Toetanchamon
| Toetanchamon
| |
|---|---|
| Leeftijd | 19 jaar |
| Opvolger | Eje |
| Vader | Achnaton |
| Moeder | 'Younger Lady' |
| Dynastie | 18e |
Toetanchamon was één van de Egyptische faraos (een soort koning), ontdekt door Howard Carter en Lord Carnarvon. Hij is niet beroemd geworden omdat hij zo'n goede farao was, maar omdat zijn graf toen het gevonden werd nog helemaal "gaaf" (ander woord voor mooi, onbeschadigd) was.
De familie van Toetanchamon
Toetanchamon zijn ouders zijn gevonden door verschillende onderzoeken. De mensen die dit gingen onderzoeken moesten heel voorzichtig zijn, om te voorkomen dat de mummies besmet zouden worden met het DNA van de huidige tijd.
Na veel DNA onderzoek zijn onderzoekers erachter gekomen dat Toetanchamon de zoon was van farao Achnaton. De onderzoekers hadden maar liefst 11 mummies onderzocht. Hier kwamen de namen van vier mummies uit:
- Toetanchamon zelf;
- Een onbekende mummie die later Achnaton bleek te zijn;
- Tuya en Yuya: Toetanchamon zijn overgrootouders, de ouders van zijn oma Tiye.
De opa en oma van Toetanchamon zijn Amenhotep III en Tiye. Amenhotep III was een rijke farao, die de leiding had over het gebied Thebe. Hij vereerde verschillende goden waarvan het meest de god Amon.
Nadat Amenhotep III was overleden, werd de vader van Toetanchamon farao, genaamd Achnaton. Anchnaton was niet altijd de naam van Toetanchamon zijn vader. Achnaton heette eerst Amenhotep IV, vernoemd naar zijn vader. Toen hij koning werd, begon hij een andere god te vereren. Deze god was de zonnegod Aton, vandaar de naam Achnaton. Dit staat voor 'hij die heilzaam is aan de god Aton'. Achnaton vertrok uit het gebied van zijn vader en startte zijn eigen koninkrijk in het 'Amarna', samen met zijn vrouw koningin Nefertiti.
Lange tijd werd gedacht dat Luna zijn moeder was, maar mensen zijn er tegenwoordig van overtuigd dat Toetanchamon een zoon was van Achnaton en één van zijn zussen. Dit hebben ze weten op te sporen doormiddel van DNA onderzoek. Er werden twee mummies gevonden: 'Elder Lady' en 'Younger Lady'. 'Elder Lady' bleek de oma te zijn van Toetanchamon, koningin Tiye. 'Younger Lady' bleek de moeder te zijn van Toetanchamon en de zus van zijn vader Achnaton. De moeder van Toetanchamon was dus zijn moeder en zijn tante. De echte naam van zijn moeder is nooit gevonden. Wel zijn onderzoekers erachter gekomen dat Toetanchamon zijn grootouders, vijf dochters hadden gekregen. Eén van deze dochters is de moeder van Toetanchamon.
Na het overlijden van zijn vader, werd Toetanchamon op 9-jarige leeftijd de nieuwe farao. Ook Toetanchamon heeft niet zijn hele leven deze naam gehad. Zijn vader had hem Toetanchaton genoemd, dit betekent 'het levende beeld van de god Aton'. Toetanchamon wilde niet het geloof van zijn vader volgen, maar het geloof van zijn opa. Hij vertrok uit het gebied Amarna en ging terug naar de plek waar zijn opa koning was geweest, Thebe.
Toetanchamon was getrouwd met Anchesenamon. Zij bleek één van de dochters van Achnaton en Nefertiti te zijn, dus Toetanchamon zijn halfzus. In de tombe van Toetanchamon zijn twee mummies gevonden van ongeboren baby's. Uit DNA testen bleken dit de dochters van Toetanchamon te zijn. Hoogstwaarschijnlijk zijn deze al dood geboren.
Waarom is hij zo beroemd geworden?
Zijn beroemdheid is vooral te danken aan het zeldzame feit dat zijn graf, toen het in 1922 door Howard Carter werd gevonden, vrijwel onbeschadigd bleek te zijn.
Het voor een farao kleine graf bevatte meer dan 3500 kunstvoorwerpen. De doodskist is schitterend. Ze stond vol met magische spreuken Dergelijke spreuken zijn ook terug te vinden in het Egyptische dodenboek. Toetanchamon was gehuwd met Anchesenamon en was de opvolger van Achnaton, hoewel er tussen hen beiden waarschijnlijk nog een farao Smenchkare geregeerd heeft.
Daarnaast was het heel bijzonder dat Toetanchamon een hele jonge farao is geweest. Met negen jaar werd hij koning en hij is tien jaar later gestorven, hij was toen maar 19 jaar.
Zijn overlijden is een raadsel
Waardoor Toetanchamon is overleden is tot op deze dag nog steeds een raadsel.
Voorheen werd er gedacht dat Toetanchamon was overleden door een klap op het hoofd. Tijdens onderzoeken was het opgevallen dat een stuk van zijn schedel was afgebroken. Later is gebleken dat dit is gebeurd tijdens het mummificeren van Toetanchamon.
Ook werd er gedacht dat een val uit een kar tijdens het jagen of een strijd ervoor heeft gezorgd dat Toetanchamon is overleden. Uit onderzoek was gebleken dat Toetanchamon een verwonding aan zijn knie had. Onderzoekers dachten dat deze verwonding hem fataal is geworden.
Naast deze theorieën bleek dat Toetanchamon een klompvoet had, samen met andere problemen aan zijn botten. Hij is dan ook op veel foto's afgebeeld met een loopstok.
Uit een van de laatste onderzoeken is gebleken dat Toetanchamon een ziekte genaamd necrose had. Deze ziekte eet je lichaam langzaam op. Dit in combinatie met de malaria ziekte die is gevonden in zijn DNA, laten onderzoekers denken dat dit misschien de doodsoorzaak is geweest.
De echte oorzaak is nog niet vastgesteld.
De opvolgers
Toetanchamon werd opgevolgd door de veel oudere hogepriester Eje (of 'Eye'), een aangetrouwd lid van de koninklijke familie, die waarschijnlijk de man achter de troon van de jonge Toetanchamon was. Volgens de onderzoekers die de moordhypothese ondersteunden was hij mogelijk ook zijn moordenaar toen de jonge prins meer zijn eigen wil begon door te drijven.
Ejes regering duurde ook maar vier jaar en de farao na hem (generaal Horemheb) verwijderde de namen van Achnaton, Smenchkare, Toetanchamon en Eje uit de annalen en koningslijsten van het land om ze zo aan de vergetelheid prijs te geven.
Toch verstoorde Horemheb Toetanchamons graf niet, wat er mogelijk op wijst dat hij toch wel respect voor de jonge koning had.
Een ongeschonden Koningsgraf
Zie Graf van Toetanchamon voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Het graf van Toetanchamon is Graf DK 62 in het Dal der koningen. Dit het enige koningsgraf dat bijna onbeschadigd is gevonden. Tijdens de bouw van het graf voor Ramses VI werd uitgegraven zand op de ingang van het graf van Toetanchamon gegooid. Zo bleef deze toegang ongeschonden, tot het graf in 1922 door Howard Carter, Lord Carnarvon en zijn mensen werd ontdekt.
Het graf maakt ondanks alle pracht en praal een tamelijk haastig bijeengeraapte, en voor een farao bijna armoedige indruk. Het was waarschijnlijk voor iemand anders bedoeld; voor een hogere officier, of een vrouwelijk lid van de faraofamilie.
Naar de wens van Howard Carter werd de mummie na grondig onderzoek weer teruggelegd in de sarcofaag van zijn eigen graf. De schat die in Toetanchamons graf gevonden werd is inmiddels wereldberoemd, hoewel het een van de minder luxueuze faraograven geweest moet zijn.
Video
Bronnen
Hawass, Z. (2010, 17 februari). Ancestry and Pathology in King Tutankhamun’s Family. Geraadpleegd van https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/185393
Hawass, Z. (2017, 13 september). King Tut’s Family Secrets. Geraadpleegd van https://www.nationalgeographic.com/magazine/2010/09/tut-dna/
History.com Editors. (2020b, 20 juli). Tutankhamun. Geraadpleegd van https://www.history.com/topics/ancient-history/tutankhamen
Jarus, O. (2016, 1 april). Tutankhamun: The Life & Death of the Boy Pharaoh. Geraadpleegd van https://www.livescience.com/54090-tutankhamun-king-tut.html
Loxton, A. (2020, 30 september). 10 Facts About Tutankhamun: The Boy King of Ancient Egypt. Geraadpleegd van https://www.historyhit.com/facts-about-tutankhamun-the-boy-king-of-ancient-egypt/
Mason, E. (2020, 12 juli). 8 things you (probably) didn’t know about Tutankhamun. Geraadpleegd van https://www.historyextra.com/period/ancient-egypt/8-things-you-probably-didnt-know-about-tutankhamun/
Narrative of the Operations and Recent Discoveries Within the Pyramids ... : Giovanni Battista Belzoni : Free Download, Borrow, and Streaming : (z.d.). Geraadpleegd van https://archive.org/details/narrativeoperat00belzgoog
Who was Tutankhamun? (2019, 29 april). Geraadpleegd van https://www.nationalgeographic.com/culture/people/reference/tutankhamun/