Tweede Kamerverkiezingen 2023
Tweede Kamerverkiezingen 2023 | |
---|---|
← 2021 |
2027 → |
Land | Nederland |
Datum | 22 november 2023 |
Uitslag | |
Kiesgerechtigd | 13.473.750 personen |
Opgekomen | 10.475.203 personen |
Opkomst | 77,75%
|
Parlement | Tweede Kamer |
Te verdelen | 150 zetels |
Partij voor de Vrijheid 23,49% | |
GroenLinks-PvdA 15,75% | |
Volkspartij voor Vrijheid en Democratie 15,25% | |
de volledige resultaten staan verder in dit artikel. | |
Kaart | |
Vorige premier |
|
Portaal Politiek |
De Tweede Kamerverkiezingen 2023 werden gehouden op 22 november 2023. Ze stonden gepland voor 2025, maar op 7 juli 2023 viel het kabinet-Rutte IV waardoor de verkiezingen eerder gehouden worden. Na de verkiezingen is de formatie van het eerstvolgende Nederlandse kabinet begonnen.
Bij Tweede Kamerverkiezingen worden de 150 leden van de Tweede Kamer gekozen. Tweede Kamerleden voeren hun werk niet in hun eentje uit, ze horen bij een partij waarvan zij vinden dat die het beste bij hen past. De winnaar van deze verkiezingen mag samen met andere politieke partijen een kabinet vormen. Hierbij probeert de grootste partij om uiteindelijk minimaal 76 leden – een meerderheid – in het kabinet te krijgen, zodat de uiteindelijke regering haar plannen makkelijk door de Tweede Kamer kan laten goedkeuren. Een partij komt in de Tweede Kamer als de kiesdeler (niet te verwarren met kiesdrempel - Nederland kent geen kiesdrempel) behaald is. Om deze te behalen moet een partij genoeg stemmen krijgen.
De verkiezingen werden gewonnen door de Partij voor de Vrijheid (PVV) van Geert Wilders. Dat is bijzonder, omdat het namelijk voor het eerst in de Nederlandse geschiedenis is dat een radicaal-rechtse partij de verkiezingen wint. GroenLinks-PvdA won ook veel zetels en werd zo de tweede partij van het land. De Partij van de Arbeid (PvdA) was voor het laatst in 2012 de tweede partij van het land.
Forum voor Democratie (FvD) verloor bijna twee derde van zijn zetels. De Partij voor de Dieren (PvdD) raakt de helft van haar zetels kwijt, en Volt en Socialistische Partij (SP) halveerden bijna. JA21 hield van de drie zetels er maar één over.
Bij deze verkiezingen kwamen in totaal vijftien partijen in de Tweede Kamer, twee minder dan bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Nieuw Sociaal Contract (NSC) van Pieter Omtzigt kwam als grootse nieuwkomer de kamer binnen. BIJ1 en 50PLUS verloren hun enige zetel. Wybren van Haga, die zich van Forum voor Democratie (FvD) had afgesplitst, wist ook met zijn Belang van Nederland (BVNL) geen zetels te halen.
De partijen die deelnamen aan het kabinet-Rutte IV, de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) van Dilan Yeşilgöz-Zegerius, Democraten 66 (D66) van Rob Jetten, het Christen-Democratisch Appèl (CDA) van Henri Bontenbal en de ChristenUnie (CU) van Mirjam Bikker, verloren fors. Voor het eerst in dertien jaar was de VVD niet meer de grootste partij van het land. D66 verloor de meeste zetels van alle partijen: slechts een derde van de zetels bleef over. Ook het CDA verloor twee derde van zijn zetels en haalde hiermee zijn slechtste verkiezingsresultaat ooit. Ten slotte raakte de ChristenUnie de helft van haar zetels kwijt. Samen verloren de coalitiepartijen meer dan de helft van hun zetels. Alleen bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2002 gebeurde iets wat daarop lijkt.
Deelnemende partijen
Lijst 2: Democraten 66
Lijst 3: GroenLinks-PvdA
Lijst 4: Partij voor de Vrijheid
Lijst 5: Christen-Democratisch Appèl
Achtergrond
Het is voor het eerst sinds 2002 dat de zittende minister-president níét de lijsttrekker is voor zijn partij. Premier Mark Rutte maakte op 10 juli 2023 namelijk bekend weg te gaan uit de politiek. Hierdoor waren deze verkiezingen best spannend.
Aan het begin van de campagne ging de strijd tussen Nieuw Sociaal Contract (NSC), GroenLinks-PvdA en de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD). Zij deden het beste in opiniepeilingen (onderzoek naar wat mensen gaan stemmen).
Bij de VVD, de partij van premier Rutte, was Dilan Yeşilgöz-Zegerius de lijsttrekker. Ze was in het kabinet-Rutte IV de minister van Justitie en Veiligheid. Ze voerde campagne voor een streng beleid voor asielzoekers.
De VVD is niet de enige partij waar bekende mensen weggingen. Zo verliet Sigrid Kaag, eerder de Democraten 66 (D66), ook de politiek na de verkiezingen. In het kabinet-Rutte IV was ze de minister van Financiën. Zij deed dit omdat ze wordt bedreigd en veel vrouwenhaat kreeg. Daarnaast paste de Nederlandse politiek niet goed bij haar. Ook had ze bij de vorige verkiezingen 'nieuw leiderschap' beloofd en was volgens critici daar weinig van terechtgekomen. Wopke Hoekstra, eerder de leider van het Christen-Democratisch Appèl (CDA), verliet ook de politiek. Hij was in Rutte IV de minister van Buitenlandse Zaken. Ditzelfde gold voor Hugo de Jonge (ook CDA), de minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening in het kabinet-Rutte IV. Bij de ChristenUnie verliet Carola Schouten, de minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioen, ook de politiek.
Bij Democraten 66, in 2021 nog de tweede grootste partij van Nederland met 24 zetels, leidde Rob Jetten de partij. Op 12 augustus 2023 werd hij verkozen tot lijsttrekker door de leden van D66. D66 deed het niet zo goed bij de Provinciale Statenverkiezingen van 2023 en verloor veel kiezers aan andere politieke partijen.
Pieter Omtzigt deed mee met de nieuwe politieke partij Nieuw Sociaal Contract. Hij was een populair Tweede Kamerlid, omdat hij samen met Renske Leijten van de Socialistische Partij (die de Tweede Kamer verlaat) achter de toeslagenaffaire kwam. Omtzigt had zijn oude partij, het CDA, verlaten.
De ogen waren ook gericht op de BoerBurgerBeweging (BBB) en GroenLinks-PvdA. Bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen kreeg de BBB, de politieke partij van Caroline van der Plas, slechts één zetel. De partij werd bij de Provinciale Statenverkiezingen van 2023 in één klap de grootste partij van Nederland. Partijleider Caroline van der Plas wilde zelf geen premier worden: als de BBB de grootste partij zou worden, zou Mona Keijzer de kandidaat-premier van de partij zijn. GroenLinks en de Partij van de Arbeid (PvdA) gingen voor het eerst samen met één lijst de verkiezingen in. Hun partijleider was Frans Timmermans. Dit werd door de leden besloten in ledenreferenda. Door de samenwerking maakte ook GroenLinks-PvdA een goede kans om de grootste partij van Nederland te worden. De Partij van de Arbeid werd voor het laatst in 1998 de grootste partij van Nederland.
In de laatste week voor de verkiezingen gebeurde er iets opmerkelijks. Na zijn optreden bij Het debat van Nederland op SBS6, schoot de Partij voor de Vrijheid (PVV) omhoog in de peilingen. Tegen alle verwachtingen in werd niet NSC, GroenLinks-PvdA of de VVD, maar de PVV veruit de grootste partij van Nederland.
Data
De belangrijke gebeurtenissen van deze verkiezingen staan in de onderstaande tabel:
Datum | Gebeurtenis |
---|---|
28 augustus 2023 | Politieke partijen kunnen zich voor het laatst registreren. |
9 oktober 2023 | Alle kandidatenlijsten moeten bekend zijn. |
13 oktober 2023 | De Kiesraad controleert of alle kandidatenlijsten geldig zijn. |
22 november 2023 | Verkiezingsdag |
6 december 2023 | De verkiezingsuitslag wordt vastgesteld. |
Verkiezingsdebatten
Veel politieke partijen doen voor de verkiezingen mee aan verkiezingsdebatten. In deze debatten discussiëren politici over bepaalde onderwerpen en proberen ze de kijkers ervan te overtuigen dat zij het bij het rechte eind hebben. In veel gevallen doen de lijsttrekkers zelf mee aan de debatten, maar als zij het druk hebben doet vaak iemand anders namens de partij mee.
Opbouw en organisatie
Hieronder volgt een overzicht van verkiezingsdebatten:
Datum en tijd |
Organisator | Naam | Debatleider(s) | Opstelling | Onderwerpen |
---|---|---|---|---|---|
22 oktober, 20:15 |
KRO-NCRV/ College Tour |
College Tour-verkiezingsdebat | Twan Huys | Iedereen tegelijk | Aan de hand van vragen van studenten |
30 oktober, 20:00 |
GroenLinks-PvdA & NSC | Omtzigt x Timmermans | Diana Matroos | Iedereen tegelijk |
|
3 november, 17:00 |
NOS/Radio 1 | NOS Radiodebat | Winfried Baijens & Wilma Borgman |
In drietallen | onbekend |
5 november, 21:30 |
RTL | RTL-verkiezingsdebat | Daphne Lammers & Fons Lambie | Iedereen tegelijk | onbekend |
6 november, 10:00 |
WNL | Het WNL-debat: de Runners-Up | Rick Nieman | In viertallen |
|
12 november, 21:30 |
RTL | RTL-verkiezingsdebat | Renze Klamer, Jetske Schrijver & Frits Wester | Iedereen tegelijk | onbekend |
16 november, 19:45 |
Nederlands Dagblad | ND Verkiezingsdebat | Gerard Beverdam & Ilse Brandemann | Iedereen tegelijk | Christelijke en algemene thema's |
16 november, 20:30 |
SBS6 | Het debat van Nederland | Wilfred Genee, Merel Ek & Sam Hagens | Iedereen tegelijk |
|
18 november, 19:30 |
Omroep Brabant, L1 & Omroep Zeeland | Het debat van het zuiden | Tessel Linders, Fabiënne Nijsten & Ariane Lafort | Iedereen tegelijk | Brabant, Limburg & Zeeland |
19 november, 19:00 |
NOS | NOS Jeugdjournaaldebat | Joris Marseille & Evita Mac-nack | Iedereen tegelijk | Kinderen |
20 november, 18:20 |
AVROTROS/ EenVandaag |
De toekomst van Nederland | Pieter Jan Hagens | In viertallen |
|
21 november, 19:00 |
NOS | NOS Nederland Kiest: Het Debat | Winfried Baijens | Kleinepartijendebat | Algemeen |
21 november, 20:30 |
NOS | NOS Nederland Kiest: Het Debat | Rob Trip | In drietallen | onbekend |
Deelnemers
Hieronder volgt een overzicht van de deelnemers met een uitleg van de gebruikte kleuren:
Kleurenuitleg | |
---|---|
Partij doet mee | |
Partij doet niet mee | |
Uitgenodigd, maar doet niet mee | |
Naam | Kandidaat doet mee |
Naam | Lijsttrekker doet mee |
Datum en tijd |
Organisator | Zender | Partijen | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
VVD | D66 | GL-PvdA | PVV | CDA | SP | FvD | PvdD | CU | Volt | JA21 | SGP | DENK | BBB | BIJ1 | BVNL | NSC | |||
22 oktober, 20:15 |
KRO-NCRV/ College Tour |
NPO 3 | Yeşilgöz | Timmermans | Van der Plas | Omtzigt | |||||||||||||
30 oktober, 20:00 |
GroenLinks-PvdA & NSC |
online | Timmermans | Omtzigt | |||||||||||||||
3 november, 17:00 |
NOS/ Radio 1 |
NPO Radio 1 | Yeşilgöz | Jetten | Timmermans | Wilders | Bontenbal | Marijnissen | Baudet | Ouwehand | Bikker | Dassen | Eerdmans | Stoffer | Van Baarle | Van der Plas | Olf | Van Haga | Omtzigt |
5 november, 21:30 |
RTL | RTL 4 | Yeşilgöz | Timmermans | Omtzigt | ||||||||||||||
6 november, 10:00 |
WNL | NPO 1 | Hermans | Paternotte | Lahlah | Agema | Vedder | Keijzer | Van Vroonhoven | ||||||||||
12 november, 21:30 |
RTL | RTL 4 | Yeşilgöz | Jetten | Timmermans | Wilders | Marijnissen | Ouwehand | Van der Plas | Omtzigt | |||||||||
16 november, 19:45 |
Nederlands Dagblad | online | Bontenbal | Bikker | Stoffer | ||||||||||||||
16 november, 20:30 |
SBS6 | SBS6 | Yeşilgöz | Timmermans | Wilders | Omtzigt | |||||||||||||
18 november, 19:30 |
Omroep Brabant, L1 & Omroep Zeeland |
Omroep Brabant, L1, Omroep Zeeland & NPO Politiek en Nieuws | Yeşilgöz | Jetten | Timmermans | Wilders | Bontenbal | Marijnissen | Ouwehand | Omtzigt | |||||||||
19 november, 19:00 |
NOS | NPO 3 (NPO Zapp) |
Yeşilgöz | Jetten | Timmermans | Wilders | Bontenbal | Van der Plas | Omtzigt | ||||||||||
20 november, 18:20 |
AVROTROS/ EenVandaag |
NPO 1 | Yeşilgöz | Jetten | Timmermans | Wilders | Van der Plas | Omtzigt | |||||||||||
21 november, 19:00 |
NOS | NPO 1 | Baudet | Bikker | Dassen | Eerdmans | Stoffer | Van Baarle | Olf | Van Haga | |||||||||
21 november, 20:30 |
NOS | NPO 1 | Yeşilgöz | Jetten | Timmermans | Wilders | Bontenbal | Marijnissen | Ouwehand | Van der Plas | Omtzigt |
Peilingen
Hieronder staan de peilingen die sinds de vorige Tweede Kamerverkiezingen zijn afgenomen. In een peiling wordt aan mensen gevraagd op welke politieke partij ze zouden stemmen als er nu verkiezingen waren. Vervolgens worden die gegevens op zo'n manier omgerekend dat ze wat kunnen zeggen over iedereen die in Nederland mag stemmen. Ook wordt eruit gehaald hoeveel zetels de politieke partijen zouden halen als er nu verkiezingen waren.
De aantallen zetels die hieronder staan, komen van de Peilingwijzer. De Peilingwijzer neemt de peilingen van drie grote peilbureaus samen. De eerste en tweede prognose komen van onderzoeksbureau Ipsos, de derde prognose van het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP).
Aantal zetels per politieke partij | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Datum | VVD | D66 | PVV | CDA | SP | GL-PvdA | FvD | PvdD | CU | Volt | JA21 | SGP | DENK | 50+ | BBB | BIJ1 | NSC | Voorsprong | Coalitie | |
3e prognose | 24 | 9 | 37 |
5 | 5 | 25 | 3 | 3 | 3 | 2 | 1 | 3 | 3 | 1 | 7 | 0 | 20 | +12 |
41
| |
2e prognose | 24 | 10 | 35 |
5 | 5 | 25 | 3 | 3 | 3 | 2 | 1 | 3 | 3 | 1 | 7 | 0 | 20 | +10 |
42
| |
1e prognose | 23 | 10 | 35 |
5 | 5 | 26 | 3 | 4 | 3 | 2 | 1 | 3 | 2 | 1 | 7 | 0 | 20 | +9 |
41
| |
21 november 2023 | 28 |
10 | 27 | 4 | 5 | 25 | 4 | 5 | 4 | 3 | 1 | 3 | 4 | 0 | 6 | 0 | 21 | +1 |
46
| |
13 november 2023 | 28 |
8 | 19 | 4 | 6 | 23 | 4 | 6 | 4 | 4 | 2 | 3 | 4 | 0 | 9 | 0 | 26 | +2 |
44
| |
7 november 2023 | 28 | 8 | 18 | 4 | 5 | 23 | 4 | 7 | 4 | 4 | 1 | 3 | 4 | 0 | 9 | 0 | 28 |
0 |
44
| |
31 oktober 2023 | 27 |
7 | 17 | 4 | 5 | 24 | 4 | 7 | 4 | 4 | 2 | 3 | 3 | 0 | 12 | 0 | 27 | 0 |
42
| |
23 oktober 2023 | 27 |
7 | 18 | 4 | 5 | 23 | 4 | 7 | 4 | 4 | 2 | 3 | 3 | 0 | 12 | 0 | 27 | 0 |
42
| |
maand voor de verkiezingen | ||||||||||||||||||||
Gerard van Hooft wordt op 7 oktober 2023 gekozen tot partijleider en lijsttrekker van 50PLUS. | ||||||||||||||||||||
27 september 2023 | 27 |
7 | 17 | 5 | 5 | 24 | 4 | 8 | 5 | 3 | 2 | 3 | 2 | 0 | 13 | 0 | 25 | +2 |
44
| |
Edson Olf volgt op 16 september 2023 Sylvana Simons op als partijleider en lijsttrekker van BIJ1. | ||||||||||||||||||||
5 september 2023 | 24 | 8 | 14 | 4 | 4 | 24 | 3 | 9 | 5 | 3 | 3 | 3 | 3 | 0 | 14 | 0 | 29 |
+5 |
41
| |
Kees van der Staaij stopt op 25 augustus 2023 als partijleider van de SGP en wordt opgevolgd door Chris Stoffer, die ook de lijsttrekker van de partij zal zijn. | ||||||||||||||||||||
Frans Timmermans wordt op 22 augustus 2023 gekozen als partijleider en lijsttrekker van GroenLinks-PvdA. | ||||||||||||||||||||
Pieter Omtzigt richt op 20 augustus 2023 zijn nieuwe politieke partij Nieuw Sociaal Contract op. | ||||||||||||||||||||
Dilan Yeşilgöz-Zegerius (VVD), Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA) worden halverwege augustus gekozen als nieuwe partijleiders en lijsttrekkers. | ||||||||||||||||||||
25 juli 2023 | 27 |
10 | 16 | 6 | 7 | 25 | 4 | 9 | 5 | 6 | 6 | 4 | 2 | 0 | 23 | 0 | - | +2 |
48
| |
GroenLinks en de Partij van de Arbeid (PvdA) maken op 17 juli 2023 bekend dat ze gezamenlijk zullen meedoen aan de verkiezingen als GroenLinks-PvdA. | ||||||||||||||||||||
Mark Rutte (VVD), Sigrid Kaag (D66) en Wopke Hoekstra (CDA) maken halverwege juli bekend dat ze aftreden als partijleider en geen lijsttrekker zullen zijn. | ||||||||||||||||||||
Het kabinet-Rutte IV is op 8 juli 2023 gevallen en biedt zijn ontslag aan aan de koning, omdat de partijen het niet eens worden over het asielbeleid. | ||||||||||||||||||||
27 juni 2023 | 26 |
11 | 14 | 7 | 7 | 11 | 12 | 3 | 9 | 5 | 6 | 7 | 3 | 2 | 1 | 26 | 0 | - | 0 |
49
|
31 mei 2023 | 26 | 10 | 14 | 6 | 7 | 11 | 12 | 3 | 10 | 5 | 5 | 7 | 3 | 3 | 1 | 27 |
0 | - | +1 |
47
|
27 april 2023 | 23 | 10 | 12 | 7 | 8 | 11 | 12 | 5 | 10 | 5 | 5 | 6 | 3 | 3 | 0 | 30 |
0 | - | +7 |
45
|
De BoerBurgerBeweging (BBB) is de grootste partij bij de Provinciale Statenverkiezingen 2023. | ||||||||||||||||||||
22 februari 2023 | 26 |
13 | 18 | 9 | 9 | 11 | 12 | 4 | 9 | 5 | 3 | 10 | 4 | 3 | 0 | 13 | 1 | - | +8 |
53
|
31 januari 2023 | 26 |
14 | 18 | 9 | 9 | 10 | 12 | 4 | 8 | 5 | 5 | 11 | 4 | 3 | 0 | 11 | 1 | - | +8 |
54
|
Op 17 januari 2023 stopt Gert-Jan Segers als partijleider en fractievoorzitter van de ChristenUnie in de Tweede Kamer. Hij wordt opgevolgd door Mirjam Bikker. | ||||||||||||||||||||
20 december 2022 | 24 |
13 | 19 | 8 | 9 | 11 | 13 | 3 | 8 | 5 | 5 | 11 | 4 | 2 | 1 | 13 | 1 | - | +5 |
50
|
29 november 2022 | 25 |
15 | 19 | 8 | 9 | 11 | 13 | 3 | 8 | 5 | 4 | 10 | 3 | 2 | 1 | 13 | 1 | - | +6 |
53
|
Op 4 november 2022 verlaat Khadija Arib de Tweede Kamer. Het presidium van de Kamer heeft volgens haar onzorgvuldig gehandeld bij het behandelen van meldingen over vermeend grensoverschrijdend gedrag van Arib. Arib voelt zich niet gesteund door haar partij, de PvdA. | ||||||||||||||||||||
25 oktober 2022 | 24 |
14 | 20 | 8 | 8 | 11 | 11 | 4 | 9 | 5 | 4 | 9 | 4 | 3 | 1 | 14 | 1 | - | +4 |
51
|
27 september 2022 | 25 |
16 | 17 | 8 | 8 | 11 | 12 | 4 | 9 | 5 | 4 | 9 | 3 | 3 | 1 | 15 | 1 | - | +8 |
54
|
30 augustus 2022 | 26 |
17 | 16 | 8 | 8 | 10 | 12 | 4 | 8 | 5 | 3 | 8 | 4 | 3 | 1 | 17 | 1 | - | +9 |
56
|
24 juli 2022 | 27 |
15 | 16 | 8 | 8 | 10 | 11 | 4 | 9 | 6 | 4 | 7 | 4 | 3 | 1 | 16 | 1 | - | +11 |
56
|
26 juni 2022 | 29 |
15 | 15 | 9 | 8 | 11 | 12 | 5 | 8 | 6 | 5 | 7 | 4 | 3 | 1 | 11 | 1 | - | +14 |
59
|
31 mei 2022 | 29 |
14 | 15 | 10 | 8 | 11 | 12 | 5 | 8 | 6 | 5 | 8 | 4 | 4 | 1 | 10 | 1 | - | +14 |
59
|
29 april 2022 | 31 |
15 | 16 | 9 | 8 | 10 | 12 | 4 | 8 | 6 | 5 | 9 | 3 | 4 | 1 | 8 | 1 | - | +15 |
61
|
Op 12 april 2022 treedt Lilianne Ploumen af als fractievoorzitter van de PvdA. Zij wordt opgevolgd door Attje Kuiken. | ||||||||||||||||||||
31 maart 2022 | 31 |
19 | 17 | 9 | 8 | 10 | 10 | 4 | 8 | 6 | 6 | 8 | 3 | 3 | 1 | 6 | 1 | - | +12 |
65
|
1 maart 2022 | 30 |
19 | 17 | 9 | 8 | 9 | 10 | 5 | 9 | 6 | 7 | 8 | 3 | 3 | 1 | 6 | 1 | - | +11 |
64
|
Op 13 februari 2022 wordt Tweede Kamerlid Nilüfer Gündoğan uit de fractie van Volt gezet. Zij gaat door als partijloos Kamerlid. | ||||||||||||||||||||
25 januari 2022 | 30 |
18 | 17 | 9 | 8 | 9 | 10 | 5 | 8 | 6 | 8 | 8 | 3 | 2 | 1 | 7 | 1 | - | +12 |
63
|
Op 10 januari 2022 wordt het kabinet-Rutte IV beëdigd. De VVD, D66, het CDA en de ChristenUnie vormen samen de coalitie. | ||||||||||||||||||||
23 december 2021 | 32 |
18 | 18 | 9 | 8 | 11 | 9 | 5 | 8 | 6 | 7 | 7 | 3 | 2 | 1 | 6 | 1 | - | +14 |
65
|
1 december 2021 | 34 |
18 | 19 | 9 | 8 | 9 | 9 | 5 | 7 | 6 | 7 | 6 | 3 | 2 | 1 | 6 | 1 | - | +15 |
67
|
26 oktober 2021 | 35 |
18 | 18 | 8 | 9 | 10 | 10 | 4 | 7 | 6 | 7 | 6 | 3 | 2 | 1 | 6 | 1 | - | +17 |
67
|
29 september 2021 | 35 |
20 | 18 | 7 | 8 | 11 | 10 | 4 | 8 | 7 | 6 | 6 | 3 | 4 | 0 | 6 | 1 | - | +15 |
69
|
31 augustus 2021 | 36 |
21 | 17 | 9 | 8 | 11 | 9 | 4 | 8 | 6 | 5 | 5 | 3 | 2 | 0 | 5 | 1 | - | +15 |
72
|
15 juli 2021 | 37 |
23 | 17 | 7 | 9 | 11 | 8 | 4 | 8 | 5 | 5 | 5 | 3 | 2 | 0 | 5 | 2 | - | +14 |
72
|
Op 12 juni 2021 verlaat Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt het CDA. Hij gaat door als partijloos Kamerlid. | ||||||||||||||||||||
29 juni 2021 | 38 |
22 | 16 | 10 | 8 | 9 | 8 | 6 | 8 | 5 | 5 | 5 | 3 | 4 | 0 | 4 | 1 | - | +16 |
75
|
30 mei 2021 | 36 |
23 | 16 | 12 | 8 | 10 | 8 | 5 | 8 | 5 | 5 | 5 | 3 | 3 | 0 | 2 | 1 | - | +13 |
76
|
Op 13 mei 2021 verlaten Tweede Kamerleden Wybren van Haga, Hans Smolders en Olaf Ephraim het FvD. Onder leiding van fractievoorzitter Van Haga vormen zij de Groep-Van Haga. | ||||||||||||||||||||
Op 6 mei 2021 verlaat fractievoorzitter Liane den Haan 50PLUS. Zij gaat door als partijloos Kamerlid. | ||||||||||||||||||||
2 mei 2021 | 35 |
24 | 16 | 11 | 9 | 9 | 7 | 7 | 7 | 5 | 5 | 5 | 3 | 3 | 1 | 2 | 1 | - | +11 |
75
|
28 maart 2021 | 35 |
24 | 17 | 14 | 9 | 9 | 7 | 7 | 7 | 5 | 5 | 5 | 3 | 3 | 1 | 1 | 1 | - | +11 |
78
|
TK-verkiezingen '21 | 34 |
24 | 17 | 15 | 9 | 9 | 8 | 8 | 6 | 5 | 3 | 3 | 3 | 3 | 1 | 1 | 1 | - | +10 |
78
|
Verkiezingsuitslag
Landelijk
37 | 25 | 24 | 20 | 9 | 7 | 5 | 23 |
PVV | GL-PvdA | VVD | NSC | D66 | BBB | CDA | overig |
= 50% (75/150) van de zetels
% = Percentage van het totaal aantal stemmen
◉ = Aantal zetels
Partij | Lijsttrekker | 2021 | 2023 | Verschil | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
% | ◉ | % | ◉ | % | ◉ | ||||
Partij voor de Vrijheid | PVV | Geert Wilders | 10,79% | 17 | 23,49% | 37 | +12,70% | +20 | |
GroenLinks-PvdA | GL-PvdA | Frans Timmermans | 10,89% | 17 | 15,75% | 25 | +4,86% | +8 | |
Volkspartij voor Vrijheid en Democratie | VVD | Dilan Yeşilgöz-Zegerius | 21,87% | 34 | 15,25% | 24 | -6,62% | -10 | |
Nieuw Sociaal Contract | NSC | Pieter Omtzigt | - | - | 12,85% | 20 | +12,85% | +20 | |
Democraten 66 | D66 | Rob Jetten | 15,02% | 24 | 6,29% | 9 | -8,73% | -14 | |
BoerBurgerBeweging | BBB | Caroline van der Plas | 1,00% | 1 | 4,65% | 7 | +3,65% | +6 | |
Christen-Democratisch Appèl | CDA | Henri Bontenbal | 9,50% | 15 | 3,31% | 5 | -6,19% | -10 | |
Socialistische Partij | SP | Lilian Marijnissen | 5,98% | 9 | 3,14% | 5 | -2,84% | -4 | |
DENK | Stephan van Baarle | 2,03% | 3 | 2,37% | 3 | +0,34% | 0 | ||
Partij voor de Dieren | PvdD | Esther Ouwehand | 3,84% | 6 | 2,25% | 3 | -1,59% | -3 | |
Forum voor Democratie | FvD | Thierry Baudet | 5,02% | 8 | 2,23% | 3 | -2,79% | -5 | |
Staatkundig Gereformeerde Partij | SGP | Chris Stoffer | 2,07% | 3 | 2,09% | 3 | +0,02% | 0 | |
ChristenUnie | CU | Mirjam Bikker | 3,37% | 5 | 2,04% | 3 | -1,33% | -2 | |
Volt | Laurens Dassen | 2,42% | 3 | 1,71% | 2 | -0,71% | -1 | ||
JA21 | Joost Eerdmans | 2,37% | 3 | 0,68% | 1 | -1,69% | -2 | ||
50PLUS | 50+ | Gerard van Hooft | 1,02% | 1 | 0,49% | 0 | -0,53% | -1 | |
BIJ1 | Edson Olf | 0,84% | 1 | 0,43% | 0 | -0,41% | -1 | ||
overige partijen | 1,97% | 0 | 0,98% | 0 | -0,99% | 0 | |||
totaal | 100,00% | 150 | 100,00% | 150 |
Regionaal
Nederland
Provinciaal
Provincie | Opkomst | PVV | GL- PvdA |
VVD | NSC | D66 | BBB | CDA | SP | DENK | PvdD | FvD | SGP | CU | Volt | JA21 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Drenthe | 81,36% | 26,01% |
13,98% | 12,55% | 15,98% | 4,45% | 8,80% | 3,67% | 3,30% | 0,46% | 1,84% | 2,38% | 0,79% | 2,63% | 1,00% | 0,61% |
Flevoland | 72,45% | 26,55% |
11,80% | 14,74% | 12,22% | 4,50% | 5,17% | 2,51% | 3,16% | 3,30% | 1,93% | 3,26% | 3,80% | 2,62% | 1,05% | 0,70% |
Friesland | 80,87% | 24,43% |
14,58% | 11,22% | 16,31% | 4,35% | 8,34% | 5,36% | 3,40% | 0,40% | 1,82% | 2,70% | 1,00% | 2,73% | 0,88% | 0,65% |
Gelderland | 81,10% | 22,26% |
15,35% | 14,29% | 13,27% | 5,91% | 6,19% | 3,63% | 2,90% | 1,46% | 2,17% | 1,98% | 4,16% | 2,81% | 1,53% | 0,61% |
Groningen | 78,54% | 21,83% |
20,18% | 9,87% | 9,87% | 14,64% | 5,72% | 6,11% | 2,95 | 4,53% | 2,69% | 2,29% | 0,90% | 3,38% | 1,94% | 0,55% |
Limburg | 75,10% | 33,26% |
13,49% | 13,82% | 14,12% | 4,83% | 4,42% | 3,41% | 3,67% | 1,23% | 1,72% | 2,31% | 0,10% | 0,33 | 1,00% | 0,60% |
Noord-Brabant | 77,53% | 26,94% |
13,03% | 18,11% | 12,75% | 6,59% | 4,40% | 3,46% | 4,13% | 1,78% | 1,76% | 1,89% | 0,44% | 0,61% | 1,60% | 0,72% |
Noord-Holland | 79,65% | 19,74% | 20,65% |
17,10% | 10,07% | 7,95% | 3,19% | 2,28% | 3,14% | 3,38% | 3,12% | 2,46% | 0,30% | 1,03% | 2,32% | 0,70% |
Overijssel | 81,77% | 21,98% |
11,62% | 11,14% | 21,95% | 4,32% | 8,52% | 3,49% | 2,42% | 1,36% | 1,51% | 2,12% | 2,99% | 3,44% | 1,32% | 0,57% |
Utrecht | 81,50% | 17,60% | 20,45% |
16,20% | 10,50% | 8,38% | 2,86% | 3,37% | 2,32% | 3,10% | 2,78% | 1,76% | 2,77% | 2,97% | 2,56% | 0,62% |
Zeeland | 78,76% | 23,89% |
11,09% | 14,71% | 12,17% | 4,13% | 5,86% | 4,34% | 3,06% | 0,79% | 1,80% | 2,47% | 9,69% | 2,94% | 0,72% | 0,70% |
Zuid-Holland | 74,53% | 23,86% |
15,20% | 16,08% | 10,92% | 6,52% | 2,60% | 3,26% | 2,72% | 4,04% | 2,39% | 2,41% | 2,93% | 2,37% | 1,89% | 0,82% |
Nederland | 77,75% | 23,49% |
15,75% | 15,24% | 12,88% | 6,29% | 4,65% | 3,31% | 3,15% | 2,37% | 2,25% | 2,23% | 2,08% | 2,04% | 1,71% | 0,68% |
Grootstedelijk
Stad | Opkomst | PVV | GL- PvdA |
VVD | NSC | D66 | BBB | CDA | SP | DENK | PvdD | FvD | SGP | CU | Volt | JA21 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Amsterdam (NH) | 70,96% | 9,63% | 33,77% |
11,78% | 6,61% | 9,85% | 1,00% | 0,88% | 3,18% | 7,52% | 4,77% | 2,06% | 0,13% | 0,98% | 3,82% | 0,41% |
Haarlem (NH) | 78,21% | 15,05% | 27,63% |
14,13% | 9,20% | 10,65% | 1,64% | 1,79% | 3,46% | 3,16% | 4,15% | 2,09% | 0,21% | 0,82% | 3,23% | 0,58% |
Den Haag (ZH) | 68,80% | 21,76% |
19,36% | 15,12% | 8,51% | 8,35% | 1,29% | 1,92% | 2,64% | 8,59% | 3,39% | 2,58% | 0,38% | 1,19% | 2,28% | 0,47% |
Rotterdam (ZH) | 64,16% | 21,47% |
20,02% | 11,75% | 9,03% | 7,01% | 1,31% | 1,98% | 3,25% | 9,92% | 3,12% | 2,58% | 0,64% | 1,45% | 2,58% | 0,87% |
Utrecht (UT) | 79,77% | 9,93% | 34,93% |
11,27% | 7,09% | 11,54% | 0,97% | 1,77% | 2,08% | 5,89% | 4,35% | 1,25% | 0,29% | 1,41% | 4,62% | 0,41% |
Middelburg (ZL) | 78,61% | 17,78% | 18,31% |
13,33% | 11,78% | 5,77% | 3,18% | 4,19% | 3,23% | 1,42% | 2,85% | 2,53% | 8,20% | 3,93% | 1,17% | 0,68% |
Lelystad (FL) | 68,63% | 29,78% |
12,70% | 15,16% | 11,54% | 4,47% | 3,48% | 2,01% | 3,79% | 3,95% | 2,09% | 3,94% | 0,66% | 2,17% | 1,02% | 0,81% |
Almere (FL) | 67,45% | 26,53% |
15,00% | 15,84% | 11,54% | 5,43% | 2,60% | 1,15% | 3,80% | 4,92% | 2,44% | 3,33% | 0,33% | 1,41% | 1,30% | 0,69% |
Den Bosch (NB) | 78,05% | 23,54% |
18,41% | 17,57% | 10,90% | 8,83% | 2,00% | 2,59% | 4,23% | 2,17% | 2,46% | 1,95% | 0,12% | 0,45% | 2,39% | 0,62% |
Eindhoven (NB) | 72,22% | 20,43% | 21,13% |
14,32% | 11,58% | 8,62% | 1,49% | 2,24% | 4,30% | 3,72% | 2,80% | 2,29% | 0,21% | 0,81% | 3,33% | 0,55% |
Tilburg (NB) | 70,68% | 23,44% |
20,48% | 15,26% | 11,43% | 7,26% | 2,06% | 2,36% | 4,07% | 3,33% | 2,58% | 1,91% | 0,10% | 0,41% | 2,23% | 0,71% |
Breda (NB) | 76,29% | 20,11% | 17,63% | 20,84% |
11,09% | 9,70% | 2,04% | 2,73% | 3,51% | 2,10% | 2,52% | 1,96% | 0,09% | 0,47% | 2,43% | 0,79% |
Maastricht (LB) | 73,03% | 26,40% |
22,02% | 13,53% | 11,54% | 7,24% | 1,61% | 2,48% | 3,56% | 1,45% | 2,60% | 2,26% | 0,07% | 0,44% | 2,37% | 0,56% |
Arnhem (GD) | 71,78% | 19,11% | 24,92% |
11,90% | 10,44% | 8,22% | 1,86% | 1,71% | 3,73% | 4,36% | 4,21% | 2,50% | 0,30% | 1,41% | 2,59% | 0,45% |
Nijmegen (GD) | 78,22 | 14,74% | 34,35% |
9,77% | 9,27% | 10,41% | 1,19% | 1,88% | 3,97% | 1,86% | 4,20% | 1,57% | 0,11% | 0,73% | 3,60% | 0,49% |
Zwolle (OV) | 81,20% | 16,10% | 22,01% |
12,77% | 13,66% | 7,75% | 3,24% | 3,16% | 3,09% | 1,43% | 2,95% | 2,10% | 1,16% | 6,11% | 2,22% | 0,52% |
Leeuwarden (FR) | 77,58% | 21,61% | 22,32% |
11,26% | 13,93% | 6,25% | 4,28% | 3,37% | 3,99% | 0,80% | 2,84% | 2,67% | 0,38% | 2,08% | 1,45% | 0,71% |
Groningen (GR) | 80,29% | 13,19% | 30,48% |
10,62% | 11,62% | 9,04% | 2,27% | 2,05% | 4,33% | 0,87% | 4,14% | 1,95% | 0,51% | 2,58% | 3,84% | 0,66% |
Assen (DR) | 78,68% | 20,91% |
17,72% | 12,47% | 16,26% | 5,63% | 4,48% | 3,19% | 4,15% | 0,86% | 2,12% | 2,29% | 1,00% | 5,16% | 1,38% | 0,63% |
Nederland | 77,75% | 23,49% |
15,75% | 15,24% | 12,88% | 6,29% | 4,65% | 3,31% | 3,15% | 2,37% | 2,25% | 2,23% | 2,08% | 2,04% | 1,71% | 0,68% |
Caribisch Nederland
Gemeente | Opkomst | PVV | GL- PvdA |
VVD | NSC | D66 | BBB | CDA | SP | DENK | PvdD | FvD | SGP | CU | Volt | JA21 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bonaire | 23,46% | 12,24% | 14,67% | 11,97% | 8,63% | 21,89% |
3,14% | 1,56% | 1,61% | 0,47% | 2,26% | 2,44% | 0,47% | 13,29% | 1,44% | 0,32% |
Sint-Eustatius | 17,70% | 0,91% | 4,56% | 3,04% | 6,99% | 51,67% |
23,40% | 1,22% | 0,61% | 0,00% | 1,52% | 1,52% | 0,00% | 2,74% | 0,30% | 0,00% |
Saba | 26,32% | 2,17% | 15,22% | 6,96% | 4,78% | 54,78% |
5,65% | 2,17% | 0,87% | 0,43% | 1,74% | 0,43% | 0,00% | 0,87% | 2,17% | 0,00% |
Totaal | 22,98% | 10,71% | 13,86% | 10,94% | 8,27% | 26,27% |
4,97% | 1,56% | 1,49% | 0,43% | 2,17% | 2,24% | 0,40% | 11,70% | 1,39% | 0,28% |
Lees meer
Verkiezingen
- Op weg naar de verkiezingen (NOS)
- Partijen GroenLinks en PvdA gaan samen naar de verkiezingen (NOS Jeugdjournaal)
- In allerijl een verkiezingsprogramma schrijven, hoe doen partijen dat? (NOS)
- 'Aantal vrouwelijke politici kan stagneren door vrouwenhaat' (NOS)
Kabinet gevallen
- Einde kabinet-Rutte IV (NOS)
- De regering stopt: Wat gebeurt er nu? (en meer belangrijke vragen) (NOS Jeugdjournaal)
- Regering is gestopt: Wat gebeurt er met de plannen voor Nederland? (NOS Jeugdjournaal)
Peilingen
Debatten
Kiesraad
- 22 november 2023 vervroegde verkiezingen Tweede Kamer (Kiesraad)
- Benodigde tijd voor een ontbindingsverkiezing Tweede Kamer (Kiesraad)
Bekijk meer
- Factcheck: Tweede Kamerverkiezingen 2023 (KRO-NCRV/Pointer)
- Jongeren en verkiezingen (NOS-NTR/Nieuwsuur in de klas)
Tweede Kamerverkiezingen | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|