=== -In de [[endeldarm]] worden alle overige stoffen, waar het lichaam niks mee kan doen, verzameld om daarna te worden uitgeplast of -gepoept via de [[anus]]. - -==Zie ook== -*Het [[spijsverteringsstelsel]] [[Categorie:Spijsvertering|*]] '