Schoenveterworm
Schoenveter- of snoerwormen Nemertea | |||
---|---|---|---|
Leefgebied | Meestal in zee | ||
Leefomgeving | vlak bij de bodem | ||
Behoort tot de | Wormen (Vermes), Dieren | ||
|
Schoenveter- of snoerwormen of slurfwormen (Nemertea) is een stam van dieren, bestaande uit 1300 bekende soorten. De Lintwormen (Cestoda) die er sterk op lijken en die als parasieten bij de mens kunnen voorkomen zijn platwormen.
De meeste schoenveterwormen zijn erg slank, meestal slechts enkele millimeters breed, hoewel een paar relatief korte maar brede lichamen hebben. Velen hebben patronen van gele, oranje, rode en groene kleuring. De voordarm, maag en darm lopen iets onder de middellijn van het lichaam, de anus bevindt zich aan het uiteinde van de staart en de mond bevindt zich onder de voorkant. Iets boven de darm bevindt zich de zogeheten rhynchocoel, een holte die meestal boven de middellijn loopt en iets voor de achterkant van het lichaam eindigt. Alle soorten hebben een soort slurf (proboscis) die in de rhynchocoel ligt wanneer hij inactief is, maar naar buiten komt om net boven de mond tevoorschijn te komen om de prooi van het dier met gif te vangen. Een zeer rekbare spier in de achterkant van de rhynchocoel trekt de slurf naar binnen wanneer een aanval eindigt. Een paar soorten met stompe lichamen filteren voer en hebben zuignappen aan de voor- en achterkant, waarmee ze zich hechten aan een gastheer.
Een paar soorten schoenveterwormen leven in de open oceaan terwijl de rest schuilplaatsen op de bodem zoekt of maakt. Ongeveer een 12 soorten leven in zoet water, voornamelijk in de tropen en subtropen, en nog een 12 soorten leven op het land op koele, vochtige plaatsen. De meeste lintwormen zijn carnivoren en voeden zich met ringwormen, kokkels en schaaldieren. Sommige soorten lintwormen zijn aaseters.
Ze zijn nauw verwant zijn aan platwormen. De Latijnse naam Nemertea is vernoemd naar de Griekse zeenimf Nemertes, een van de dochters van Nereus en Doris.
De kleinste zijn enkele millimeters lang, de meeste zijn minder dan 20 centimeter en enkele zijn meer dan 1 meter. Het langste dier dat ooit is gevonden, had een lengte van 54 meter. De lichamen van de meeste schoenveterwormen kunnen veel uitrekken, tot 10 keer hun rustlengte bij sommige soorten. Aan de buitenkant hebben ze trilharen en ze glijden over een soort slijm. De ademhaling vindt plaats over het oppervlak van het lichaam. Ze hebben een eenvoudige bloedsomloop die ook voor een soort stevigheid zorgen, zoals een brandslang die gevuld is met water. Ook de hersenen en het zenuwstelsel is tamelijk simpel. Ze bewegen over het algemeen langzaam. Sommigen over hun eigen slijm, anderen door kronkelbewegingen (spiergolven). Ze hebben zogeheten oogvlekken, wat geen echte ogen zijn.