Melkweg
De Melkweg is een grote verzameling sterren - een sterrenstelsel - waarvan ons zonnestelsel deel uitmaakt. 's Nachts als het donker genoeg is, kunnen we de Melkweg zien als een lichtende band aan de hemel. Door lichtvervuiling (bv. straatverlichting) is de Melkweg op sommige plaatsen moeilijk of zelfs niet meer te zien.
Uitzoomen naar de Melkweg.
Om te begrijpen hoe groot de Melkweg wel niet is, moeten we eerst even uitzoomen naar de Melkweg:
We beginnen met onze kleine blauwe planeet: de aarde.
Als je vanaf de aarde uitzoomt naar een groter oppervlak kom je bij ons zonnestelsel. Ons zonnestelsel bevat nog meer (totaal 8) planeten.
Wanneer je vanaf ons zonnestelsel weer uitzoomt kom je bij de Melkweg, waar ons zonnestelsel slechts een klein stipje is in een zee van stipjes.
Vanaf de Melkweg kan je nog verder uitzoomen naar grotere oppervlaktes, zoals de lokale groep, het lokale supercluster en het Laniakea supercluster.
Maar voor nu richten we ons op de Melkweg.
Hoe ziet de Melkweg eruit?
Als je de Melkweg van bovenaf zou bekijken, zou je een groot rondje (spiraal) zien. De spiraal van de Melkweg kun je vergelijken met een pannenkoek: hij is namelijk plat net als een pannenkoek! Ons zonnestelsel zit ongeveer aan de rand van die spiraal. Als je van boven op de Melkweg neerkijkt zie je dus een grote spiraal, maar vanaf de aarde ziet dat er anders uit. Aangezien wij middenin de spiraal zitten is hij vanaf de aarde lastig te zien. Wat je op heldere avonden heel soms wel kunt zien is een rij van sterren. Dit komt omdat je middenin de platte schijf van de Melkweg zit, je ziet dan het zijaanzicht.
Hoe komt de Melkweg aan zijn naam?
Vanaf de aarde ziet de Melkweg er dus uit als een lange rechte weg van sterren, zoals je op de afbeelding hiernaast kunt zien. De oude Grieken konden deze rij sterren ook zien en vonden dat het eruitzag als een rivier van melk. Daar komt de naam 'Melkweg' vandaan: een weg (rivier) van melk.
De grootte van de Melkweg.
Ons zonnestelsel en onze aarde liggen in de Melkweg, maar dus ergens aan de rand. Je vraagt je vast af, als ons zonnestelsel ergens aan de rand ligt, hoeveel planeten er wel niet te vinden zijn in de Melkweg. Dit zijn er ongeveer wel 10 miljard! Dit is dus een 10 met negen nullen erachter: 10.000.000.000 planeten! De doorsnede van de Melkweg is ongeveer 960.000.000 km, en de doorsnede van onze aarde is ongeveer 12.7000 km. De doorsnede van de Melkweg heeft dus dezelfde afstand als dat je 75.000 keer een rondje om de aarde loopt!
Wat is er allemaal te vinden in de Melkweg?
In de Melkweg zijn dus ongeveer 10 miljard planeten te vinden, maar dit is nog niet alles. Er zijn ook heel veel sterren te vinden in de Melkweg! Hoeveel precies, is niet bekend. Het zijn er zoveel dat wetenschappers alleen een schatting kunnen maken. Verder zijn er ook veel stoffen en gassen in de Melkweg aanwezig.
Het midden van de enorme spiraal is lastig te zien omdat er allerlei stofwolken voorhangen. Wetenschappers hebben dus nog niet kunnen bewijzen wat daar te vinden is. Ze denken er wel graag over na. Zo denken er veel dat er een zwart gat te vinden is. Zwarte gaten zijn hele bijzondere verschijnselen: het is een gebied wat enorm veel zwaartekracht bevat. Het heeft zelfs zoveel zwaartekracht dat het alles opslokt wat erin komt. Dus als een meteoroïde een zwart gat in slingert, verdwijnt het. Het is niet zo dat een zwart gat een meteoroïde of andere gesteenten naar zich toe kan halen, alleen als gesteente er zelf in zweeft wordt het opgeslokt. Wat er gebeurt met de dingen die door een zwart gat worden opgeslokt, weet niemand. Veel wetenschappers zijn wel bezig met het bestuderen van deze zwarte gaten om te achterhalen wat het is, waar het uit bestaat en wat er gebeurt als je erin komt.
Het ontstaan van de Melkweg.
Hoe onze planeet, ons zonnestelsel en de Melkweg zijn ontstaan, daar hebben mensen verschillende meningen over. Ik zet er een paar voor je op een rijtje:
-Gelovige mensen geloven dat God de hemel en de aarde heeft gemaakt.
-Sommige mensen denken dat de hemel en de aarde altijd al bestonden, waardoor er geen begin was.
-Andere mensen denken weer dat een ander opperwezen het heelal heeft gemaakt.
-De meeste mensen denken dat de hemel en de aarde ontstaan zijn door de Big Bang (grote knal).
Meer over de Big Bang:
Zo'n 14 miljard (14.000.000.000) jaar geleden is de Melkweg ontstaan door de oerknal. Alles in het heelal zat toen zo dicht op elkaar geplakt dat het ontzettend heet werd. Door deze enorme hitte is alles uit elkaar gezet. Daarna zijn bepaalde delen (meteorieten, gesteenten) heel langzaam weer bij elkaar gekomen, waardoor heel langzaam ronde vormingen ontstonden. Die ronde vormingen werden uiteindelijk planeten.
De omgeving van de Melkweg.
De Melkweg is niet het enige sterrenstelsel in ons Universum. Naast onze Melkweg ligt nog een groot sterrenstelsel, ons buursterrenstelsel. Dit buursterrenstelsel heet Andromeda en is nog groter dan de Melkweg. In dit sterrenstelsel zijn dan vast ook heel veel planeten te vinden, hoeveel weten we helaas niet. Op een heldere herfstnacht zou je met een verrekijker een klein vaag vlekje aan de hemel kunnen zien. Dit kleine vage vlekje kan maar zo het Andromeda zijn!
Leuke sites om te bezoeken
Op deze site kun je in- en uitzoomen op de Melkweg. Kijk maar eens wat je tegenkomt als je helemaal inzoomt! http://stars.chromeexperiments.com/
Wil je astronaut worden? Kijk hier wat je er allemaal voor moet doen. http://www.sterrenkids.nl/astronaut-worden/
Een filmpje over de Melkweg op www.schooltv.nl: https://www.schooltv.nl/video/wat-is-het-melkwegstelsel-onze-woonplaats-in-het-heelal/
Een filmpje over het ontdekken van de ruimte op www.schooltv.nl: https://www.schooltv.nl/video/ontdek-de-ruimte-met-andre-kuipers-het-heelal/#q=heelal
Gebruikte bronnen:
https://imagine.gsfc.nasa.gov/science/featured_science/milkyway1.html
http://www.sterrenkunde.nl/index/encyclopedie/melkwegstelsel.html
https://www.esa.int/esaKIDSnl/SEMOAEWJD1E_OurUniverse_0.html
https://www.esa.int/esaKIDSnl/SEM5B6BE8JG_OurUniverse_0.html
https://www.allaboutscience.org/dutch/oerknal-theorie.htm
http://stars.chromeexperiments.com/
http://www.sterrenkids.nl/astronaut-worden/
https://www.schooltv.nl/video/wat-is-het-melkwegstelsel-onze-woonplaats-in-het-heelal/
https://www.schooltv.nl/video/ontdek-de-ruimte-met-andre-kuipers-het-heelal/#q=heelal