Grote pieterman

Grote pieterman Trachinus draco
Niet bedreigd
Leefgebied	Middellandse Zee, de Zwarte Zee, de oostelijke Atlantische Oceaan en in het Kattegat
Leefomgeving	zachte zand- en slikbodem waarin hij zich bij verstoring zeer snel kan ingraven
Behoort tot de	Baarsachtigen (Perciformes), Zoutwatervissen,Beenvissen, Vissen
Portaal Biologie

De Grote pieterman (Trachinus draco), is een giftige zoutwatervis van de familie Trachinidae en behoort tot de orde van Baarsachtigen (Perciformes). Het komt voor in de Middellandse Zee, de Zwarte Zee, de oostelijke Atlantische Oceaan en in het Kattegat. Zeer zeldzaam in Nederland, wordt alleen bij de Zeeuwse wateren waargenomen. Het komt voor in diepten variërend van ondiep water tot -150 meter, waar het voornamelijk modderige of zandige gronden bewoont. De Grote pieterman is vooral en berucht bekend om zijn giftige stekels die mensen ernstig kunnen verwonden door per ongeluk te steken. Vanwege deze stekels en zijn krachtige gif is hij geclassificeerd als een van de meest giftige vissen in de Middellandse Zee. De naam "pieman" zou afkomstig zijn van het Angelsaksische woord "wivre", wat zich vertaalt als "adder".

Het is een langwerpige en zijdelings afgeplatte vis met opstaande ogen en een duidelijk naar boven hellende mond. De onderkaak is langer dan de bovenkaak. De kop is compact plat en relatief groot en de ogen zitten er bijna bovenop.⁠ De bovenrand van het oog heeft twee tot drie kleine stekels, voor elk oog. De vijf tot zeven stekelvinstralen op de eerste rugvin en de doornen op elk van de kieuwdeksels hebben gifklieren aan de basis. Aan de rugzijde is het groenachtig bruin gekleurd met een wisselend aantal donkere vlekken aan de bovenzijde van de kop. De zijkant is geelachtig bruin getint met helderblauwe en gele onderbroken strepen die scheef naar de voorkant van de vis lopen.⁠ Aan de zijkant zijn ook schuine zwarte strepen te vinden. Dit patroon wordt door Horst Müller omschreven als tijgerachtig. De volwassen vissen worden 10 cm tot maximaal 25,8 cm voor vrouwtjes en van 9,5 cm tot 22,5 cm voor mannetjes. Het gewicht varieert van 6,96 gram tot 131,76 gram voor vrouwtjes en van 5,34 gram tot 75,84 gram voor mannetjes.

Het is een zogenaamd hinderlaagroofdier dat zichzelf overdag alleen in fijn zand graaft met zijn ogen en de punt van de rugvin er net bovenuit zodat het op een plotselinge manier kan steken. Over het paaigedrag moet nog veel onderzocht worden.