Bran (mythologie)

Bran of Bran mac Febail (Iers: Immram Brain, De reis van Bran en wordt in de Welshe mythologie Bendigeidfran = 'Bran de gezegende' genoemd). Hij is in de Keltische mythologie een zoon van Llŷr die was getrouwd met Iweriadd. Bran is een reuzengod en een broer van Branwen de liefdesgodin.

Een vroegmiddeleeuws Iers verhaal vertelt over zijn reis naar het eiland Alltair (het rijk van de goden, en misschien ook van de doden).

Hij is een halfbroer van Manawydan.

Samenvatting

Op een dag dat Bran aan het wandelen was, hoorde hij prachtige muziek die hem in slaap wiegde. Toen hij weer wakker werd, zag hij een zilveren tak voor zich. Vervolgens keerde hij terug naar zijn koning, waar de Alltairvrouw zich openbaarde. Ze zong een gedicht over het land van de boom en Alltair. Ze zei dat de tak van een appelboom in Eaman was. Volgens haar was het op Alltair altijd zomer en was er geen gebrek aan voedsel of water, en leden de supermensen er niet aan ziekte, wanhoop of ongeluk, en werd er geen harde stem gehoord. Ze zei tegen Bran dat hij op buitenlandse reis moest gaan naar Tír na mBan. De volgende dag verzamelde Bran een groep van negen mannen samen met zijn pleegbroers (elk leidde een groep van drie, totaal 27 man) en vertrok met hen.

Na twee dagen zag Bran een man op een strijdwagen zijn kant op komen. De man was Manannán mac Lir, de zoon van Lir, en hij vertelde Bran dat hij niet over zee voer, maar in feite op een bloemrijke zee. Hij vertelde dat er een aantal onzichtbare mannen in strijdwagens reisden. Hij voorspelde Bran dat er in Ierland een zoon geboren zou worden, en dat hij zou opgroeien tot een groot krijger, onderwezen door Manannán zelf.

Bran nam afscheid van Manannán en zeilde naar Inissubha (Eiland der Vrolijkheid). De mensen uit het dorp lachten en staarden naar hem, maar ze wilden zijn roep naar hun niet beantwoorden. Bran stuurde een man er naar toe om te zien wat ze bedoelden, maar ook hij begon te lachen en te staren. Bran liet hem daar achter en zeilde verder.

Hij bereikte toen het Land van Vrouwen, maar aarzelde om er aan land te gaan. De leidster van de vrouwen gooide een bol garen naar hem, die aan zijn hand vast plakte. Ze trok de boot er mee aan land. Elke man ging met een vrouw mee, Bran met de leidster en genoeten van alle heerlijkeden.

Een jaar lang, maar in werkelijkheid was dat veel langer, leefden de mannen gelukkig in het Land van de Vrouwen, totdat Nechtan Mac Collbran heimwee kreeg. De leidster aarzelde om hen naar huis te laten gaan, en ze waarschuwde hen geen voet aan de kust van Ierland te zetten en de man te redden die op Inissubha was achtergebleven.

Bran en zijn mannen zeilden terug naar Ierland. De mensen kenden zijn naam alleen uit hun oude verhalen. Nechtan Mac Collbran sprong overboord op het strand en veranderde onmiddellijk in as.

Bran vertelde zijn verhalen aan de Ieren, en vervolgens werden ze over de zee gestuurd, en werden ze nooit meer gezien.

Historische context

Dit eerst nog mondeling doorgegeven oude verhaal werd pas eind 7e of begin 8e eeuw opgeschreven. Het verhaal lijkt enigszins op de Odyssee en op dat van Tristan en Isolde. Ook doet het aan Gullivers reizen denken en aan Sinbad de Zeeman.