Epilepsie
Epilepsie is een soort ziekte. Je kunt er heel erg last van hebben, maar je kunt er ook nauwelijks last van hebben. Het is een ziekte die ontstaat door een hersenbeschadiging. Iets dat met je hersenen te maken heeft. Je kunt er aanvallen door krijgen. Je kunt het met kerstverlichting vergelijken: als die een kortsluiting hebben, gaan ze opeens uit. Zo kun je het een beetje omschrijven.
Oorzaken
Epilepsie ontstaat door allerlei verschillende factoren. Vaak komt het al eerder voor in je familie of gebeurt er iets in jouw omgeving. Iemand die door een zwaar ongeluk hersenbeschadiging heeft opgelopen, kan epilepsie krijgen, ook als er geen epilepsie voorkomt in de familie. Als er wel veel epilepsie voorkomt in de familie, kan iemand opeens epilepsie krijgen, of soms kan een lichte hersenbeschadiging al leiden tot epilepsie.
Soms vinden de dokters geen oorzaak van epilepsie. Bij ongeveer 70% van de onderzochte mensen, is er geen oorzaak gevonden. Het kan voorkomen dat de dokter na een aanval een hersenfilmpje (EEG) of een (MRI-) scan heeft gemaakt van de hersenen en hier niets op vindt. Soms is het zo klein, dat de dokter dit niet kan zien. Maar soms is het juist heel duidelijk te zien op de scans, maar is het nog niet duidelijk hoe het is ontstaan.
Uitlokkende factoren
Soms komen aanvallen heel onverwachts. Vaak weet je niet wanneer het gebeurt. Dit is natuurlijk erg vervelend. Daarom gaan dokters ook op zoek waarom dit gebeurt. Als je weet wat het veroorzaakt, kan er misschien wat aan gedaan worden. Vaak is dit erg moeilijk te vinden, maar soms is het erg duidelijk. Dan zien de dokters duidelijk een verband tussen bepaalde situaties en het krijgen van een aanval. Dit noemen ze uitlokkende factoren, hierdoor kan het sneller gebeuren dat je een aanval krijgt.
Bij deze uitlokkende factoren moet je bijvoorbeeld denken aan:
- slaaptekort;
- de periode voor of na spanningen/emoties/stress;
- lichtflitsen (bij 3-5% van de mensen met epilepsie);
- temperatuurwisseling zoals bij koorts;
- het niet innemen van de medicatie.
Soorten aanval
Epileptische aanvallen kunnen er heel verschillend uitzien. Bij de ene ben je opeens bewusteloos, val je en maken je armen en benen schokkende bewegingen. De andere voelt vreemde tintelingen of hoort juiste vreemde geluiden. Soms reageren mensen helemaal niet meer.
Grote aanval Bij zo'n aanval voel je het meestal vooraf dat je die aanval krijgt, zoals bijvoorbeeld dat je een raar gevoel vanbinnen krijgt. Meestal sta je dan eerst helemaal stijf. Dan ga je verslappen. Dan krijg je schokken in je lichaam. En dan ben je helemaal weg ongeveer 10 minuten. Ben je langer dan 15 minuten bewusteloos dan moet 112 of een dokter komen. Vaak weet je als je wakker bent even niet meer waar je bent.
Absence Bij een absence ben je er een paar seconden niet bij. Je kunt dan bijvoorbeeld de uitleg van de juf missen. Meestal lijkt het dan of je aan het dromen bent. Als de absence voorbij is, ga je gewoon weer aan het werk alsof er niets is gebeurd.
Andere aanvalsoort l Bij deze aanval ben je ongeveer één minuut weg. Je blijft zitten of liggen. Als je iemand ziet staan met (waarschijnlijk) zo´n aanval, is het het beste om diegene te laten zitten of liggen. Je kan namelijk vallen. Als je zo´n aanval krijgt, reageer je niet mee. Je krijgt ook niet mee wat er gebeurd. Je weet ook niet wat er toen is gebeurd. Je hersenen kunnen op het moment van de aanval even niets meer verwerken.
Wie kan het krijgen?
Het maakt niet uit hoe oud je bent. Epilepsie kan je op elke leeftijd krijgen, maar vaak begint epilepsie op jonge leeftijd (rond 20 jaar). Mensen tussen de 20 en 60 jaar krijgen niet vaak epilepsie. Als je ouder bent dan 60 jaar, is de kans weer wel groter om epilepsie te krijgen. Deze kans neemt steeds meer toe en de kans dat je epilepsie krijgt is vooral vanaf je 75e jaar groot.
Soms is er een epilepsie soort die leeftijdsgebonden is. Dit betekent dat deze aanval alleen voorkomen in een bepaalde leeftijdsperiode. Als je ouder bent, is het soms opeens verdwenen.
Geschiedenis
Epilepsie is er altijd al geweest. Wist je dat Julius Caesar ook epilepsie had? Napoleon had het ook. Het gekke is dat veel beroemde mensen uit de geschiedenis epilepsie hadden.
Medicijnen
Bij epilepsie worden vaak pilletjes voorgeschreven. Soms helpen pilletjes niet en dan zijn er nog 3 mogelijkheden:
- Een operatie
- Een dieet
- Een Nervus stimulator
Hoe ga je ermee om?
Heeft een vriend of vriendin met epilepsie, dan moet je er rekening mee houden dat hij/zij soms niet alles kan doen. Heb je het zelf dan is dat irritant. Vertel het aan je leraar en ook aan je klasgenoten. Gaan ze je ermee pesten, trek je daar dan niets van aan; dat zegt iets over hen, niet over jou.
EHBO bij een epilepsie aanval
Wat stel je vast
een arm, been of hoofd raakt plotseling oncontroleerbaar schudbewegingen .
slachtoffer verliest opeens zijn bewustzijn en spant ongewild zijn spieren aan.
Wat ga doen
Bel of laat 112 bellen Als het slachtoffer in de aanval blijft of bewusteloos blijft.
zet je telefoon op speaker
voorkom dat het slachtoffer zich bezeerd.
Stop niets in de mond van het slachtoffer.
Bel evetueel 112 terug wanneer het slachtoffer bijkomt voor aankomst van de ambulance.
Slachtoffer bekent met epilepsie? Wacht kort Het verloop van de aanval voor dat je 112 belt.