Overleg:Parawetenschap

Parawetenschap samenvoegen met pseudowetenschap?

Beste lezer, op https://www.researchgate.net/publication/286895878_Demarcating_Science_from_Non-Science lees ik (vertaald): "Pseudowetenschap is niet identiek aan parawetenschap (Mahner, 2007). Mahner heeft de term "parawetenschap" voorgesteld voor niet-wetenschappelijke praktijken die geen pseudowetenschap zijn. "Onwetenschappelijk" is een beperkter begrip dan "niet-wetenschappelijk", omdat de eerste term een bepaalde vorm van tegenspraak of conflict met de wetenschap impliceert, en "pseudowetenschappelijk" is beperkter dan "niet-wetenschappelijk", omdat het een opzettelijkheid impliceert." Zelf zou ik de twee pagina's dus niet samenvoegen, ook al lijkt het misschien alsof het synoniemen van elkaar zijn. Hoe denken jullie hierover? S.Perquin (overleg) ☆ 26 okt 2022 13:38 (CEST)

En dan heb je ook nog de categorie 'protowetenschap', een term die in 1970 werd geïntroduceerd door de wetenschapshistoricus Thomas Kuhn, waarmee hij leringen beschrijft die zich in een voorwetenschappelijk stadium bevinden en nog niet tot een volwassen wetenschap zijn uitgegroeid. Zo zijn astrologie en alchemie eerder als protowetenschappen dan als pseudowetenschappen te benoemen.

Nu even praktisch: 'parawetenschap' is een mooie benaming, die in andere talen bekend is, maar voor zover ik weet niet in het Nederlands. Kent er iemand Nederlandstalige bronnen (boeken, artikelen) die deze benaming gebruiken? Daar wringt hem namelijk het schoentje... White Fang (overleg) 26 okt 2022 13:55 (CEST)

Klopt, 'protowetenschap' heb je inderdaad ook nog, net als 'grenswetenschap'. Maar ik snap wat je bedoelt. Ik heb de informatie in het artikel aangevuld. Vind je dat het zo wel zou mogen blijven bestaan? Ik kan alleen iets over parawetenschap vinden in het Nederlands op bijvoorbeeld https://www.woorden.org/woord/parawetenschap en https://nl.glosbe.com/nl/nl/parawetenschap. S.Perquin (overleg) ☆ 26 okt 2022 14:03 (CEST)

Ik heb de vraag gesteld in het Taalcafé van Wikipedia. Misschien weten die lieden iets zinnigs te vertellen over het al dan niet gebruik van de term? White Fang (overleg) 26 okt 2022 14:20 (CEST)

Bedankt, ik ben benieuwd hoe anderen erover denken! Ik vind het lastig: pseudowetenschap impliceert dat het een valse wetenschap is, maar parawetenschap impliceert dat het een wetenschap zou kunnen zijn, maar nog niet als wetenschap beschouwd wordt. Ik zie trouwens dat het artikel op Wikipedia gestart is door een godsdienstdocent. S.Perquin (overleg) ☆ 26 okt 2022 14:34 (CEST)

Vind ik ook: 'pseudo' is een stempeltje zetten om het naar beneden te halen. Para zou inderdaad beter zijn. We zullen afwachten. White Fang (overleg) 26 okt 2022 14:40 (CEST)

Precies dat! Ik ben het helemaal met je eens! En hoe leuk zou het zijn als kinderen geïnteresseerd raken in zo'n parawetenschap (zonder te denken: oh, het is toch onzin, dus ik kan er niks mee) en dan later iets uitvinden of ontdekken waardoor de wetenschap drastisch verandert? Haha, maar dan ben ik een beetje te idealistisch, denk ik! ;-) S.Perquin (overleg) ☆ 26 okt 2022 14:52 (CEST)

Goed nieuws! De termen 'parawetenschap(pen)' en 'parawetenschapper' worden wél in het Nederlands gebruikt (zie Taalcafé met links naar publicaties). Ik zal dus dat voorstel tot samenvoegen verwijderen, en je categorie Parawetenschap mag dus gewoon worden gebruikt in plaats van dat vreselijk neerbuigende 'pseudowetenschap' :) White Fang (overleg) 27 okt 2022 12:31 (CEST)

Yess, dat is mooi! Bedankt! S.Perquin (overleg) ☆ 27 okt 2022 14:22 (CEST)

Verbeter me als ik het verkeerd heb, maar ik maak uit jullie gesprek op dat jullie een inclusciëntistische blik hebben op de wetenschap. Dat is uiteraard prima, maar ik heb de formulering als het gaat om de term 'pseudowetenschap' van het artikel aangepast, omdat de formulering zoals die er stond een neutraliteitsprobleem opleverde. Op de Engelstalige Wikipedia is er op een soortgelijke manier mee omgegaan. Ik hoop jullie hiermee voldoende geïnformeerd te hebben. Met vriendelijke groet, Hippogryph ♦ Overleg · (MOD) 29 okt 2022 00:54 (CEST)

Je leidt er teveel uit af. Het punt was dat de term pseudowetenschap een negatief waardeoordeel inhoudt (pseudo, nep, vals) terwijl dat dit bij de neutralere term parawetenschap niet het geval is. Ik had mijn twijfels over de gangbaarheid van deze benaming in het Nederlands, maar een vraag in het Taalcafé in Wikipedia gaf me een verhelderend antwoord. Omdat een encyclopedie zich moet onthouden van neerbuigende oordelen, lijkt me het gebruik van die alternatieve term dan ook beter aangewezen. White Fang (overleg) 29 okt 2022 10:28 (CEST)

Bedankt voor je reactie. De term 'pseudowetenschap' wordt doorgaans neerbuigend gevonden door mensen die parawetenschappen wel zien als een wetenschap. Zolang dat een minderheidsstandpunt blijft en de parawetenschappen niet worden gerekend tot de wetenschappen, vloeit niet vanzelf uit de term 'pseudowetenschappen' voort dat die neerbuigend is. Het is dan simpelweg een term om aan te geven dat die niet tot de 'echte' wetenschappen worden gerekend en dus 'nep' of 'vals' zijn. De constatering dat de benaming daarom neerbuigend is, veroorzaakte wel een probleem, daar dat geen kwestie van minderheid- of meerderheidsstandpunt was, maar een mening. Daar gaan we op WikiKids hetzelfde mee om als op Wikipedia.

Ben het overigens eens met je aanpassing op parapsychologie, mijn bewerking was daar wat te kort door de bocht.

Ik hoop je hiermee voldoende geïnformeerd te hebben. Met vriendelijke groet, Hippogryph ♦ Overleg · (MOD) 29 okt 2022 11:31 (CEST)