Genderdysforie

Gezondheidsklachten? Ga naar een dokter of huisarts! Volg geen adviezen over gezondheidsklachten van het internet op.

Genderdysforie of geslachtsidentiteitsstoornis is een psychologische gesteldheid als gevolg van een ontevreden gevoel (dysforie) over het lichaam waarin de persoon geboren is, waarbij het biologische geslacht (sekse) niet past bij de genderidentiteit (gevoel of de persoon een man, een vrouw, iets daartussenin of geen van beide wil zijn).

In de volksmond wordt dit 'geboren zijn in een verkeerd lichaam' genoemd. Bijvoorbeeld als iemand wordt geboren als meisje, maar zich een jongen voelt of andersom. Ook komen er situaties voor waarin iemand zich geen man of vrouw voelt. Mensen met genderdysforie ​voelen zich heel ongelukkig in hun lichaam, omdat ze zich niet voelen zoals ze zich zouden willen voelen. Ze voelen zich bijvoorbeeld geen meisje, terwijl ze wel geboren zijn als een meisje.

Een algemeen bekendere term voor genderdysfore personen is transgender. Dit zijn mensen die een geslachtsverandering willen ondergaan of hebben ondergaan. Zij worden (na de geslachtsoperatie) met een medische term 'transseksuelen' genoemd. In de werkelijkheid kan dit woord ouderwets overkomen; tegenwoordig worden mensen vaker gewoon 'transgender' genoemd. Het is een hele stap voor iemand om in transitie te gaan. Dat vraagt om een zorgvuldige voorbereiding en psychologische begeleiding. Niet alle transgender personen hebben te maken met genderdysforie.

Oorzaken

Al op vroege leeftijd blijkt vaak dat iemand die later genderdysforie krijgt, een afkeer heeft van het eigen lichaam en dat het over het algemeen gewenste en passende gedrag als knellend wordt ervaren. Ook probeert de persoon soms de kleding van de andere sekse te dragen. Als iemand het eigen lichaam of dat als een probleem ervaart, dan kan die persoon depressief worden en angststoornissen krijgen. Om er achter te komen wat er aan de hand is zal een psycholoog goed onderzoek moeten doen (diagnose stellen). Genderdysforie kan ook zich pas op latere leeftijd ontwikkelen, dan is het kind als het jong is nog genderconform, maar niet meer als diegene de pubertijd bereikt of volwassen wordt.

Mogelijk ligt de oorzaak van dit probleem in de verstoring van de hormoonhuishouding tijdens de ontwikkeling van de foetus (het nog ongeboren kind), hoewel dit nog onzeker is omdat er nog weinig is gebleken uit wetenschappelijke onderzoeken. Het medicijngebruik van de moeder zou mogelijk invloed kunnen hebben op die hormoonhuishouding. Met name het tekort aan of juist een overvloed van het hormoon testosteron speelt een belangrijke rol. Soms kiest men ervoor om de persoon eerst een hormoonbehandeling te geven om te kijken of dat effect heeft op de gevoelens. Toch zijn er nog veel vraagtekens als het gaat om de oorzaken. Dat wil zeggen dat het nog onduidelijk is waarom iemand genderdysforie krijgt.

In sommige gevallen is er sprake van externe genderdysforie. Dat houdt in dat door invloeden van buitenaf mensen last krijgen van genderdysforie.