Vlaams Parlement
Zie ook Bestuurlijke indeling van België
Het Vlaams Parlement is het parlement van Vlaanderen. Het Vlaams Parlement is sinds 1980 zowel het parlement van de Vlaamse Gemeenschap als van het Vlaams Gewest. Anders dan Wallonië heeft Vlaanderen hierdoor één parlement. Het Vlaams Parlement bestaat uit 124 zetels en is gevestigd in Brussel in het Vlaams Parlementsgebouw.
Doordat het Vlaamse Parlement zowel over zaken van de Vlaamse Gemeenschap als zaken van het Vlaams Gewest gaat komen 6 leden standaard uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Brussel is namelijk wel onderdeel van de Vlaamse Gemeenschap, maar niet van het Vlaams Gewest. Deze zes leden mogen alleen stemmen over de bevoegdheden van de Vlaamse Gemeenschap en niet over die van het Vlaams Gewest.
Liesbeth Homans (2019-heden) van de Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA) is de huidige voorzitter van het Vlaams Parlement.
Geschiedenis
Het Vlaams Parlement bestaat in zijn huidige vorm sinds 1996. Tussen 1970 en 1980 sprak men van de Cultuurraad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap. Deze ging enkel over de taal, de cultuur en een heel klein beetje over het onderwijs. Hierdoor had de cultuurraad veel minder bevoegdheden dan het Vlaams Parlement. In 1980 werd de Vlaamse Raad opgericht. Deze had wel meer bevoegdheden, maar werd niet democratisch gekozen. In 1995 werd besloten dat deze raad wel democratisch gekozen worden door middel van verkiezingen. Dit was één van de bestuurlijke hervormingen van België in de jaren 90. Op 2 april 1996 werd uiteindelijk het Vlaams Parlement gesticht.
Bevoegdheden
De bevoegdheden van het Vlaams Parlement zijn op te delen in de cultureel-sociale bevoegdheden van de gemeenschap en de grondgebiedsbevoegden van het gewest. Het legt de spelregels voor het openbaar bestuur in Vlaanderen vast in decreten (binnen de beperkingen van de Vlaamse wetgeving én van de Belgische grondwet). Het keurt elk jaar de begroting goed en controleert de werking van de Vlaamse Regering.
Cultureel en sociaal
Het Vlaams Parlement gaat over het taalgebruik binnen de overheid, op scholen en binnen bedrijven. Zo stellen ze vast welke eisen er gesteld moeten worden aan het Vlaams van bijvoorbeeld scholieren. Ook houden ze zich bezig met culturele instellingen en evenementen. Ze bepalen of er meer geld gaat naar bibliotheken, of cultureel erfgoed gerestaureerd wordt en of kunstenaars meer gesteund worden. Ook sport en de media vallen hieronder. Het Vlaams Parlement kan zich namelijk bemoeien met de Vlaamse televisie VRT. Het Vlaams Parlement houdt zich tevens bezig met het onderwijs in Vlaanderen. Ze bepalen binnen een bepaalde mate wat leerlingen moeten leren voor een bepaald vak en controleren scholen. Ook hanteren ze de leerplicht, gaan over de pensioenen van leraren en stellen voorwaarden aan het uitreiken van diploma's. Het parlement bemoeit zich met een deel van de gezondheidszorg. Zo ondersteunt en controleert het parlement ziekenhuizen en gaat het parlement over thuiszorg, ouderenzorg, geestelijke gezondheidszorg en inenting. Als laatste gaat het parlement over de bijstand aan personen, zoals de jeugdzorg en kinderopvang, en het de integratie van immigranten.
Grondgebied
Het Vlaams Parlement bepaalt alles wat te maken heeft ruimtelijke ordening. Dit houdt onder meer de aanleg van wegen, het beschermen van monumenten en het bepalen welk stuk grond voor wat gebruikt wordt in. Het Vlaams Parlement houdt toezicht op het veilig en gezond houden van omgeving. Het beschermt het milieu, houdt toezicht op bedrijven en kijkt naar de afvalstoffen. Ook gaat het Vlaams Parlement over de waterzuivering, waterkwaliteit en de riolering. Het natuurbehoud is ook voor het parlement. Zo kan het beslissen welke bossen gekapt of aangeplant worden. Het houd toezicht en maakt regels over de landbouw, zeevisserij en huisvesting. Ook kan het parlement steun geven aan bedrijven en buitenlandse handel stimuleren. Het parlement gaat over de energie die in Vlaanderen gebruikt wordt. Zo zorgt het voor het opwekken van energie en de komst van duurzame energiebronnen. Ook gaat het parlement over verkeer en vervoer, zoals het openbaar vervoer, de luchthavens van Oostende en Antwerpen, de havens en wegen.
Voor bovenstaande bevoegdheden kan Vlaanderen een internationaal verdrag sluiten met een ander land. Wanneer Vlaanderen bijvoorbeeld met Nederland samen wil werken op het gebied van openbaar vervoer dan kan het parlement dit dus regelen.
Toewijzen van bevoegdheden
Bepaalde taken zijn toegewezen aan andere instanties. Deze instanties kunnen deze taken beter uitvoeren, aangezien ze hier meer kennis over hebben. Het Vlaams Parlement houdt hier echter wel toezicht op en de instanties moeten zich ook kunnen verantwoorden tegen het parlement zo nodig.
- Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie (VRT); gaat over de televisie- en radio-uitzendingen op de Vlaamse publieke omroep.
- De Lijn; gaat over het openbaar vervoer in Vlaanderen, waaronder het trein- en busverkeer.
- Kind en Gezin; gaat over het welzijn van kinderen en gezinnen.
- Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVA); gaat over het afval in Vlaanderen en hoe dit verwerkt/recycleert wordt.
- Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroep (VDAB); gaat over het begeleiden van werkzoekenden naar werk en werkgevers helpt aan werknemers.
Zetelverdeling
Hieronder vindt je de huidige zetelverdeling van het Vlaams Parlement. De huidige regering (coalitie) bestaat de Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA), Christen-Democratisch en Vlaams (CD&V) en Open Vlaamse Liberalen en Democraten (Open VLD).
| Partij | Zetels | Fractievoorzitter | ||
|---|---|---|---|---|
.png){kind=small}
|
Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA) | 35 | Wilfried Vandaele | |
| Vlaams Belang | 23 | Chris Janssens | ||
.svg){kind=small}
|
Christen-Democratisch en Vlaams (CD&V) | 19 | Peter Van Rompuy | |
|
Open Vlaamse Liberalen en Democraten (Open Vld) | 14 | Willem-Frederik Schlitz | |
|
Groen | 14 | Mieke Schauvliege | |
.svg){kind=logo}
|
Vooruit | 13 | Hannelore Goeman | |
|
Partij van de Arbeid (PVDA) Parti du Travail de Belgique (PTB) |
4 | Jos D'Haese | |
| Onafhankelijke leden | 2 | Geen | ||
| Totaal aantal zetels | 124 | |||
Opmerkingen:
- De onafhankelijke twee onafhankelijke leden zijn Sihame El Kaouakibi en Els Ampe. Beide politici stonden voor Open VLD op de kieslijst, maar stapten later uit de partij en behielden hun zetel.