Willem V van Oranje-Nassau
Willem V van Oranje-Nassau (8 maart 1748 - 9 april 1806) was de laatste Nederlandse stadhouder en de vader van Willem I. Willem I zou later koning van Nederland worden. Hij ging in 1795 in ballingschap naar Londen, nadat de patriotten in opstand kwamen tegen Willem V. Verder was hij tot aan zijn dood in 1806 heerser over het Prinsdom Oranje-Nassau. In die hoedanigheid werd hij opgevolgd door zijn zoon Willem, de latere koning Willem I der Nederlanden.
Vroege leven
Willem Batavus werd op 8 maart 1748 in Den Haag geboren als enige zoon van Willem IV, die het jaar daarvoor was hersteld als stadhouder van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Hij was pas drie jaar oud toen zijn vader stierf in 1751, en een lang regentschap begon. Voordat hij de volwassen leeftijd had bereikt en daadwerkelijk stadhouder werd, werd zijn plaats tijdelijk ingenomen door regenten:
- Weduwe Prinses Anna van Hannover, zijn moeder, van 1751 tot haar dood in 1759;
- Weduwe Prinses Marie Louise van Hessen-Kassel, zijn grootmoeder, van 1759 tot haar dood in 1765;
- Hertog Louis Ernest van Brunswijk-Lüneburg, van 1759 tot 1766, en bleef tot oktober 1784 als ingewijd raadsman, in overeenstemming met de Acte van Consulentschap ;
- Prinses Carolina, zijn zus (die op dat moment een volwassene was van 22 jaar, terwijl hij op 17-jarige leeftijd nog minderjarig was), van 1765 tot William's meerderjarigheid in 1766.
Willem werd in 1752 benoemd tot 568e Ridder in de Orde van de Kousenband.
Stadhouder
Willem V volgde zijn vader Willem IV van Oranje Nassau op als Erfstadhouder van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Dat betekende dat hij de baas was van Nederland. Hij had heel veel meer macht dan dat hij zou moeten hebben. Hij regeerde het land vanuit Den Haag. De Franse regering, aan de macht gekomen in de Franse Revolutie, verklaarde hem in 1793 de oorlog. Willem V gaf de Fransen bijna alles wat ze wilden hebben. Het volk was niet blij met Willem V. Ze vonden hem een slecht bestuurder. Het volk wilde dat er een volksvertegenwoordiging kwam om het land te besturen. De mensen die in opstand kwamen tegen Willem V noemen we de patriotten.
Opstand
Door de Franse Revolutie zagen de mensen in Nederland dat je succesvol tegen de bazen van het land in verzet kon komen. Willem V vluchtte uit Den Haag weg. Zijn vrouw, Wilhelmina van Pruisen, was de zus van de koning van Pruisen. Zij vroeg hem om hulp met de patriotten. Er kwam een leger uit Pruisen om de patriotten weg te jagen. De patriotten vluchtten hierdoor naar Frankrijk.
Het Fransen waren zo blij met de vrijheid na de revolutie dat ze ervan overtuigd waren dat ze ook andere landen moesten bevrijden. Daarom besloot Frankrijk, nadat de patriotten waren weg gejaagd, Nederland binnen te vallen. Willem V vluchtte naar Engeland. De Fransen gaven de patriotten de macht.
De patriotten stichtten toen de Bataafse Republiek in 1795. Zij waren als het ware de opvolgers van Willem V.
Na 1795
In Engeland probeerde Willem V ervoor te zorgen dat zijn bezittingen in Engelse handen kwamen. Hij wilde er ook voor zorgen dat de koloniën in Britse handen kwamen. Frankrijk nam alle bezittingen van Willem V in en herverdeelde de koloniën. Uiteindelijk probeerde hij nog met Engelse en Russische hulp Nederland terug te veroveren. Dit mislukte. Daarna verstigde hij zich in Duitsland. Hij erkende uiteindelijk de Bataafse Republiek en deed afstand van zijn privileges. Hierdoor was hij geen stadhouder meer. In 1806 overleed hij.
Kinderen
Willem V kreeg 5 kinderen. De beroemdste is Willem I. Dit werd na de tijd van Napoleon de eerste Nederlandse koning van Nederland. Willem V is de verre grootvader van de huidige koning van Nederland: Koning Willem-Alexander.
Twee van zijn kinderen overleden al vroeg na de geboorte.
Zijn andere twee kinderen zijn Louise van Oranje-Nassau en Willem Frederik George van Oranje-Nassau.
Begraven
Willem V ligt in de Nieuwe Kerk in Delft. Daar was nogal wat ophef over. Koningin Wilhelmina wilde daarbij niet aanwezig zijn. Zij vond Willem V een sufferd.