Racisme
Racisme is het anders behandelen van mensen alleen maar omdat andere mensen vinden dat ze anders zijn. Om mensen anders (slechter) te behandelen, vanwege hun huidskleur. Iemand beoordelen op nationaliteit, geloof, geslacht, seksualiteit of een overtuiging is geen racisme, maar discriminatie. Racisme is een vorm van discriminatie op basis van huidskleur en/of genetische oorsprong. Slavernij is in de geschiedenis gedeeltelijk veroorzaakt door racisme.
Geschiedenis van racisme
Racisme is er in de hele menselijke geschiedenis. Dat geldt ook voor de slavernij. In Europa was dat in de Middeleeuwen een stuk minder. Daar heerste vrijwel geen slavernij. Vanaf de vijftiende eeuw ontdekten vooral witte mensen nieuwe gebieden. De mensen die daar woonden - en vaak bruin waren - werden vaak gezien als "onbeschaafde wilden". Dan hadden ze een goed excuus om handel te drijven en daarbij de baas te spelen. Slavernij bestond in Afrika al lang voordat de eerste witte mensen daar kwamen. Een slaaf is een mens, die op een slavenmarkt verkocht werd aan rijke handelaren. Arabieren stonden bekend als grote slavenhandelaars. De mensen kochten slaven, omdat ze ze nodig hadden voor de vuile, vieze karweitjes die de rijke mensen zelf niet wilden doen. De slaaf was het bezit van die rijke mensen, want ze hadden de slaaf zelf gekocht en konden er van alles mee doen. In de oudheid, bij volken die rijk en machtig waren, vond men het houden van slaven heel gewoon. De piramiden in Egypte zijn door heel veel slaven gebouwd. Heel veel slaven zijn daarbij omgekomen, maar het leven van een slaaf telde niet zo erg mee. De afschuwelijke handel die Arabieren en Europeanen gevoerd hebben, was een handel in bruine slaven. Honderden jaren lang zijn Afrikanen als slaven uit Afrika geroofd en naar Noord en Zuid-Amerika gebracht. De Arabieren brachten de slaven naar de Arabische landen. De handel werd buiten Europa gevoerd. Dus de gewone mensen wisten meestal niet wat er aan de hand was. Aan die slavenhandel is nog niet zo lang geleden een eind aan gekomen. Pas in 1863 heeft Nederland de handel in slaven afgeschaft. In de meeste Arabische landen was dat pas in de 20e eeuw.
Racisme in Amerika
In Noord-Amerika was er een godsdienstige sekte: "de Quakers". Zij waren fel tegen de slavernij. Zij waren vastbesloten om aan de uitbuiting en de marteling van de bruine mensen een eind te maken. Ze preekten zonder ophouden tegen de slavernij en met succes. Overal in Amerika luisterden de mensen naar "de Quakers". Leden van de sekte hielpen de bruine mensen te ontsnappen naar de Noordelijke Staten. Ze verborgen de vluchtelingen en gaven de doodvermoeide bruine mensen onderdak en eten. Maar niet alleen "de Quakers" waren tegen de slavernij. Veel mensen die geen lid waren van de sekte, vonden dat de slavernij afgeschaft moest worden. Hun beweging wordt de "Abolition" (de afschaffing) genoemd, de aanhangers abolitionisten. In die tijd van onrust, toen Amerika zich losmaakte van Engeland, kwamen er nieuwe wetten. Daarbij waren wetten die de slaven in vrijheid stelden. In de Verenigde Staten schafte de ene staat na de andere de slavernij af. Dit twistpunt tussen het noorden en het zuiden van Amerika was één van de oorzaken van het uitbreken van de Amerikaanse Burgeroorlog, in 1861. In deze oorlog moest het zuiden het afleggen tegen het noorden. Het leger van de Yankees trok naar de zuidelijke staten. En overal waar die troepen kwamen, werden negers bevrijd. Ze waren vrij, maar voor veel slaven was dit niet altijd een zegen. Groepen zwarte mensen trokken langs de wegen zonder te weten waar ze heen moesten gaan, zonder werk, zonder een dak boven hun hoofd. Ze moesten een nieuw leven beginnen en dat was niet altijd gemakkelijk. In elk geval was er aan de vreselijke uitbuiting, die honderden jaren had geduurd, een einde gekomen.
Hoewel de bruine mensen nu vrij waren, was hun situatie nog steeds belabberd. De blanke Amerikanen hadden veel meer rechten en veel vonden zich nog steeds beter dan die negroes, een racistische term, die veel gebruikt werd (en wordt) in de VS. Ze moesten naar aparte zwarte scholen, ze moesten naar aparte zwarte toiletten, enzovoorts. Natuurlijk waren zwarte scholen minder goed dan witte scholen en waren de zwarte toiletten minder schoon. In de jaren '60 begon dit te veranderen. Dat kwam door de bruine dominee Martin Luther King en Rosa Parks, een bruine vrouw die weigerde haar plekje in de bus af te staan aan een witte man. Veel racistische wetten werden vervolgens afgeschaft.
Inmiddels is er een stuk minder racisme in de VS dan 60 jaar geleden. Zo is de huidige president van de Verenigde Staten, Barack Obama, Afro-Amerikaans. Afro-Amerikanen (Afro-Americans in het Engels) is een nieuw woord wat nu in de VS gebruikt wordt voor Amerikanen die oorspronkelijk uit Afrika komen, de afstammelingen van de slaven dus. Toch is racisme niet helemaal verdwenen. De laatste jaren is vooral politiegeweld tegen Afro-Amerikanen veel in het nieuws.
Racisme in de Tweede Wereldoorlog
Nog zo'n slecht voorbeeld was Hitler die tijdens de Tweede wereldoorlog miljoenen zigeuners, Joden, homoseksuelen, Polen en Russen liet vermoorden, omdat hij vond dat dat minderwaardige rassen waren. Hitler gebruikte de evolutietheorie om aan te tonen dat er een verschil was in evolutie tussen mensen. Daarom vond hij dat er hogere en lagere rassen waren.
Het racisme nu
Je hoort mensen vaak zeggen: "Ik discrimineer niet, hoor! Het maakt me helemaal niks uit of iemand zwart, geel, rood, bruin, blank of pimpelpaars is. Nee, voor mij is iedereen precies hetzelfde. Alle mensen zijn voor mij gelijk." Maar denkt iedereen er zo over? En worden mensen met een andere huidskleur, of mensen die uit een ander land komen wel hetzelfde behandeld als blanke Nederlanders en Belgen?
Racisme komt nu nog voor, maar dan vooral in vooroordelen. Dat wil zeggen dat we soms slecht denken over anderen, zonder daar een goede reden voor te hebben. Veel mensen groeien op met vooroordelen en weten niet beter. Je kunt niet alles weten. Dan is het wel normaal dat je fouten maakt. Vooroordelen hebben meestal ook te maken met dingen die je eng, vreemd of gek vindt, omdat je ze niet kent of ze niet zo 'gewoon' vindt! Maar als je daarover meer en betere informatie krijgt, dan moet je kunnen toegeven dat je het fout had. Maar, je mag best je eigen mening zeggen, als je elkaar dan maar niet kwetst.
Negatieve vooroordelen zijn een probleem omdat die eigenlijk zeggen dat we ons een tikkeltje beter voelen dan die ander die een beetje anders is.
- Negatieve vooroordelen houden je tegen om 'die ander' beter te leren kennen en te leren waarderen.
- Ze bepalen je gedrag en je houding tegenover 'die ander' en dat is zeker niet fijn voor de personen of groepen waarover ze gaan. Uiteindelijk hebben we toch allemaal hetzelfde ras: de mens.
Er zijn ook veel racistische termen.
Wat doe je aan racisme?
Je mag mensen wel beoordelen op hun karakter, maar niet op huidskleur, geslacht, enzovoort. Het beste is om te beginnen bij jezelf, want iedereen heeft zo zijn eigen goede en slechte kanten. Niemand op aarde heeft alleen goede eigenschappen. Als je zelf iets te maken krijgt met racisme, kun je het beste naar de politie gaan. De politie heeft dat al veel vaker meegemaakt dan jij en weet hoe hij of zij ermee om moet gaan. Iedereen is anders mensen hebben een andere huidskleur of een valt op iemand anders maar dat maakt ons niet uit ze bepalen voor zich zelf zij bepalen welk geloof ze hebben niet andere mensen. Wij mogen niet over andere mensen bepalen zij doen dat over hun zelf.
Videoclips
- Haat en racisme bij Hitler en het antwoord van Anne Frank
- Racisme en de evolutietheorie
- De strijd van Martin Luther King tegen het racisme