Manisch depressief

Manisch depressief ook wel bekend bipolaire Een heel andere ziekte is de manische depressie, dat heet ook wel de bipolaire stoornis.

Deze mensen hebben in hun leven, niet één keer maar vaker, periodes van een veel te

grote drang om van alles te doen, daarbij totaal onverantwoord en verward beslissingen

te nemen en grenzen over te gaan. Dat heet een manische periode; en daarna komen er

periodes van diepe depressie. En dat patroon herhaalt zich; dat maakt van alles kapot,

vaak onherstelbaar

Een manie kan weken lang steeds erger worden.

Symptomen

De symptomen die je tegen kan komen zijn:

• verhoogde stemming prikkelbaar , snel geïrriteerd .
• Toegenomen spraak in volume , snelheid en hoeveelheid.
• verhoogde activiteiten
• Minder slaapbehoefte
• Versnel denken
• Gevoel van urgentie het moet nu bijvoorbeeld
• Snel afgeleid zijn

Patiënten hebben meestal weinig of geen ziektebesef: ‘het gaat beter met me dan ooit

tevoren’; vaak is er een psychose, met bijvoorbeeld (grootheids)wanen en hallucinaties.

Artsen zeggen officieel dat het minstens vijf dagen moet duren voordat de diagnose

wordt gesteld, maar als de symptomen duidelijk zijn, dan grijpt men eerder in.

Behandeling en therapie

diagnose

De depressie die erop volgt, is ernstig en duurt langer dan de manie. Er is een groot

risico op suïcide. De oorzaak van de ziekte zelf zit heel erg in de aanleg. Het is een sterk

erfelijke aandoening. De manie kan wel worden uitgelokt door stress en verwarrende

gebeurtenissen. De behandeling met medicijnen moet vrijwel zeker een leven lang.

Lithium wordt vaak gebruikt, het is het meest effectieve middel om nieuwe periodes te

voorkómen. Maar het heeft veel bijwerkingen en het kan bij vergiftiging de nieren

kapotmaken, het hart laten stilstaan en ook de hersenen beschadigen. Veel voorkomende

bijwerkingen zijn trillende handen, en na verloop van tijd een toegenomen

urineproductie, waardoor iemand steeds moet drinken. Dat moet je de cliënt altijd, altijd

toestaan, want anders ontstaat er een vergiftiging door een te hoge bloedspiegel.

Als de cliënt een negatieve vochtbalans krijgt, bijvoorbeeld bij diarree, maar ook hartje

zomer, moet de dosering beslist door de arts verlaagd worden. Ook dan dreigt een vergiftiging. Hetzelfde geldt, als de cliënt diuretica voorgeschreven krijgt. Bij een

vergiftigin gaat de cliënt gaat wazig zien en krijgt problemen met de coördinatie en

wordt suf. Dat is een spoedgeval.

Er zijn minder giftige middelen, zoals natriumvalproaat en andere middelen tegen

epilepsie, maar het is niet zeker of die even goed werken als lithium.

Behalve medicatie zijn er beslist andere dingen nodig: een signaleringsplan, om de

vroege verschijnselen van een manie zo snel mogelijk te herkennen en er iets aan te

doen. Minder slapen en denken dat je alles aankunt, zijn voorbeelden daarvan. Ook

begeleiding zoals een 'sociaal ritme therapie'.

Ouderen

Let op: zeker bij ouderen kan een manische episode ook door een lichamelijk ziekte

ontstaan, of als bijwerking van sommige medicatie. Dat is een hele lijst met ziektes,

vooral hersenziektes, zoals NAH, de ziekte van Parkinson, hersentumor; verder

schildklierziektes.

Medicijnen die iemand manisch kunnen maken zijn bijnierschorshormonen,

antiparkinson-medicatie, benzodiazepinen (ook onttrekking), schildklierhormoon en

middelen tegen depressie. Dat geldt voor iedereen. Ook stimulerende drugs, zoals

cocaïne en amfetamine maken iemand manisch.