Jeneverbes

Jeneverbes Juniperus communis
Niet bedreigd
Leefgebied	Vrijwel het hele noordelijk halfrond
Leefomgeving	Open plekken, zandgronden, grasvelden, heidevelden en soortgelijke gebieden.
Behoort tot de	Coniferen, Cisperfamilie
Portaal Biologie

De jeneverbes is een boomsoort. De jeneverbes heeft een leefgebied dat bijna het hele noordelijk halfrond beslaat. De plant van de jeneverbes heeft naalden en kenmerkende blauwe bessen. Daarom wordt het ook gerekend tot de naaldbomen of coniferen. Ze worden meestal ongeveer drie meter hoog, maar soms kunnen ze tot wel tien meter hoog worden. In tuinen hebben ze vaak een struikvorm.

De jeneverbes is erg bekend omdat er jenever van wordt gemaakt, dat is een sterke alcoholische drank, maar het wordt ook voor andere dingen gebruikt. Jeneverbes is namelijk ook een veel gebruikte specerij, en ook de olie van de jeneverbes wordt gebruikt als geneesmiddel; volgens sommigen zou het goed voor je nieren kunnen zijn. Het is echter nooit wetenschappelijk bewezen dat delen van jeneverbes werkelijk goed voor je zijn.

Voorkomen

De jeneverbes komt veel voor in Europa, Azië en Noord-Amerika, van de uiterste puntjes van Alaska tot Japan. Ze kunnen in veel klimaten en habitatten overleven, waaronder gebergtes, de rand en de noordpool en voedselarme zand- en heidegronden. Op deze plekken hebben ze weinig concurrentie van andere soorten bomen, die groeien namelijk überhaupt niet in die gebieden. Ook in Nederland komt de jeneverbes veel voor. Vooral in het oosten van het land zijn ze te vinden, vooral op de Veluwe, Drenthe en Twente, en ook een beetje in Noord-Brabant en Limburg. Doordat ze op arme gronden leven, staan ze bekend als een pionierssoort. Een pionierssoort is een soort die als een van de eerste plantensoorten op nieuwe gebieden, met geen of weinig begroeiing, gaat groeien. Andere soorten die tot deze groep behoren zijn bijvoorbeeld brandnetels.

Wereldwijd gezien wordt de jeneverbes niet bedreigd, maar in Nederland gaat het een stuk slechter. Hoewel de jeneverbes nog veel voorkomt, nemen de aantallen snel af. In 2004 bevond hij zich op de Nederlandse Rode Lijst voor Planten, en ook in de meest recente lijst (2012) staat hij er nog op. De jeneverbes staat op die lijst aangegeven als algemeen voorkomend, hij komt dus nog veel voor, maar hij staat ook als sterk afgenomen aangegeven.

Galerij

• 

  Bessen van de jeneverbes

• 

  Een grote struik jeneverbes in Drenthe

• 

  Naalden van de jeneverbes (links) en de Chinese jeneverbes (rechts)

• 

  Jeneverbessen in Duitsland

• 

  Gedroogde jeneverbessen