Gaston Berghmans

Gaston Petrus Bernardina Berghmans (Merksem, 11 maart 1926 – Schoten, 21 mei 2016) was een Vlaams acteur en komiek. Hij werd bekend door samen met Leo Martin als komisch duo op te treden onder de naam Gaston en Leo. Berghmans werd geboren als oudste zoon in een gezin met twee kinderen. Zijn zus, Paula, is vier jaar jonger en woont sinds 1959 in de VS. Berghmans' vader was een zelfstandig diamantslijper die toen hij minder werk kreeg begon als chauffeur-bevoorrader voor De Welvaart, een winkelketen van de christelijke vakbond. Berghmans was toen zeven jaar. Berghmans herinnert zich nog dat zijn vader vaak van 5 uur 's ochtends tot een stuk na middernacht in de weer was en dan zelfs zijn nachthemd niet meer aantrok. Berghmans' moeder werkte als hulpje in de slagerij van haar zus.

Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak was Berghmans veertien jaar. Omdat zijn school sloot ging hij werken bij een telefoondienst. Hij tekende er de pasfoto's van de lieven van de telefonistes over en tekende kousennaden op hun benen zodat het leek alsof ze nylonkousen droegen. Hij werkte ook enkele jaren op de vakschool Rerum Novarum en De Nive Winkel, een workshop bij de dokken. Berghmans ontdekte zijn komisch talent toen hij in zijn korfbalclub tijdens een feestje een sketch deed over een korfballer die met de nationale ploeg wou meedoen, maar altijd op de bank moest blijven zitten en daarna in het veld putten begint te graven waar hij ten slotte zelf inliep. Zangeres Lizy Berna die op één van die optredens was uitgenodigd vond Berghmans wel geestig en bracht hem in contact met conferencier Jaak De Voght die ook impresario was voor veel variétéartiesten waardoor Berghmans links en rechts begon op te treden. Hij begon ook zijn eigen materiaal te schrijven en mocht uiteindelijk zelfs op televisie tijdens Expo 58 alle dagen grappen vertellen over de wereldtentoonstelling. De teksten die hij toen voordroeg waren wel geschreven door Gaston Durnez.

Toch ging de komiek hier vroegtijdig de mist in. De regisseur dwong de Antwerps pratende Berghmans ABN te spreken en in drie minuten tijd zijn vier pagina's tekst door te nemen vooraleer hij moest opkomen.

Een jaar later, in 1959, werd Berghmans nog eens gevraagd voor een televisieoptreden, ditmaal live vanuit het casino van Beringen. Het was de bedoeling dat hij in afwachting tot de volgende acts opkwamen moppen tapte en weer diende hij ABN te spreken. De BRT zei ook dat hij met zijn rug naar het publiek moest staan en maar een paar moppen hoefde te vertellen voor de volgende acts op zouden komen. Het duurde echter veel langer voor de acts zich hadden omgekleed en Berghmans diende veel meer moppen te tappen dan gepland. Op den duur was hij echter uitverteld en gaf hij het op. Tot overmaat van ramp lachte niemand in de zaal omdat ze hem niet konden verstaan, met zijn rug naar hen toegekeerd. Het zou jaren duren voor hij weer op de televisie verscheen...

In het variété ging het de komiek echter wel voor de wind. Zijn revues in de Ancienne Belgique trokken volle zalen en van heinde en verre kwamen er internationale sterren optreden. De eigenaar van de Ancienne Belgique was Arthur Mathonet, een Franstalige Luikenaar die goed Nederlands sprak maar wel met een zwaar Frans accent. Deze had echter een hekel aan Berghmans sinds de komiek in 1956 voor hem in het orkest van Emile Sulon had opgetreden en al zijn aankondigingen in het Vlaams had gedaan, in plaats van in beide landstalen. Mathonet had toen Berghmans' naam uit de programmaboekjes geschrapt. Pas een paar jaar later, toen Berghmans voor een revue van sanatorium De Mick optrad voor patiënten in socialistische ziekenhuizen, mocht hij op aanbeveling van Jacques Vandenbergh, de directeur van het sanatorium, weer in de Ancienne Belgique optreden. De revues waar Berghmans aan meedeed waren al gauw uitverkocht. Hij trad toen met zijn collega's vaak twee keer per dag op en 's zondags zelfs drie maal. Het waren vooral komedies, maar er werd ook in gezongen.

In 1960 trouwde hij en kreeg in 1961 een dochter.Berghmans leerde Leo Martin voor het eerst kennen in 1957 in de Billiard Palace waar het orkest van Willy Rockin speelde. Leo speelde er saxofoon en klarinet en Berghmans voerde soms samen met hem enkele sketches voor twee man op. In de jaren 60 kreeg Martin een eigen orkest en werd het eenvoudiger om Berghmans uit te nodigen om sketches te komen spelen. Hun komische optredens dienden vaak als proloog voor Martins muzikale momenten. Met deze optredens werd de basis gelegd voor wat later Gaston en Leo zou worden. Tot 1972 bleven ze echter apart van elkaar optreden.

Berghmans trad 's winters in de Ancienne Belgique op en 's zomers speelde hij in Blankenberge in de Eden met het orkest van Bobby Setter. Martin trad toen in Oostende op in "Het Witte Paard" en zo bleven ze regelmatig in contact om samen de zalen te vermaken. Toen in 1968 de baas van "Het Witte Paard" Berghmans vast in dienst nam de eigenaar van de Eden prompt ontslag omdat hij vond dat hij zonder Berghmans niets was. Berghmans en Martin voerde hun acts ook op in het Engels vanwege de toeristen die vanuit dat land "Het Witte Paard" aandeden.

In 1972 doekte Martin zijn orkest op en traden hij en Berghmans nog uitsluitend op als komieken. Toch bleven ze nog geruime tijd hun shows in Oostende doen tot "Het Witte Paard" uiteindelijk afbrandde. Mathonet kreeg het idee om de legendarische revue Slisse & Cesar weer terug op te voeren. Berghmans was van de oorspronkelijke versie vroeger al een fan en had de revue in de jaren 60 al eens gespeeld in de Koninklijke Vlaamse Schouwburg met Nand Buyl, Jan Reussens en Anton Peters. Peters speelde toen Slisse, Reusens Cesar en Berghmans de postbode. Peters verknoeide eens de act van Berghmans door zijn personage ongeïnteresseerd uit het raam te laten kijken terwijl Berghmans allerlei leuke spullen uit zijn posttas haalde. Berghmans zag hoe hij afging en verliet vroeger dan gepland het podium. De dag erop toen Peters hetzelfde deed begon hij echter te improviseren en stal de show. Peters schrok en hervatte de scène weer zoals gepland, al maakte Berghmans zijn deel nog langer.

In 1976 begonnen Berghmans, Tony Bell en zijn vrouw, Yvonne Verbeeck, Norma Hendy, Lucienne Steiner dan voor uitverkochte zalen de revue Slisse & Cesar op te voeren. Mathonet besloot echter op zeker moment dat de tweede voorstelling op zondag gratis moest worden opgevoerd omdat er al zoveel kosten waren. Na twee maanden had Leo er genoeg van en besloten Berghmans en hij ermee te kappen omdat Martin vond dat Mathonet "geld genoeg verdiende". Op 21 mei 2016 overleed hij in het rusthuis van Schoten op 90 jarige leeftijd. Hij kampte met gezondheidsproblemen.