Punter

Een punter kan geroeid en gezeild worden

Een punter is een roeibootachtige boot met een platte onderkant in de vorm van een langwerpig boomblad. Het heeft rechte, sterk hellende (vallende) stevens en hoekige spanten (ribben). Voor de stabiliteit of om meer tegendruk te bieden tegen de winddruk op het zeil, kan de zeiler een zogeheten zwaard laten zakken (op de rechter foto is dat de ovale plank aan de zijkant). Dit is nodig omdat de punter met zijn platte bodem geen naar beneden stekende kiel (soort plank midden onder een boot) heeft. Dit voorkomt dan dat de boot gaat verlijeren. Dit is opzij drijven in plaats van vooruit varen. In het midden bankje zit een gat waarin een eenvoudige mast voor het zeil geplaatst kan worden.

De spanten zijn hier duidelijk zichtbaar

Het is een boottype dat al bestond in de 16e eeuw. Je komt ze vooral tegen in de rivier-, delta's en veengebieden van Nederland. Daar waar het water dus vrij ondiep kan zijn.

Een zeil kan voor de voortbeweging zorgen, maar je komt ze ook tegen als roeiboot, of met een vaarboom die je in het ondiepe water steekt en waarmee je je afzet op de bodem. In Giethoorn en omgeving werd de punter veel gebruikt als transportmiddel, bijvoorbeeld voor turf, hooi en riet. Maar ook melkbussen werden er mee vervoerd. Tegenwoordig zie je in Giethoorn vooral platte schuiten van aluminium die van de punter afgeleid zijn en waarmee de toeristen in het waterrijke dorpje worden rondgevaren. Giethoorn wordt dan ook niet voor niets het Venetië van het Noorden genoemd.