Corporatie

Een corporatie is een rechtspersoon. Veelal gaat het hierbij om een organisatie of bedrijf die gerechtigd is om overeenkomsten (afspraken) aan te gaan. Denk hierbij aan het rijk, de provincie of een gemeente. Het kan ook een kerkgenootschap zijn. Ook verenigingen en stichtingen worden hiertoe gerekend.

Net als een particulier iemand (=natuurlijk persoon) kan een corporatie of rechtspersoon bijvoorbeeld een opdracht geven om bijvoorbeeld iets te bouwen. Het maakt dan afspraken met de bouwer over de kosten, de verwachte bouwtijd, materialen enzovoorts. Dat wordt vastgelegd in een overeenkomst die door beide partijen wordt ondertekend (door een vertegenwoordiger van die partijen). Komt de corporatie of de bouwer de afspraak niet na, dan kunnen deze vervolgd en eventueel bestraft worden. Beide partijen zijn aansprakelijk op hun wel of niet correct handelen. De bedoeling is dus dat er over en weer sprake is van eerlijk handelen.

Het woord "corporatie" is afgeleid van corpus, het Latijnse woord voor lichaam of een "groep mensen". Ten tijde van Justinianus (regeerde 527-565) erkende het Romeinse recht een reeks rechtspersonen onder de namen Universitas, corpus of collegium. Zo'n groep werd dan geregistreerd. Vandaag de dag gebeurt dat nog steeds. Bedrijven, stichtingen en dergelijke moeten zich inschrijven bij de Kamer van Koophandel. Bij de inschrijving wordt onder andere vastgelegd wie de verantwoordelijke vertegenwoorders zijn en wat de vestigingsplaats is. Al in de Romeinse tijd hadden dergelijke lichamen (corporaties of rechtspersonen) doorgaans het recht om eigendommen te bezitten en contracten op te stellen, om geschenken en legaten te ontvangen, om te procederen en gedagvaard te worden, en in het algemeen om juridische handelingen te verrichten via vertegenwoordigers. Aan particuliere verenigingen werden door de keizer bepaalde privileges en vrijheden verleend.