Leeftijdsladder
Op de leeftijdsladder kun je zien op welk leeftijd je iets mag of deze leeftijd is voor kinderen van 0-18 jaar. Naast rechten heb je ook plichten en dingen die pas mogen op een bepaalde leeftijd.
Kinderen van 0-4 jaar
Als tussen de 0 en 4 jaar bent heb je de volgende rechten en plichten.
- Bij je geboorte krijg je een burgersservers nummer want je krijg een ID.
- Je ouders zijn verplicht om je kosten van levensbehoefte en ontwikkeling te betalen.
- Vanaf 6 tot 9 weken krijg je een oproep om mee te doen aan het vaccinatie programma. Je ouders geven hiervoor toestemming als ze dat willen.
- Je kunt vanaf 4 jaar tot je 11e gratis reizen met de trein, mits je een OV chipkaart hebt.
- Vanaf 2,5 jaar mag je naar de peuterspeelzaal. Soms moet je er voor betalen sn soms niet, dit verschilt waar je woont.
- Je mag vanaf je 4e naar de basisschool.
- Je hebt een paspoort nodig of ID voor reizen.
- Je ouders kunnen geld krijgen om jou naar de kinderdagverblijf te brengen als het nodig is.
Kinderen vanaf 5 jaar
Vanaf de leeftijd gelden ook de volgende regels voor jou:
- Je bent vanaf nu leerplichtig; je moet verplicht naar school.
- Vanaf 5 jaar mag je alleen reizen met het vliegtuig, maar wel onder begeleiding van de vliegtuigmaatschappij.
Kinderen vanaf 12 jaar
Vanaf deze leeftijd gelden de volgende regels:
- Als je strafbare feiten pleegt kun je vanaf 12 jaar een straf krijgen.
- Vanaf deze leeftijd kun je een eigen paspoort aanvragen, maar je ouders moeten wel toestemming geven.
- Je kunt je als orgaandonor op geven in het register. Als je overlijdt voor je 16e kunnen je ouders er tegen in gaan als ze dat willen.
- Je kunt wel zonder toestemming een ID kaart aanvragen .
- Is er iets lichaamlijks iets aan de hand met jou, heb je het recht om te horen wat je hebt.
- Je hebt ook het recht om mee te praten over behandelen van de ziekte.
- De arts heeft toestemming van jouw ouders en jou om een behandeling te starten.
- Als je een tattoo of piercing wilt mag dit maar dan wel met toestemming van je ouders.
- Je met toestemming van je ouders een euthanasie verzoek indienen.
Kinderen vanaf 13 jaar
Kinderen vanaf deze leeftijd hebben deze rechten en plichten:
- Je mag betaalde klusjes buiten schooltijd en een bijbaantje in het weekend en vakantie.
- Je kunt lid worden van het medezeggenschap van je school.
- Vanaf deze leeftijd kan je krantenbezorger, vakkenvuller en een oppas worden.
- Je kunt aan de meeste sociale media een account aanmaken.
Kinderen vanaf 14 jaar
Kinderen vanaf deze leeftijd hebben deze rechten en plichten.
- Je hebt de plicht om je paspoort of ID kaart bij je te dragen. Deze moet je kunnen tonen als je de politie het vraagt.
- Je kunt een visvergunning aanvragen.
- Je kunt verantwoordelijk gesteld worden voor schade die je hebt gemaakt. Je ouders blijven verantwoordelijk, maar minder.
- Je mag je verkiesbaar stellen voor de Tweede Kamer en gemeente raad, maar kunt geen zetel krijgen tot je 18e.
- Vanaf 14 jaar kun je een DigiD aanvragen.
Kinderen vanaf 15 jaar
Kinderen vanaf deze leeftijd hebben deze rechten en plichten.
- Als je werkt heb je recht op het minimumloon.
- Als je 15,5 jaar bent kun je het theorie examen van een bromfiets rijbewijs doen.
Kinderen vanaf 16 jaar
Kinderen vanaf deze leeftijd hebben deze rechten en plichten.
- Op deze leeftijd kun je er arbeidsovereenkomst aangaan.
- Je mag maar maximaal 9 uur per dag en 45 uur per week werken en daarbij valt schooltijd onder. Je mag geen nachtdiensten en oproepdiensten doen en je mag ook niet overwerken.
- Als je zwanger bent kun je de rechter vragen om je meerderjarig te verklaren zodat je kind zelf mag opvoeden.
- Je kunt een eigen zaak beginnen bij de rechter als je toestemming krijgt van de rechter.
- Als je schade maakt ben je daar verantwoordelijk voor.
- Je kunt veroordeeld worden volgens het volwassenstrafrecht.
- Je mag zelf medische beslissen maken en beslissen wat er met je lichaam gebeurt.
- Je mag je autotheorie examen doen. Vanaf 16,5 jaar mag je praktijk lessen nemen.
- Je kan een tractor rijbewijs halen en je mag hem besturen.
- Je kunt een YouTube en Instagram account maken.
- Je mag een bromfiets rijbewijs halen en besturen.
- Je leerplicht voor 5 dagen naar school loopt af. Heb je nog geen MBO niveau 2 diploma of hoger, ben je tot je 18e kwalificatieplicht.
- Je mag een meter of zeiljacht besturen.
- Je mag oefenen voor gevaarlijke sporten.
- Je mag naar de kroeg of discotheek maar je mag geen alcohol drinken.
- Je mag seks hebben als het vrijwillig is .
- Je mag zonder toestemming van je ouders een tattoo zetten.
- Je mag een euthanasie verzoek indienen maar je ouders moeten wel betrokken worden.
- Je mag donor zijn.
Kinderen vanaf 17 jaar
Kinderen vanaf deze leeftijd hebben deze rechten en plichten.
- Je mag je praktijk examen doen voor een autorijbewijs.
- Je kunt als je slaagt voor je autorijbewijs met begeleiding van een coach de weg op.
- Als je wilt studeren op je 18e kun je alvast een basisbeurs aanvragen
- Als je niet naar school gaat 5 dagen mag je werken .
- Ben je langdurig ziek langer dan 6 maanden voor je 18e of heb je een handicap, kun je een WAJONG uitkering aanvragen.
Volwassenen vanaf 18 jaar
Volwassen vanaf deze leeftijd hebben deze rechten en plichten.
- Je bent meerderjarig en volgens de wet volwassen.
- Je hebt stemrecht en mag dus stemmen met verkiezingen.
- Je mag je zetel innemen als je verkozen bent.
- Je kunt zelf een rechtszaak beginnen.
- Werken mag nu ook s'nachts en overdag.
- Je mag trouwen.
- Als je recht hebt op een uitkering kan je die aanvragen.
- Je kunt een bankrekening open zonder toestemming van je ouders.
- Je kunt alimentatie geld op je bank ontvangen.
- Onder bepaalde voorwaarden kun je voor en achternaam veranderen .
- Je mag als je een rijbewijs hebt behaald nu zelfstandig de weg op zonder begeleiding.
- Je mag voogd worden van een minderjarige.
- Je mag een huis kopen of huren.
- Je mag een eigen bedrijf starten
- Je mag een lening aangaan.
- Je mag zorgtoeslag en huursubsidie aanvragen.
- Je mag studiefinanciering aanvragen als je op het MBO zit.
- Je mag een tegemoetkoming voor scholieren aanvragen als je nog VMBO, HAVO en VWO doet.
- Je hebt geen kwalificatieplicht meer.
- Als je jeugdhulp hebt verloopt deze in veel gevallen.
- Je mag zelfstandig een euthanasie verzoek indienen.
- Je bent verplicht om voor zorgverzekeringswet te betalen .
- Je mag alcohol drinken.