Hepatitis A
 |
Gezondheidsklachten?
Ga naar een dokter of huisarts! Volg geen adviezen over gezondheidsklachten van het internet op. |
Hepatitis A is een besmettelijke leverontsteking. Het wordt veroorzaakt door één van de zes soorten van het hepatitis-virus. Het hepatitis A-virus is samen met het hepatitis B- en hepatitis C-virus één van de meest voorkomende soorten hepatitis. Het virus wordt meestal overgebracht via contact met ontlasting, meestal door het eten van onveilig voedsel of het drinken van onveilig drinkwater.
Het virus dat hepatitis A veroorzaakt kan alleen hepatitis A veroorzaken; de andere soorten hepatitis worden door andere soorten virussen veroorzaakt.
Besmetting
Patiënten kunnen op verschillende soorten manieren in contact komen met het hepatitis A-virus en zo besmet worden. De meest voorkomende manier is de zogeheten fecaal-orale besmetting. Fecaal betekent zoiets alsontlasting en oraal heeft betrekking tot de mond. In dit geval is drinkwater of voedsel in contact geweest met ontlasting. De virussen kunnen hierdoor de patiënt binnentreden en zo hepatitis A veroorzaken. Vooral mensen die in gebieden leven met een slechte kwaliteit van voedsel en drinkwater of slechte of geen riolering worden op deze manier besmet. Zelfs het niet wassen van de handen na een toiletbezoek kan tot besmetting leiden.
Het virus is tevens overdraagbaar via bloedcontact. Donorbloed wordt mede hierdoor goed gecontroleerd voordat het aan een patiënt gegeven wordt. Vooral patiënten met hemofilie hebben een verhoogde kans om hepatitis A te krijgen. Zij krijgen stollingsfactoren uit het bloed toegediend, waar het virus tussen kan zitten. Gebruikers van drugs hebben tevens een verhoogde kans op hepatitis A, wanneer zij drugs gebruiken die via een naald wordt toegediend. Een voorbeeld hiervan is heroïne. Een zeldzame overdracht van het virus is die van een moeder naar een kind. Wanneer een kind in de buik van de bloed zit en de moeder heeft het virus, kan het virus via de placenta aan het kind worden overgedragen. Deze laatste vorm komt echter heel weinig voor.
Hepatitis A is tevens een seksueel overdraagbare aandoening. Dit betekent dat de ziekte via seksueel contact kan worden overgedragen. Dit komt meestal door onveilige seks, dus zonder (de juiste) voorbehoedsmiddelen.
Onder de risicogroepen voor hepatitis A vallen voor de rest nog patiënten met een levertransplantatie, patiënten met een blijvende leveraandoening, rioolwerkers die in contact zijn gekomen met rioolwater, personeel van instellingen voor mentaal gehandicapten en reizigers naar ontwikkelingslanden. Ook mensen die in contact zijn geweest met een hepatitis A-patiënt of hepatitis B of C hebben, hebben een verhoogd risico. Jonge kinderen en ouderen vormen tevens een risicogroep.
Verloop
80% tot 90% van de hepatitis A-patiënten merkt de symptomen van de ziekte. Bij kleuters en baby's merkt de ziekte meestal ongemerkt. Tussen de besmetting en de eerste symptomen zitten meestal 15 tot 50 dagen.
De belangrijkste symptomen van hepatitis A zijn koorts, misselijkheid, vermoeidheid en het vrlies van eetlust. Na enkel dagen zal ook geelzucht ontstaan; de huid van de patiënt kleurt geel. Ook zal de urine donkerder worden en de ontlasting lichter. Dit zal ongeveer 2 tot 3 weken zo blijven. Hierna breekt een herstelperiode aan van enkele maanden. In 10% van de gevallen vind er een terugval plaats tijdens de herstelperiode. De ziekte wordt dan heviger. In 1% van de gevallen kan de ziekte zo ernstig zijn dat er leverfalen ontstaat. De patiënt kan dan zelfs overlijden! Hepatitis A is altijd een tijdelijke aandoening en kan nooit chronisch (blijvend) zijn.
Behandeling en prevalentie
Er bestaat niet een echt medicijn tegen hepatitis A, maar wel middelen die het lichaam helpen het virus te bestrijden. Sinds 1992 beschikken ziekenhuizen in zowel Nederland als België over efficiënte en veilige vaccins. Deze vaccins werken van 100% en moeten om de tien jaar worden toegediend. Onderzoek wees echter uit dat een vaccin wel twintig jaar en veel gevallen levenslang kan werken.
In België en Nederland valt sinds de jaren 80 een teruggang te zien in het aantal gevallen. Dit komt mede door de verbeterde hygiëne. In Nederland zijn de laatste tien jaar 600 tot 1200 gevallen van hepatitis gemeld. De meeste patiënten zijn jonger dan 20 jaar. De aandoening wordt in westerse landen vooral via seksueel contact overgebracht.