Geel (kleur)
Geel is een zogeheten primaire kleur, ook wel basiskleur genoemd. De kleuren rood en blauw zijn ook basiskleuren.
Wanneer je 50% geel en 50% rood bij elkaar doet, ontstaat de kleur oranje (secundaire kleur, kleur van de tweede orde). Als je 50% geel en 50% blauw bij elkaar doet, krijg je de kleur groen (ook een secundaire kleur). Geel is een warme kleur en dat kennen we natuurlijk ook van de zon.
In de katholieke kerk is geel de kleur van de Paus en in het oude China de kleur van de keizer. In het oude Griekenland en Rome werden de goden vaak afgebeeld met geel of blond haar. De verrader Judas uit de bijbel wordt vaak in een gele mantel afgebeeld. In de tweede wereldoorlog werden joden in het door de nazi's bezette Europa gedwongen een gele ster te dragen.
Geel wordt daarom vaak gezien als de kleur van wijsheid of rede, amusement, zachtmoedigheid, humor, geluk en spontaniteit, maar ook met dubbelhartigheid, jaloezie en hebzucht. Het staat ook voor de lente met de opkomende gele Narcissen.
In de heraldiek wordt goud (metaal) in geel aangegeven. Ook in het oude Egypte werd geel geassocieerd met goud. De herkomst van het woord geel ligt dicht bij dat van goud.
Bij het drukken van tijdschriften wordt er een iets donkerder geel gebruikt, het zogeheten proces geel (ook bekend als "pigmentgeel", "drukgeel" en "kanariegeel"). Samen met cyaan (licht blauw) en magenta (roze-rood) kunnen er alle kleuren mee worden gedrukt. Met zwart erbij kunnen de contrasten en schaduwen worden versterkt. Hetzelfde dus als bij een kleurenprinter.
De tegenoverliggende kleur in de kleurencirkel is paars tot blauw. Dit wordt de complementaire kleur genoemd. Vincent van Gogh gebruikte deze combinatie veel als contrast kleuren bij zijn zonnebloemen. Ook Johannes Vermeer gebruikt die tegenstelling in het melkmeisje.
Geel is ook de kleur van verkleurende herfstbladeren, maar ook van bananen. Het heeft met dezelfde gele pigment te maken, dat ook voorkomt in de schil van een citroen, maar ook in eigeel. Sommige delen van planten worden dan ook gebruikt om textiel of wol geel te kleuren, zoals de Wouw (Reseda Luteola). Synthetisch (kunstmatig) geel wordt gemaakt van chroomgeel (een verbinding van lood en chroom) of Cadmium geel (Cadmiumsulfide) die beide giftig zijn. Daarom wordt tegenwoordig het niet giftige hansageel gebruikt.
Geel heeft ook een waarschuwende functie, zoals bij wespen, maar ook bij verkeersborden die bijvoorbeeld een omleiding aangeven, of de ambulace of wegenwacht. De gele kaart in de sport is ook een waarschuwing. De kleur geel is van oudsher geassocieerd met geldschieters en financiën. Niet toevallig is het logo en zijn de geldautomaten van Geldmaat geel.
In de politiek is geel vaak een protest kleur. Denk aan de gele hesjes.
De HEX kleurcode voor geel is #FFFF00.
Andere geeltinten
Napels geel - #FADA5E
Citroengeel - #FDFF00
Cadmiumgeel - #FFF600
Proces geel - #FFEF00
licht citroen geel - #FCFAA6
| Kleur | |||
|---|---|---|---|
Bruin- Rood - Oranje - Geel - Groen - Cyaan - Blauw - Indigo - Violet - Magenta - Wit - Grijs - Zwart |
|||