Olielamp
De olielamp is de voorloper van de elektrische lamp. Pas begin 20ste eeuw werd ieder huishouden in Nederland aangesloten op het elektriciteitsnet en vond de gloeilamp algemeen toepassing.
De olielamp is veelal een vat waarin de olie wordt gedaan. Daarin hangt een katoenen pit die aan de andere zijde wordt aangestoken. Met een mechaniekje kan de pit of lont omhoog of omlaag worden gedaan om een betere vlam te krijgen. Een koker van glas zorgt ervoor dat de lamp niet uit waait. De zogeheten stormlamp of stormlantaarn was wat steviger van constructie dan de olielamp die in de kamer hing. Bovenop de kamerolielamp hing ook een soort witte schaal of kap van melkglas, zodat het licht wat meer verspreid werd en je niet rechtstreeks in de vlam hoefde te kijken. Voor op de stoomlocomotieven, stoomtrams, auto's en zelfs fietsen had je aangepaste olielampen.
De allereerste olielampen (tijd van de Egyptenaren) waren niet veel meer dan een soort bakje waar een lont uit stak. Het had veel weg van een kaars, maar dan met vloeibare olie in plaats van vaste was.
Heel vroeger gebruikte men plantaardige olie die uit zaden werd geperst (zoals lijnzaad). Nog niet zo lang geleden gebruikte men petroleum dat uit aardolie wordt gewonnen.
Eenvoudige olielamp
hangende olielamp
Olielampen achter op een stoomlocomotief
De aardappeleters van Vincent van Gogh, met boven de tafel een olielamp
Kleine auto- of fietslamp
Stormlampen of stormlantaarns
.jpg)
.jpeg)
Trivia
- De olielamp komt als voorwerp voor in sprookjes, als een soort van toverlamp. Zoals in het verhaal van Alladin.
- In het boek en de film Lampje van schrijfster Annet Schaap, speelt een vuurturen met een olielamp een belangrijke rol.