Musical
Een musical is een theaterstuk waarin toneelspel, zang, muziek en dans worden gebruikt.
Geschiedenis
De eerste musicals werden rond 1890 in New York gemaakt. Musical lijkt erg op opera en operette.
Vaak is het verschil tussen opera, operette en musical moeilijk te zien. Daarom zijn veel mensen er niet over eens, wat de eerste musical precies is. Sommigen zeggen dat The Black Crook uit 1866 de eerste musical in de geschiedenis is. Maar anderen zeggen dat de veel grotere Show Boat uit 1927 de eerste echte musical is.
Broadway in New York en, vanaf ongeveer 1960, het West End in Londen, zijn erg belangrijke plaatsen waar musicals draaien. Bekende musicals: Hair, Cats, Les Misérables, Evita, Phantom of the Opera, The Lion King en Chicago.
Musical in Nederland
In Nederland werden de eerste musicals rond 1950 uit Amerika gehaald (Porgy and Bess (1957); Free and Easy (1959)). Rond 1960 kwamen met Kiss me Kate, My Fair Lady, en Anatevka de eerste Nederlandse musicals in de theaters. Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink schreven de eerste originele Nederlandstalige musicals, zoals Heerlijk duurt het langst (1965) en En nu naar bed (1971). Rond 1970 maakten ook Jos Brink en Frank Sanders met hun groep Tekstpierement belangrijke musicals.
Toen theater Carré 100 jaar bestond kwam daar de musical Cats. Veel mensen gingen naar deze musical. Daarom besloot Joop van den Ende veel grote Amerkiaanse musicals naar Nederland te halen en het te vertalen naar het Nederlands (onder andere Les Misérables). Hij opende musicaltheaters in Scheveningen (Circustheater) en Utrecht (Beatrixtheater), waar net als in Amerika, musicals net zo lang kunnen blijven draaien als het publiek wil.
In 1991 maakte Joop van den Ende zijn eerste eigen musical, Cyrano de Bergerac werd Cyrano de Musical. Het Franse verhaal werd naar het Nederlands vertaald door Koen van Dijk, de muziek werd geschreven door Ad van Dijk (geen familie) en het werd geregisseerd door Eddy Habbema. De hoofdrol werd gespeeld door Bill van Dijk. Het decor werd ontworpen door Paul Gallis, Yan Tax ontwierp de kostuums. In 1992 werd de musical vertaald naaar Engels en op Broadway gespeeld. De musical was daar niet zo'n succes als in Nederland. In 1993 werd de Amerikaanse versie een paar maanden in Carré gespeeld.
Nederland is een enorm populair musicalland geworden. Het aantal bezoekers liggen in vergelijking met andere landen erg hoog, ook worden er veel musicals gemaakt in Nederland. De kwaliteit van de musicals en acteurs in de musicalwereld zijn van een zeer hoog niveau. Elk jaar worden de belangrijke Musical Awards uitgereikt.
Hieronder kun je een lijst zien van musicals die in Nederland zijn geweest:
Stage Entertainment (Joop van de Ende Theaterproducties)
Musicals in Scheveningen
- 1991-1992 - Les Misérables
- 1993-1996 - The Phantom of the Opera
- 1996-1999 - Miss Saigon
- 1999-2001 - Elisabeth
- 2001-2003 - Aïda
- 2003-2004 - The Sound of Music
- 2004-2005 - The Lion King
- 2006-2007 - Beauty and the Beast
- 2007-2009 - Tarzan¹
Musicals in Utrecht
Musicals in overige theaters/Nederlandse tournees
- Titanic
- De 3 Musketiers
- Beauty and the Beast
- Cabaret
- My Fair Lady
- Cats
- Hair
- Evita¹
- Ciske de Rat¹
- Les Misérables¹
- Sunset Boulevard²
- Joseph and the Amazing Technicolor Dreamcoat²
- High School Musical²
- Wicked: The untold Story of the Witches of Oz²
V&V Entertainment (Albert Verlinde & Roel Vente)
Nederlandse Tournees
- Fame¹
- Grease
- Doe Maar
- Footloose²
- Billie Holiday¹
- Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer?
- Piaf de Musical²
- Passion¹
- Hairspray²
Efteling Theater
Melody Musical Productions (Mark Vijn)
- 1995-1996 - Pump Boys And Dinettes
- 1996-1997 - Singin’ In The Rain
- 1997-1998 - Oh Johnny
- 1998-2000 - Ain’t Misbehavin’ Euro Tour
- 2000-2001 - Boyband
- 2001-2002 - A Chorus Line
- 2002-2003 - Copacabana
- 2004-2005 - Naked Boys Singin'
- 2005-2006 - Sweet Charity
- 2006-2007 - Chess
- 2007-2008 - Bubbling Brown Sugar¹
- 2007-2008 - Get Naked!¹
- 2008-2009 - Anatevka²
Studio 100
Overig
¹ = Deze musicals draaien op dit moment in Nederlandse theaters
² = Deze musicals draaien in de toekomst in Nederlandse theaters
Musical in Vlaanderen
In Vlaanderen hebben vroeger veel grote musicals gedraaid maar omdat minister van Cultuur Bert Anciaux in 2007 geen geld meer gaf aan musicals, werden in België bijna geen musicals meer gemaakt. De enige die op dit moment (2008) musicals maken zijn Studio 100 en Stage Entertainment Belgium. Music Hall Promotions werkt voorlopig nog samen met V&V-Entertainment om Vlaamse musicals te maken. Gelukkig draaien daardoor nog wat musicals in België. Tussen 2006-2007 liepen de musicals Mamma Mia! en Beauty and the Beast van Stage Entertainment en in 2007 werd Kuifje: De Zonnetempel, met onder andere Jelle Cleymans een groot succes. Daarna maakte Studio 100 in 2008 Daens, de musical.
Stage Entertainment
Stadsschouwburg Antwerpen
- 2008 - Ciske de Rat
- 2007 - Belle en het Beest
- 2006 - My Fair Lady
- 2006 - Jesus Christ Superstar
- 2006 - Mamma Mia!
- 1996 - Cats²
Vlaamse tournees
- 2008 - Evita
Music Hall Promotions
Stadsschouwburg Antwerpen
- 2008 - Assepoester¹
- 2005-2006 Dracula, de musical
- 1999-2000 - The Phantom of the Opera
- 1998-1999 - Les Misérables²
- 1997-1999 - De Tovenaar van Oz
- 1996 - Cats²³
Vlaamse tournees
- 2009 - Tanz der Vampire
- 2008-2009 - Annie¹
- 2008 - Fame¹
- 2008 - Grease¹
- 2006 - Peter Pan
- 2003-2004 - Romeo & Julia - van Haat tot Liefde
Konninklijk Ballet van Vlaanderen
Stadsschouwburg Antwerpen
- 1998-1999 - Les Misérables²
- 1996 - Cats²³
Vlaamse Opera Antwerpen
- 1988-1991 - West Side Story
- 1986-1989 - My Fair Lady
Vlaamse tournees
- 1996-1997 - Sacco & Vanzetti
- 1991-1993 - Anatevka
- 1990-1992 - Dear Fox
- 1987-1989 - Evita
Studio 100
Koningin Elisabethzaal Antwerpen
- 2002 - Doornroosje
- 2001 - Robin Hood
- 1999 - Assepoester
- 1998 - Sneeuwwitje
Antwerpen X
- 2008-2009 - Daens, de musical
Zaal Elckerlyc Antwerpen
- 2004 - Bloedbroeders
Vlaamse tournees
- 2005 - Sneeuwwitje
- 2004 - De Kleine Zeemeermin
- 2003 - De 3 Biggetjes
Overig
- 2008 - The Last Five Years
- 2007 - Kuifje: De Zonnetempel
- 2001-2002 - Kuifje: De Zonnetempel
¹ = Deze musicals zijn een samenwerking met V&V Entertainment
² = Deze musicals zijn een samenwerking met het Konninklijk Ballet van Vlaanderen / Music Hall Promotions
³ = Deze musicals zijn een samenwerking met Stage Entertainment