Kerstlied
Een kerstlied is een lied dat voornamelijk tijdens Kerstmis gezongen wordt. Er zijn er heel wat! Van klassiek tot meer modernere muziek. Het allerbekendste kerstliedje is wel "White Christmas" en niet te vergeten "Rudolph, the red-nosed reindeer". Ook het oorspronkelijk Duitse "O dennenboom" is beroemd en uit de jaren 80 komt Last Christmas van Wham.
Kerstliederen of Kerstmuziek kom je tegen in een tal van aan muziekgenres die regelmatig worden uitgevoerd of gehoord rond de kerstperiode. Muziek die aan Kerstmis wordt gekoppeld, kan puur instrumenteel (alleen instrumenten) zijn, of in het geval van kerstliederen kunnen teksten worden gebruikt waarvan het onderwerp varieert van de geboorte van Jezus Christus tot het geven van geschenken en vrolijkheid, tot culturele figuren zoals de kerstman, naast andere onderwerpen. Veel liedjes hebben gewoon een winter- of seizoen-thema. Bekend zijn ook de zogeheten Engelse Christmas carols.
Terwijl de meeste kerstliederen van vóór 1930 een traditioneel religieus (kerkelijk) karakter hadden, bracht het tijdperk van de 'Grote Depressie' van de jaren dertig een stroom van liederen vanuit Amerika, waarvan de meeste niet speciaal verwezen naar de christelijke aard van de feestdag, maar eerder naar de meer traditionele Westerse thema's en gebruiken in verband met Kerstmis zoals de kerstboom, gezelligheid, samenzijn en dergelijke. Deze omvatten liedjes gericht op kinderen, zoals "Santa Claus Is Comin' to Town" en "Rudolph the Red-Nosed Reindeer", evenals sentimentele (zielige) liederen van het ballad-type, uitgevoerd door beroemde zangers uit die tijd, zoals "Have Yourself a Merry Little Christmas" van Judy Garland uit 1944 en "White Christmas" van Bing Crosby uit 1942, waarvan de laatste de best verkochte single aller tijden vanaf 2018 (beide ook uitgevoerd door Michael Bubble).
Uitvoeringen van kerstmuziek tijdens openbare concerten, in kerken, in winkelcentra, in stadsstraten en op privébijeenkomsten zijn een onderdeel van de kerstvakantie in veel culturen over de hele wereld. Radiostations schakelen vaak over naar een 24-7 kerstmuziekformaat voorafgaand aan de kerstvakantie.
Enkele bekende liederen
- Stille Nacht; is van oorsprong Duits. Stille Nacht werd voor het eerst opgevoerd op eerste kerstdag 1818 in de St. Nikolauskerk in Oberndorf (bij Salzburg). De tekst was al in 1816 geschreven door Mohr, maar op kerstavond 1818 vroeg Mohr aan de componist Gruber om een melodie en een gitaarbegeleiding te maken bij de tekst. het verhaal gaat namelijk dat het orgel van de kerk kapot was, volgens een populaire versie doordat muizen van de balg hadden gegeten. Maar misschien wilde Mohr gewoon een anders klinkend lied. Het is in wel 140 talen vertaald.
- De herdertjes lagen bij nachte; is een Nederlandstalig kerstlied dat het eerst in de Katholieke Kerk werd gezongen maar sindsdien ook in andere kerkgenootschappen populair is geworden. Het lied werd in 1852 opgetekend door Joseph Alberdingk Thijm, maar zou in de 17e eeuw langs de straten gezongen zou zijn door arme Utrechtse kinderen en opgeschreven zijn door een Utrechtse kunstenares.
- Nu zijt wellekome; is een Nederlandstalig kerstlied. Het kent net als Stille Nacht verschillende versies voor katholieken en protestanten. De oudst bekende versie komt uit de 17e-eeuw, maar het lied is waarschijnlijk in de 15e eeuw ontstaan, gebaseerd op het 14e-eeuwse Sijs willekomen heirre kerst.
- O dennenboom: Komt uit het Duits en heet dan "O Tannenbaum". Het zou zijn ontstaan uit een tekst van een 16e-eeuws Silezisch volksliedje van de populaire componist Melchior Franck (1579–1639), "Ach Tannenbaum" ("Och spar").
- Jingle Bells; vroeger getiteld "One Horse Open Sleigh", is een van de bekendste niet-kerkelijke kerstliederen ter wereld. Het werd in 1857 geschreven door de Amerikaan James Pierpont (1822-1893) voor het Thanksgiving-feest in de kerk van Savannah, Georgia. Het lied werd meteen populair en werd vanaf dan jaarlijks met Kerstmis herhaald.
Voor een lijst van in Nederland bekende kerstliederen zie Wikipedia