Marimba
.jpg)
De marimba is een slaginstrument dat bestaat uit een aantal houten staven geslagen met garen of rubber bekleedde hamers om muzikale tonen te maken. Resonatoren (soort klankkasten) of pijpen worden onder de houten staven opgehangen om hun geluid te versterken. De houten staven van een marimba zijn gerangschikt als de toetsen van een piano. Dit instrument is een soort idiofoon, maar met meer resonantie (soort galm) dan de xylofoon. Een persoon die de marimba speelt heet een marimbist of een marimba-speler.
De moderne marimba wordt onder meer gebruikt voor solo-optredens, bij fanfares en harmonieën, marimba concerten, jazz ensembles, drumbands, slagwerk ensembles (binnen) en orkesten.
Hoe het begon
De Marimba is voortgekomen uit de xylofoon. Xylofoons worden veel gebruikt in muziek van Azië en West- en Centraal-Afrika. In Latijns-Amerika hebben de tot slaaf gemaakte Afrikanen ze in de 16e en 17e eeuw opnieuw gemaakt. Waar de naam vandaan komt is onduidelijk. Volgens sommige westerse bronnen is het woord 'marimba' gevormd uit ma 'veel' en rimba 'xylofoon met één staaf'. Andere bronnen schrijven de creatie van de marimba en de kalimba toe aan koningin Marimba van de Wakambi-bevolking, die ten zuiden van het Victoriameer woont.
In 1850 wijzigde de Mexicaanse marimbist Manuel Bolán Cruz (1810-1863) de oude boogmarimba door de rechte houten balken, waarbij hij er langere poten er aan toevoegde zodat de muzikanten staand konden spelen. Hij breidde het 'toetsenbord' (houten staven) uit en verving de kalebas-resonatoren door houten dozen. In 1892 breidde de Mexicaanse muzikant Corazón de Jesús Borras Moreno de marimba uit met de zogeheten chromatische toonladder door nog een rij klankbalken toe te voegen, vergelijkbaar met zwarte toetsen op de piano. Vanaf dan kan er in alle toonsoorten erop gespeeld worden.
Bouw
Het is een rij houten staven die zijn vastgeknoopt aan twee evenwijdig op een frame gespannen touwen. De houten staaf met de laagste klank is langer en breder dan die met de hoogste klank. De resonantie klankholte die zich onder de houten staven bevinden gaan ook van lang en breed naar kort en smal. Het instrument wordt bespeeld met stokken die een vrij harde kop hebben die vaak gemaakt zijn van rubber, hout en later ook wel kunststof. De houten staven zijn weersgevoelig en kunnen door verandering van de luchtvochtigheid van klank veranderen. Ze zijn meestal gemaakt van tropische hardhout soorten. Om elke houtstaaf op toon te brengen wordt deze aan de onderzijde iets uitgehold. De holle resonatoren waren vroeger dus kalebassen, later houten buizen of dozen en nu ook wel van aluminium.