Het lied van ijs en vuur
Het lied van ijs en vuur | |
Informatie | |
Alternatieve titel | A Song of Ice and Fire |
Schrijver | George R.R. Martin |
Taal (origineel) | Engels |
Land | Verenigde Staten |
Genre | Fantasy |
Datum | 1 augustus 1996 - heden |
Portaal Literatuur |
Het lied van ijs en vuur (Engels: A Song of Ice and Fire) is een serie van fantasy-boeken geschreven door George R.R. Martin. Hij begon met het schrijven in 1991 en gaf in 1996 het eerste deel uit. Sindsdien zijn er vijf delen uitgegeven, waarvan de laatste in 2011. Martin heeft aangegeven dat hij nog twee andere delen erbij wil schrijven. Naast de originele serie heeft hij ook verschillende andere werken geschreven die de wereld verder uitbreiden.
De boeken spelen zich af op de continenten Westeros en Essos, waar magie en mythische wezens bestaan. Toch speelt magie slechts een kleine rol in de boeken (vooral in de eerste delen). De boeken volgen een hele rij aan hoofdpersonages die bijna allemaal tot een bepaald adellijk huis behoren. Op Westeros is er een strijd tussen deze huizen aan de gang over wie de troon mag claimen. Een verbannen koningsdochter leeft ondertussen in Essos en plant om de troon van Westeros over te nemen. Ondertussen dreigen "de Anderen" uit het noorden het rijk binnen te vallen.
De televisieseries Game of Thrones (2011-2019) en House of the Dragon (2022-heden) zijn gebaseerd op deze boekenserie.
Verhaal
Hieronder staat de samenvatting van een verhaal. Soms is het niet leuk als je al weet hoe het verhaal afloopt! |
De boekenserie heeft extreem veel verhaallijnen en personages. Daarvoor wordt het begin van het plot hier alleen in grote lijnen verteld.
Westeros is verdeeld in Zeven Koninkrijken. Deze koninkrijken worden samen door één koning bestuurd. Deze zit op de "IJzeren Troon" in de hoofdstad. Toch heeft ieder koninkrijk ook een mate van zelfbestuur en zijn eigen koning en adellijk huis. De koninklijke huizen strijden tegen elkaar om de troon van de Zeven Koninkrijken over te nemen. Dit leidt tot ruzies en allianties tussen koningen en huizen. Ook proberen de huizen door middel van moorden, huwelijken, erfenissen en oorlogen meer macht en invloed te krijgen. Dit leidt weer tot verraad, chantage en politieke keuzes.
Het originele verhaal begint enkele jaren nadat de laatste koning van het huis Targaryen (Aerys II) werd vermoord. Hij was een wrede koning, waardoor hij het volk in opstand tegen hem kwam. Vervolgens nam het huis Lannister (die de rebellie leidde) de troon over. Alle troonopvolgers van Aerys II werden vermoord, zodat zij de troon niet konden claimen. Toch wisten twee van zijn kinderen (zijn zoon Viserys en zijn dochter Daenerys) naar Essos te vluchten. Viserys gebruikt hier zijn zus om de troon op een dag terug te winnen. Daenerys ziet echter dat Viserys hiervoor ongeschikt is. Gedurende de serie besluit Daenerys om het terugwinnen van de troon haar eigen doel te maken.
In het noorden van de Zeven Koninkrijken is er een grensmuur die de koninkrijken beschermd. Achter de muur leven wilde volkeren en wrede wezens in een ijzig klimaat waar niets groeit. Zij worden "de Anderen" genoemd. De grensmuur wordt steeds slechter beschermd, waardoor de angst bestaat dat de Anderen binnenvallen. Westeros heeft ook een eigenaardig klimaat. De zomers zijn vredig en duren jarenlang. Zij worden gevolgd door lange, wrede en koude winters. Het boek begint aan het einde van de zomer als de winter er aankomt.
Achtergrondinformatie
Ontstaan
Martin was al succesvol en bekend als sciencefiction- en fantasy-schrijver voor de serie. Tijdens de jaren 1980 probeerde hij scripts te schrijven voor televisie en film. Martin raakte echter gefrustreerd met de televisie- en filmwereld, aangezien zijn ideeën steeds afgekeurd werden. In de zomer van 1991 begon hij daarom met het schrijven van het sciencefiction-boek Avalon. Tijdens het schrijven kreeg hij een ander idee over een jongen die een man zag sterven en wolven in de sneeuw. Hij besloot daarom dit verhaal uit te werken, wat leidde tot Het spel der tronen (A Game of Thrones).
De boekenserie was eerst als kort verhaal bedoeld. Gaandeweg werd het plot echter steeds uitgebreider. Zo kwamen er nieuwe personages en verhaallijnen bij. In 1994 had hij de eerste 200 bladzijden af. Hij gaf deze samen met een samenvatting van de rest van het plot aan zijn uitgever. Tegen deze tijd plande Martin dat de serie een trilogie (dus een serie van drie boeken) zou worden. Hij gaf de serie de naam Het lied van ijs en vuur (A Song of Ice and Fire). Dit is een verwijzing naar het gedicht Ice and Fire (1920) van Robert Frost.
In 1996 kwam het eerste boek uit en werd een groot succes. De hoofdstukken over Daenerys werden als aparte novelle uitgegeven onder de naam Blood of the Dragon. Martin bedacht steeds nieuwe personages, plaatsen, wezens en verhaallijnen. Hierdoor werd de wereld steeds uitgebreider. Martin besloot daarom om de serie uit te breiden naar zes boeken. Tussen de eerste drie en de laatste drie boeken zou een tijdsprong van enkele jaren komen. Martin besloot echter deze tijdsprong in te vullen met een boek, waardoor de serie naar zeven boeken werd uitgebreid. Ook begon Martin de wereld te verdiepen door middel van prequels en informatieve boeken.
Stijl
Elk hoofdstuk wordt geschreven vanuit het perspectief van een personage. In deze hoofdstukken staan de belevenissen, gedachten en ontwikkeling van deze personages centraal. De hoofdstukken worden altijd verteld vanuit de derde persoon. De personages zijn dus niet zelf aan het woord. Toch lees je enkel waar het personage bij aanwezig is. De hoofdstukken zijn steeds vernoemd naar het personage dat centraal staat. Hierdoor heeft ieder boek meerdere hoofdstukken met dezelfde naam. Ieder boek heeft daarnaast een proloog. Alleen Een storm der zwaarden heeft ook een epiloog.
De serie staat bekend om zijn vele personages, ingewikkelde familiebanden en complexe verhaallijnen. Dit zorgt voor soms tot onverwachte wendingen (zogeheten plot twists). Het verhaal bevat geen helden of schurken. In plaats daarvan heeft ieder personage zowel slechte als goede eigenschappen. Ook doen zij zowel goede als slechte dingen. De personages hebben hierdoor een dubbelzinnige moraal. Het is aan de lezer om te beslissen of een personage echt goed of slecht was. Martin staat ook bekend om zijn (hoofd)personages plotseling te laten sterven. Hiermee wil hij voorkomen dat de lezer een bepaald personage als held gaat zien.
Personages
In de gehele serie komen meer dan 2.000 personages voor. De meeste van hen zijn slechts bijpersonages van wie de naam slechts genoemd wordt. Een klein deel van de personages bestaat uit hoofdpersonages. Volgens Martin zijn er zes belangrijke (centrale) personages in de serie: Arya Stark, Sana Stark, Bran Stark, Tyrion Lannister, Jon Snow en Daenerys Targaryen. Martins favoriete personage is Tyrion Lannister. Dit personage doet veel sarcastische uitspraken en heeft de meest moeilijk vatbare moralen.
De meeste personages kunnen ingedeeld worden in een van de volgende adellijke huizen:
- Huis Arryn
- Huis Baratheon
- Huis Frey
- Huis Grauwvreugd (Engels: Greyjoy)
- Huis Lannister
- Huis Martel
- Huis Stark
- Huis Targaryen
- Huis Tulling
- Huis Tyrel
Aan het einde van de boeken is een bijlage opgenomen, waar alle personages naar huis vermeld staan.
Setting
Het lied van ijs en vuur speelt zich af in een alternatief universum. Het grootste deel van het verhaal vindt plaats op het continent Westeros. Westeros is verdeeld in Zeven Koninkrijken. Deze hebben elk een eigen koning, maar ook één gemeenschappelijke koning. Deze gemeenschappelijke koning zit op de IJzeren Troon. Dit is een immens grote troon gemaakt van allerlei zwaarden. In het noorden van de koninkrijken ligt de "Muur". Dit is het grootste bouwwerk wat ooit door de mens gemaakt is. Het is bedoeld om de koninkrijken te beschermen tegen "de Anderen" in het noorden. Niemand weet precies wat er achter de Muur ligt. Wel weet men dat het bewoond wordt door wilde volkeren, enge wezens en een ijzig klimaat heeft. Westeros is ongeveer zo groot als Zuid-Amerika.
Een kleiner deel van de scenes vindt plaats in Essos. Essos en Westeros worden door een zee van elkaar gescheiden. Essos heeft dezelfde grootte als Eurazië. Essos bestaat uit verschillende koninkrijken, vrije steden en volkeren. Onder andere de stad Braavos en de volkeren Valyria en Dothraki leven op dit continent. In tegenstelling tot Westeros is er in Essos (meer) magie aanwezig. Hier vindt je ook meer aparte en bovennatuurlijke wezens. Niet alle gebieden van Essos worden bewoond. Naast Essos en Westeros zijn er nog andere continenten, waaronder Sothoryos en Ulthos. Over deze twee continenten is vrijwel niets bekend (van Ulthos is zelfs onbekend waar het ligt).
Martin besteedt in zijn boeken veel aandacht aan de wereld waarin het verhaal zich afspeelt. Zo werkte hij de verschillende volkeren, religies, de geschiedenis en verschillende talen van de gebieden uit. De wereld wordt bewoond door echte wezens (zoals mensen, wolven, etc.) en fantasiewezens (hoewel deze vooral buiten Westeros wonen).
Inspiratie
Martin haalt inspiratie uit verschillende fantasy-boeken, zoals In de Ban van de Ring van J.R.R. Tolkien. Zo heeft hij aangegeven de serie net zo groots te laten eindigen als Tolkien zijn trilogie eindigde. Daarnaast haalt hij inspiratie uit historische fictie en non-fictie.
Veel gebeurtenissen en concepten in de boeken zijn gebaseerd op de Engelse geschiedenis. De Zeven Koninkrijken zijn bijvoorbeeld een verwijzing naar de Heptarchie. Dit waren zeven Engelse koninkrijken tijdens de Engelse middeleeuwen. De strijd tussen de verschillende huizen is weer gebaseerd op de Rozenoorlogen en de Honderdjarige Oorlog. De Muur in het noorden is geïnspireerd door de muur van Hadrianus (een grensmuur tussen Engeland en Schotland om de Schotten tegen te houden).
Daarnaast zijn er verwijzingen naar mythologische geschiedenis. In de wereld van Het lied van ijs en vuur bestaat bijvoorbeeld een stad die hetzelfde lot onderging als Atlantis.
Boeken
Hoofdserie
De "hoofdserie" bestaat uit de zeven originele boeken. Deze boeken vertellen het originele verhaal. In sommige landen bestaan er verkorte versies van de boeken. Ook zijn sommige van deze boeken in twee delen uitgegeven.
Engelse naam | Nederlandse naam | Hoofdstukken | Bladzijden | Jaar |
---|---|---|---|---|
A Game of Thrones | Het spel der tronen | 73 | 694 | 1996 |
A Clash of Kings | De strijd der koningen | 70 | 786 | 1998 |
A Storm of Swords | Een storm van zwaarden | 82 | 973 | 2000 |
A Feast for Crows | Een feestmaal voor kraaien | 46 | 753 | 2005 |
A Dance with Dragons | Een dans met draken | 73 | 1056 | 2011 |
The Winds of Winter (*) | Gepland | |||
A Dream of Spring (*) | Gepland |
In het Nederlands werd Een storm van zwaarden in twee delen uitgegeven: "Staal en sneeuw" en "Bloed en goud". Ook het boek Een dans met draken werd uitgegeven in twee delen: "Oude vetes, nieuwe strijd" en "Zwaarden tegen draken".
Prequels
Martin schreef daarnaast nog enkele novelles en andere romans. Deze boeken spelen zich allemaal al vóór de gebeurtenissen in de hoofdserie. Ze geven dus meer informatie over de voorvaderen van personages en de geschiedenis van Westeros en Essos. Het zijn dus verhalende boeken.
Engelse naam | Nederlandse naam | Jaar | Opmerking |
---|---|---|---|
Tales of Dunk and Egg;
|
Verhalen van Dunk en Ei;
|
2005 1998 2003 2010 |
Verzameling van drie novelles die zich 90 jaar voor de gebeurtenissen in de hoofdserie afspelen. De drie novelles vertellen het verhaal van Heer Duncan de Lange en zijn knecht Ei (de latere koning Aegon V Targaryen). |
The Rogue Prince & The Princess; | 2013 2014 2017 |
Miniserie bestaande uit drie apart uitgegeven novelles. De novelles spelen zich twee eeuwen voor de hoofdserie af. De drie novelles gaan over een oorlog binnen het huis Targaryen. | |
Fire & Blood | Vuur & Bloed | 2018 | Een prequel. Dit is het begin van een sub-serie over de complete geschiedenis van het huis Targaryen. |
Blood & Fire | Gepland | Vervolg op het bovenstaande boek. |
Het boek Tales of Dunk and Egg werd in 2015 opnieuw gepubliceerd onder de naam A Knight of the Seven Kingdoms.
Informatieve boeken
Daarnaast bestaan er nog informatieve boeken. Deze boeken zijn geschreven als encyclopedie en geven meer achtergrondinformatie over de wereld van Een lied van ijs en vuur.
Engelse naam | Jaar | Opmerking |
---|---|---|
The Lands of Ice and Fire | 2012 | Atlas |
The Wit & Wisdom of Tyrion Lannister | 2013 | Boek met citaten van Tyrion Lannister |
The World of Ice & Fire | 2014 | Geschiedenisboek; met Elio M. García Jr. en Linda Antonsson |
The Rise of the Dragon | 2022 | Geschiedenisboek; met Elio M. García Jr. en Linda Antonsson |
Op televisie
De televisieserie Game of Thrones is gebaseerd op Het lied van ijs en vuur. De televisieserie bestaat uit acht seizoenen en 73 afleveringen. Het werd tussen 2011 en 2019 door HBO uitgezonden. Game of Thrones was een internationaal succes; alleen al in de Verenigde Staten door enkele miljoenen bekeken. Het grootste gedeelte van de beelden werden opgenomen in een studio in Belfast, Noord-Ierland. Toch werden sommige buitenbeelden ook specifieke locaties opgenomen wereldwijd, waaronder in Malta en Kroatië. De talen Valyrian en Dothraki werden zelfs door de Amerikaanse taalkundige David J. Peterson uitgewerkt voor de serie.
De eerste vier seizoenen van de serie waren gebaseerd op de vijf boeken die Martin tot dat moment had geschreven. Hierna begon Martin zich minder met de serie te bemoeien. Voor de laatste seizoenen moesten scriptschrijvers een groot gedeelte zelf bedenken. Zij gebruikten Martins uitlijning (soort van samenvatting van het verhaal) van zijn laatste twee boeken.
Na het einde van Game of Thrones besloot HBO in 2022 de serie House of the Dragon uit te brengen. Deze serie is gebaseerd op het boek Fire & Blood en speelt zich 200 jaar vóór de gebeurtenissen in Game of Thrones af. Volgens Martin werkt HBO ook aan andere televisieseries die de wereld moeten uitbreiden.
Bronnen
- (en) Het boek "A Game of Thrones" (1996) van George R.R. Martin.
- (en) Het artikel op de Engelstalige Wikipedia
- (en) Begley, Sarah (30 mei 2017). "5 Books That Influenced How George R. R. Martin Wrote Game of Thrones". Time Magazine. Gelezen op 10 februari 2024.
- (en) Bowen, Kristy (25 juni 2023). "George RR Martin Reveals What House Of The Dragon Did Better Than Game Of Thrones". GameRant. Gelezen op 13 februari 2024.
- (en) Das, Abhimanyu (9 april 2019). "Meet the person who created Dothraki and Valyrian for Game of Thrones — and learn how “khaleesi” should have been said". TED. Gelezen op 13 februari 2024.
- (en) Flood, Alison (10 november 2018). "George RR Martin: ‘When I began A Game of Thrones I thought it might be a short story’". The Guardian. Gelezen op 10 februari 2024.
- (en) Martin, George R.R. (datum onbekend). "How do you research your novels?" op de FAQ-pagina van zijn website. Gelezen op 10 februari 2024.
- (en) Selcke, Dan (31 oktober 2022). "George R.R. Martin rails against Hollywood making “illegitimate changes” to books". Winter is Coming. Gelezen op 11 februari 2024.
- (en) Sharf, Zack (11 augustus 2022). "George R.R. Martin Kept ‘Out of the Loop’ on Four ‘Game of Thrones’ Seasons and Doesn’t Know Why: ‘Ask’ the Showrunners". Variety. Gelezen op 13 februari 2024.
- (en) Smith, Kevin & Martin, George R.R. (10 november 2022). Curious George: An Evening with GEORGE R.R. MARTIN and KEVIN SMITH. Kevin Smith. Gezien op 9 februari 2024.