Anne Frank
Annelies Marie "Anne" Frank (Frankfurt am Main, Duitsland, 12 juni 1929 - Bergen-Belsen begin maart 1945), was een Duits-Nederlands meisje van Joodse afkomst. Ze is omgekomen in de Tweede Wereldoorlog, net als miljoenen andere Joden. Ze stierf in het concentratiekamp Bergen-Belsen in Duitsland in februari 1945
Ze is in de hele wereld bekend geworden omdat ze tijdens de oorlog een dagboek heeft bijgehouden, dat na de oorlog is uitgebracht en in erg veel talen is vertaald. Anne Frank is daarmee het symbool geworden voor het lijden van het Joodse volk tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Familie
Anne was de dochter van Otto en Edith Frank. Ze had een oudere zus Margot Frank, die geboren werd op 16 februari 1926. Op 13 maart 1933 waren er verkiezingen in Duitsland, waarbij de Nazi’s (de aanhangers van Hitler) veel stemmen wonnen. Adolf Hitler kwam aan de macht. Haar ouders zagen voor henzelf en de kinderen geen toekomst meer in Duitsland en ze vluchtten naar Nederland in 1933. Annes vader Otto ging in de zomer van 1933 naar Nederland, Edith in november, Anne en Margot gingen toen naar hun oma in Aken (vlak bij de Nederlandse grens). Margot ging in december 1933 naar Nederland en Anne volgde in februari 1934, waar ze als verjaardagscadeau voor Margot op de tafel werd gezet. Zij gingen in Amsterdam wonen. Anne en Margot gingen naar school en leerden Nederlands. Anne had veel vrienden op school
Iedereen moest zich in 1940 melden en registreren of ze Joods of niet-Joods zijn. Er kwamen steeds meer maatregelen tegen de joden en zigeuners. In 1940 verloor Nederland de oorlog tegen Duitsland en werd de macht in Nederland overgenomen door de Duitsers. Op 29 juni stond er in alle Nederlandse kranten dat de Duitse bezetter besloten had om de joden en zigeuners over te brengen naar werkkampen in Duitsland. Margot was een van de eerste die te horen krijgen dat ze naar een werkkamp moest. Anne hoorde van haar vader dat ze gingen onderduiken. Achter het bedrijfsgebouw aan de Prinsengracht 263 stond een kleiner huis aangebouwd, dat leeg stond. Het heette het Achterhuis en was deel van het bedrijf Opekta waar Otto Frank directeur was. Op 6 juli 1942 verstopten zij zich in dat huis.
Onderduiken
Veel zigeuners en joden probeerden aan de concentratiekampen te ontkomen. maar als je werd ontdekt werd je onthoofd. Ze zochten naar huizen waar ze zich met hulp van bewoners konden verstoppen. Zo hoopten ze uit de handen van de Duitsers te blijven. Ook de vader en moeder van Anne Frank moesten een onderduikhuis zien te vinden. Er was bij de familie Frank namelijk een bericht binnengekomen dat vader Otto Frank zich bij de Duitsers moest melden. De man wist wat dat betekende: hij zou dan ook naar een concentratiekamp worden gebracht. Samen met Herman van Pels, Auguste van Pels en hun zoon Peter van Pels doken ze onder. Later kwam er nog iemand bij, Fritz Pfeffer. Door de week werkten er mensen in zijn bedrijf. Zij mochten absoluut niet te weten komen dat er mensen in het achterhuis waren ondergedoken. Er waren 4 mensen die het wel wisten en de onderduikers hielpen, Miep Gies, Bep Voskuijl, Johannes Kleiman en Victor Kugler. Miep Gies zorgde voor schoolboeken voor Margot, Anne en Peter.
Schuilen in het Achterhuis
Ze maakten gordijnen voor de ramen en ze moesten heel stil zijn, zodat de mensen die overdag in het bedrijf werkten hen niet konden horen. Ze wisten dat er zware straffen stonden op het onderduiken, daarom was er voortdurend angst voor ontdekking. Overdag konden ze zelfs de wc niet doortrekken omdat anders de andere mensen er achter zouden komen dat er onderduikers waren. Daarom moesten ze wachten totdat de mensen die overdag in het bedrijf werkten, weggingen. Niemand wist hoelang de oorlog zou duren.
Anne schreef regelmatig in haar dagboek. Het werd haar beste vriendin en die noemde ze Kitty. Op een dag schreef Anne in haar dagboek onze schuilplaats is nu pas een echte schuilplaats geworden. Mijnheer Kugler ( een vriend van zijn vader) vond het namelijk beter om voor onze toegangsdeur een kast te plaatsen, maar dan natuurlijk een kast die draaibaar is en die dan als een deur opengaat Iedereen kreeg langzamerhand steeds meer hekel aan de Duitse bezetters. Maar ze hielden hun mond, of anders zouden ze in een concentratiekamp terechtkomen.
Ontdekt
Anne Frank en de andere onderduikers dachten dat de Duitsers hen niet zouden vinden. Ze waanden zich veilig in het huis aan de Prinsengracht. Maar op 4 augustus 1944 werd de schuilplaats helaas ontdekt. Degene die hen arresteerde heette Karl Silberbauer. Op 4 augustus 1944 stopte 's ochtends tussen tien uur en halfelf een auto voor het huis aan de Prinsengracht 263. De ss-Oberscharfuhrer Karl Silberbauer, in uniform, stapte samen met ten minste drie Nederlandse helpers. Ze waren verraden, we weten alleen niet door wie. De onderduikers hadden er toen ruim twee jaar gezeten. Ze waren er namelijk op 6 juli 1942 gekomen.
Kort nadat de familie Frank gevangen was genomen, werden er in het Achterhuis Annes dagboek en andere schriften gevonden door Miep Gies en een paar andere medewerkers van haar vaders bedrijf, die ze meenamen. Alle 8 onderduikers gingen naar de gevangenis, op 8 augustus werden ze naar Kamp Westerbork gebracht, vanaf daar werden ze getransporteerd naar Auschwitz. Dat was voor Anne de laatste keer dat ze haar vader heeft gezien. Anne kwam wel haar beste vriendin Hanneli tegen. Hanneli had het iets beter dan Anne. Ze had meer eten en gaf soms een deel van haar eten aan Anne.
Anne Frank werd door de Duitsers vanaf Auschwitz naar het concentratiekamp Bergen-Belsen gebracht, samen met haar oudere zus Margot. Dat kamp lag tussen de steden Hamburg en Hannover. Anne Frank stierf daar aan vlektyfus, in maart 1945, een dag na haar zus Margot. Ze was toen bijna 16 jaar oud. Ze was ziek en omdat er geen medicijnen waren en ze door honger was verzwakt, overleed ze. Hetzelfde is gebeurd met bijna alle andere onderduikers van het Achterhuis. Haar vader, Otto Frank, bleef als enige van het gezin in leven. Er is onduidelijkheid over of Anne echt veraden is.
Tijdlijn
- 1929: Anne Frank geboren
- 1934: De familie Frank verhuist van Frankfurt Am Main, naar Amsterdam
- 10 mei 1940: De Duitsers vallen Nederland binnen
- 1942: In de lente bereidt de familie Frank het onderduiken voor, op 6 juli 1942 duikt de familie onder.
- 4 augustus 1944: De familie Frank wordt verraden en opgepakt
- Februari 1945: Anne Frank overlijdt
- 1947: Otto Frank krijgt het dagboek van Anne
Het dagboek
Anne Frank begon er in te schrijven op 12 juni 1942, haar 13e verjaardag. Ze schreef:
12 juni 1942
Ik zal hoop ik aan jou alles kunnen toevertrouwen, zoals ik het nog nooit aan iemand gekund heb, en ik hoop dat je een grote steun voor me zult zijn.
En op zaterdag 20 juni 1942 schreef ze over de toestand: Na mei 1940 ging het bergaf met de goede tijden: eerst de oorlog, dan de capitulatie. Jodenwet volgde op Jodenwet en onze vrijheid werd zeer beperkt. Joden moeten een jodenster dragen; Joden moeten hun fiets afgeven; Joden mogen niet in de tram; Joden mogen niet in een auto; Joden mogen alleen van 3 tot 5 uur boodschappen doen; Joden mogen alleen maar naar een Joodse kapper; Joden mogen vanaf 8 uur 's avonds tot 6 uur 's ochtends niet op straat; Joden mogen niet naar een zwembad, tennis-, hockey-of andere sportplaatsen. Joden mochten nog veel meer dingen niet.
Ze schreef alles in het dagboek op wat zij meemaakte. Ze schreef brieven aan Kitty. Ze begint met Lieve Kitty. In maart 1944 hoort Anne een oproep op radio Oranje. De Nederlandse regering wil na de oorlog dagboeken van Nederlanders over de bezetting verzamelen. Om te weten wat de Nederlanders tijdens de oorlog hebben meegemaakt. Als Anne dat hoort, besluit ze haar dagboek uit te geven. Ze herschrijft daarvoor haar dagboek. Ze voegt er nog herinneringen aan toe en laat stukken tekst weg. Ze werkt hieraan van mei tot haar arrestatie op 4 augustus. Op 1 augustus 1944 schrijft Anne haar laatste brief.
Versies
Er zijn verschillende versies van het dagboek gekomen.
Versie A
Dit is het dagboek zoals Anne dat op 14 juni 1942 begon. Ze schreef eerst in een poëziealbum dat ze voor haar dertiende verjaardag had gekregen. Toen dat vol was, schreef ze verder in twee dikke kantoorboeken. Versie A eindigt op 1 augustus 1944.
Versie B
Na een oproep van Minister Bolkestein op radio Oranje begon Anne haar dagboek te herschrijven en om te werken, verbeteren, liet stukken weg die ze niet interessant vond en voegde er herinneringen aan toe. In de tussentijd hield ze haar oorspronkelijke dagboek bij. De laatste brief die ze heeft herschreven beschrijft de gebeurtenissen tot 29 maart 1944.
Versie C
Versie C is het dagboek die Otto Frank uit de twee eerdere versies van Anne heeft samengesteld. Hij heeft sommige stukken weggelaten. Ten eerste de stukken die over seksualiteit gingen, want in 1947 was daar niet over te praten en ten tweede heeft hij heel wat onaardige opmerkingen weggelaten die Anne maakte over haar moeder en haar vriendinnen.
Versie D
Eind 1991 is een nieuwe uitgave van het dagboek van Anne Frank verschenen. Hiervoor werd als uitgangspunt het dagboek genomen zoals Otto dit had samengesteld. Dit dagboek werd aangevuld met alle andere stukken van versie A en versie B, zonder weglatingen. Je zou deze versie, versie D kunnen noemen. Hij is een kwart dikker dan de vorige uitgave.
Versie E
Aan versie E zijn de later vier gevonden pagina's in 2001 toegevoegd. Bij deze versie wordt ook het boek ‘Verhaaltjes en gebeurtenissen vanuit het Achterhuis’ geleverd.
Beroemdheid
Anne Frank schreef in haar dagboek dat ze altijd al een schrijfster of een journaliste had willen worden. Ze is jong gestorven, en dus is daar eerst niks van terecht gekomen. Later vond een vriendin van de familie haar dagboek in het Achterhuis, waar ze lange tijd ondergedoken hadden gezeten. Haar vader Otto Frank liet haar dagboek toen uitgeven als boek. Het werd een groot succes en werd wereldwijd gelezen. Het is een aantal keren verfilmd door buitenlandse acteurs uit Engeland en Amerika.
Video
- Anne Frank deel 1
- Anne Frank deel 2
- Beeldbankfilmpje over het dagboek van Anne Frank
- Beeldbankfilmpje over het onderduiken van Anne Frank
Websites
- http://www.annefrank.org/nl Het Achterhuis Online, een 3D-versie van het huis in Amsterdam waar Anne Frank tijdens de Tweede Wereldoorlog ondergedoken zat.
- http://www.annefrank.org/nl/Subsites/Tijdlijn/ De Anne Frank Tijdlijn, met veel informatie over Anne, haar familie, en de Tweede Wereldoorlog
Spelletje
Externe links
Biografie
- Anne Frank in het Biografisch Woordenboek van Nederland
- Koninklijke Bibliotheek - dossier Anne Frank
Film
Stichting
Overige
- Het Achterhuis Online
- Tien vragen over de authenticiteit van het Dagboek van Anne Frank
- Monumenten op Gemeente Amsterdam, Bureau Monumenten en Archeologie
- Monument voor Anne Frank op het Merwedeplein
- De gerestaureerde woning van Anne Frank aan het Merwedeplein
- Geschiedenis.vpro.nl, De kastanjeboom van Anne Frank: Fragmenten uit haar dagboek en meer
- Anne Frank en het vergeten pontje, onderzoek naar aanleiding van een citaat uit het dagboek