Maori-oorlogen
| Maori-oorlogen | ||
|
| ||
|---|---|---|
| Monument in een museum in Auckland. | ||
| Datum | 1845 - 1872 | |
| Locatie | Nieuw-Zeeland | |
| Overwinning voor | Britse Rijk | |
| Strijdende partijen | ||
.svg){kind=small} Britse Rijk
|
Maori | |
| Leiders | ||
| Vertegenwoordigers Britse Rijk | Maori stamhoofden | |
| Troepensterkte | ||
| 18.000 | 5.000 | |
| Verliezen | ||
| 745 (inclusief burgerdoden) | 2145 (inclusief burgerdoden) | |
Portaal  Geschiedenis
| ||
De Maori-oorlogen (ook wel: Nieuw-Zeelandseoorlogen) werd uitgevochten nadat er onenigheid was ontstaan tussen Britten en de Maori over het Verdrag van Waitangi. De Maori dachten, toen ze het verdrag sloten, dat heel het land voor hun zou zijn maar de Britten hadden het anders geïnterpreteerd. Die bedoelden alleen het land dat bewerkt en bebouwd werd door de Maori. Het probleem liep uit de hand toen een stamhoofd een stuk land verkocht aan de Britten maar zijn stamgenoten het er achteraf niet mee eens waren. De stamgenoten staken een Britse nederzetting in brand en de oorlog begon. Het Britse rijk stuurde tienduizenden soldaten om de Maori met geweld op te knieën te krijgen.
Conflicten
Oproer aan de Wairau
Het eerste gewapende conflict tussen de Britten en de Maori was in de Wairau vallei, in het noorden van het Zuidereiland. Het conflict ontstond toen een Britse vertegenwoordiger een valse akte liet zien waarop stond dat dat stuk grond gezuiverd moest worden van Maori omdat hij daar wilde gaan wonen. 22 Britten en 4 tot 6 Maori kwamen om het leven. Enkele Britten werden ook nog gedood nadat ze gevangen genomen waren. Toen een nieuwe gouverneur de gebeurtenis onderzocht vond hij dat de Britten fouten gemaakt hadden en dat niet hadden mogen doen. Dit zou het enige conflict op het Zuidereiland blijven. De rest van de oorlogen zou zag afspelen op het Noordereiland.
De oorlog om de vlaggenmast
De oorlog om de vlaggenmast vond plaats in het uiterste noorden van Nieuw-Zeeland. In 1845 kwam er een nieuwe gouverneur aan. Een Maori (Hone Heke) daagde hem uit en hakte een vlaggenmast met de Britse vlag om. De Britten waren gekwetst en er braken grootschalige conflicten uit. Uiteindelijk kwamen 82 Britten en tussen de 60 en 94 Maori om het leven. Er was aan het eind geen duidelijke winnaar,
De Hutt-Valley veldtocht
De Hutt-Valley veldtocht was eigenlijk een vervolg op de oproer aan de Wairau. De oorzaak was ongeveer hetzelfde. Britten hadden oneerlijke landaankopen gedaan en de Maori waren het er niet mee eens. De Maori vochten wel tegen de Britten en kolonisten, maar zij deden geen poging om andere Europeanen weg te krijgen. Daardoor woonden tussen 1848 en 1860 kolonisten in stadjes en in dorpen en op het platteland woonden de Maori.
De Eerste Taranaki-Oorlog
Ondertussen waren er even veel immigranten als de inheemse Maori en die voelden zich bedreigd. Weer was er weer ruzie over de koop van landerijen en ontstond er een conflict. De oorlog mondde uit in een wapenstilstand met 238 doden voor de Britten en zo'n 200 voor de Maori. Ook hadden de Maori veel schade aan gericht aan Britse eigendommen.
De Waikato-Oorlog
De Europeanen konden het niet hebben dat de Maori de baas waren over het grootste deel van het Noordereiland. Daarom werd er een invasie gepland. De Europeanen waren met zoveel dat het voor de Maori bijna onmogelijk was zich te verdedigen. De Maori trokken zich hierop terug in de binnenlanden van het Noordereiland wat voor de Europeanen moeilijk aan te vallen was omdat het een bergachtig en ruig gebied was.
De Tweede Taranaki-Oorlog
Tussen 1863 en 1866 ontstond er weer ruzie in deze regio. Hier was ook al de eerste Taranki-Oorlog uitgevochten maar kende niet echt een winnaar. Deze oorlog was geen normale oorlog. Het doel was niet langer meer om land te veroveren maar om de Maori's te straffen. Er werden vooral Maori dorpen verbrand en eigendommen kapot gemaakt. Maar aan het eind hadden de Britten toch veel land veroverd.
De Oorlog om de Oostkaap
Deze oorlog ontstond doordat er door Maori's een moord was gepleegd op een Europese missionaris (soort van zendeling). Er ontstond een soort van burgeroorlog waarbij het ene deel van de Maori's gesteund werd door de Europeanen en samen tegen het andere deel vochten. Er werd ook grootschalig met kanonnen op Maori geschoten waardoor er tijdens de beschietingen 35 Maori om het leven kwamen.
De Titokowaru-Oorlog
De oorlog laaide nog eens op in 1868. De Maori's behaalden aan het begin van de oorlog een grote overwinning op de Europeanen. De Europeanen liepen in een hinderlaag maar door hun grote overmacht zouden ze uiteindelijk toch winnen. De dreiging was nu heel laag geworden en de Maori's waren bijna helemaal onderworpen aan de kolonisten.
De Te Kooti-Oorlog
Deze oorlog was het laatste grote conflict tussen de Maori's en de Europeanen. De Maori's werden nu grotendeels verslagen al zouden er altijd nog wel Maori's stammen overblijven. In al de oorlogen hadden de Britten gewonnen maar de Maori's hadden ze grote schade toegebracht. Nog steeds is er kritiek op het optreden van de Britten. Ook worden er nog steeds schadevergoedingen door de Britten betaald aan de Maori voor het leed dat hun is aangedaan.