|
|
| Regel 1: |
Regel 1: |
| − | {{dier | + | [[Gebruiker:Flooori|kat]]{{dier |
| | |Naam=Kat (poes) (kater) | | |Naam=Kat (poes) (kater) |
| | |Wetenschappelijke naam=Felis catus | | |Wetenschappelijke naam=Felis catus |
| Regel 12: |
Regel 12: |
| | [[File:Katten silver.JPG|200px|right|thumb|Een kat]] | | [[File:Katten silver.JPG|200px|right|thumb|Een kat]] |
| | [[Afbeelding:Tiger.JPG|200px|thumb|Een katje van ongeveer 3 maanden oud.]] | | [[Afbeelding:Tiger.JPG|200px|thumb|Een katje van ongeveer 3 maanden oud.]] |
| − | De '''[[Gebruiker:Flooori|kat]]''' is een [[zoogdier]] uit de familie van de [[katachtigen]] dat veel als [[huisdier]] wordt gehouden.
| + | [[Categorie:Woordenschat]] |
| − | | |
| − | Kat is een verzamelnaam. Een verzamelnaam betekent: Ik heb een kat. Dan kan het een poes of kater zijn. Een poes is een vrouwtje en een kater is een mannetje. De kleintjes van een kat heten [[kitten]]s. Je hebt ze in allerlei soorten, maten en natuurlijk heel veel kleuren.
| |
| − | | |
| − | Meestal kan je aan een huis zien dat er een kat of kater woont. Er zitten bijvoorbeeld [[rafels]] aan een hoek van de [[bank (meubel)|bank]]. Ook een kattenmand, kattenbak, voerbakje en een kattenluik in de buitendeur vertellen dat er een kat in [[huis]] woont. Vaak slingert er ook nog [[speelgoed]] rond. Veel katten worden veel verwend. Ze hoeven alleen maar te [[slapen]] en het [[voedsel]] op te eten dat voor hen klaar wordt klaargezet. Een kat krijgt al voldoende beweging door af en toe eens voor een [[hond]] weg te [[rennen]] of door de [[tuin]] te [[wandelen]]. Een kat die altijd binnen zit kan dik worden. Maar daar heeft hij niet altijd last van.
| |
| − | | |
| − | == Slapen ==
| |
| − | Katten kunnen heel lang [[slapen]], wel 18 uur per [[dag]]. Dat is wel meer dan de helft van hun leven. Katten [[slapen]] het liefst op warme , en [[zacht]]e ondergronden. Ook vinden ze het fijn om ongeveer op 1 meter hoogte te slapen, dan kunnen ze een beetje zien of er nog vijanden, of mensen zijn. Katten [[slapen]] graag op deze dingen zoals op kachels of de verwarming, op een [[bed]] , op [[computer]]s, op een stuk [[vloer]] waar de [[zon]] op schijnt en op nog veel meer plaatsen. [[Kittens]] (jonge katjes) [[slapen]] meer dan [[volwassen]] katten, omdat ze alleen in hun [[slapen|slaap]] [[groeien]]. Katten kunnen [[dromen]], maar dat gebeurt niet zo vaak. Je kunt het zien aan een kleine [[beweging]] van een [[poot]] of een snorhaar. als katten dromen duurt zo'n droom ongeveer 6 minuten. Katten liggen ook vaak op je schoot aangezien je schoot lekker warm is.
| |
| − | | |
| − | ==Jagers==
| |
| − | Zelfs een gewone [[huiskat]] heeft kenmerken van zijn [[familie]] die in het wild leeft zoals de [[tijger]] of de [[leeuw]]. Het zijn goede [[jager]]s die [[vlees]] eten en natuurlijk brokjes.
| |
| − | als poezen op jacht gaan jagen ze op muizen, vogels en mollen. Zo gaat de jacht: Eerst sluipt de kat met zijn klauwen ingetrokken naar zijn prooi toe. Dan wacht hij even. Als de prooi hem net opmerkt slaat hij zijn slag. Hij haalt zijn klauwen uit en zet ze in de prooi. Zijn prooi valt dan op de grond en dan kan de kat hem opeten.
| |
| − | | |
| − | ==Uiterlijk==
| |
| − | Een huiskat heeft een [[vacht]]. Hij heeft ook een ruwe [[tong]]. Ze ademen lucht in en uit met hun [[longen]]. De kleintjes drinken [[melk]] bij de [[moeder]]. Katten zijn [[nachtdier]]en ze kunnen 's nachts en ook in donkere kamers goed zien. Maar overdag natuurlijk ook. Het zijn [[roofdier]]en. Je kunt een kat herkennen aan zijn scherpe puntige [[tand]]en en aan zijn scherpe [[nagel]]s. Ze hebben goede [[Oor|oren]] en [[Oog|ogen]] Een kat laat aan zijn geur merken welk [[territorium]] van hem is. Een kat ziet 6 keer zo scherp als een [[mens]]. Een [[kittens|kitten]] komt [[blind]] en hulpeloos ter [[wereld]]. Als de kittens 12 weken oud zijn mogen ze naar een nieuw [[huis]].
| |
| − | | |
| − | ===Nagels===
| |
| − | De [[nagel]]s van de kat zijn vlijmscherp en krom. Aan elke voorpoot heeft hij er vijf, aan de [[achterpoot|achterpoten]] elk vier. Normaal zitten de nagels teruggetrokken. Ze maken geen [[lawaai]] bij het [[sluipen]]. Een poes kan zijn [[nagel]]s uitslaan op het moment dat hij wil [[krabben]] of een [[prooi]] wil grijpen. Hij moet zijn [[nagel]]s regelmatig scherpen (scherper maken) aan een boomstam of aan een speciale krabpaal. Een poes die niet kan [[krabben]] omdat hij de hele dag in huis zit gebruikt dan vaak de [[stoel]] of de [[bank (meubel)|bank]]. Maar het baasje vind dat meestal wat minder leuk. Katten krabben soms ook in je broek als ze op je schoot willen komen, dat doen vooral kittens die nog niet zo goed zijn in springen.
| |
| − | | |
| − | ===Snorharen===
| |
| − | De snorharen van een kat gebruikt hij als voelsprieten om te voelen of ze ergens door heen kan. Eens in de maand vallen er een paar uit en groeien ook weer aan. Als er weer nieuwe snorharen aan zijn gegroeid zijn die een stuk zachter als diegene die eraf zijn gevallen.
| |
| − | | |
| − | ===Horen===
| |
| − | Een kat kan heel goed horen. Zelfs het geritsel van een muis kan ze horen. Als het een heel hoog geluid is dan gaan de haartjes in de oren trillen, en dat kan soms bij de kat heel erg pijn doen! Bij katten kan je zo in het oor kijken. Sommige mensen vinden dat vaak een beetje eng maar voor katten is dat heel gewoon.
| |
| − | | |
| − | ===Ogen===
| |
| − | Katten hebben hele felle, licht weerkaatsende [[Oog|ogen]]. Ze kunnen vooral als het [[schemering|schemert]] er goed door kijken en als je een keertje 's nachts twee [[groen]]e of [[Geel (kleur)|gele]] lichtjes ziet buiten, dan is het waarschijnlijk een kat. Als het donkerder wordt, worden hun [[pupil]]len groter in de vorm van een bol. Als het lichter wordt worden ze kleiner en lijken ze net streepjes. Meestal komen er niet zo vaak poezen en katten met blauwe ogen voor alleen als ze net geboren zijn en voor het eerst hun oogjes openen.
| |
| − | | |
| − | ===Mond===
| |
| − | De hoektanden van een kat zijn lang en scherp. Hij kan er gemakkelijk een prooi mee vastgrijpen en verslepen. De kiezen hebben geen platte knobbels, maar een vlijmscherpe rand. Zijn onder- en boven kies vallen als een [[schaar]] langs elkaar heen. Zo knipt hij brokjes en ander eten kapot. Echt kauwen kan een poes niet. Hij slikt de brokjes zo door. De tong van een kat is erg ruw, net [[schuurpapier]]. Met de kleine stekeltjes op zijn tong schraapt een kat restjes vlees van botten af en als hij drinkt blijft het water of de melk eraan kleven. De ruwe tong gebruikt hij ook bij het schoonmaken van zijn vacht.
| |
| − | | |
| − | ==Soorten katten (kattenrassen)==
| |
| − | Er zijn katten in een paar kleuren: [[zwart]], [[wit]], [[rood]], grijs, [[bruin]]. Je hebt ook nog gestreepte en gevlekte katten. Behalve de gewone huiskatten die zoveel verschillen in hun [[vacht]] hebben, zijn er ook heel bijzondere ras katten, die zo gefokt worden dat hun kleur altijd hetzelfde is. Dat zijn hele dure raskatten. Katten hebben ook allemaal verschillende haren, dit zijn een paar soorten:
| |
| − | * Kortharige katten
| |
| − | * Langharige katten
| |
| − | **[[Heilige birmaan]]
| |
| − | * Naakte katten (zonder haar)
| |
| − | [[File:Sphynx kitten.JPG|200px|thumb|right|Dit is een sphynxkitten die over een computer heen loopt.]]
| |
| − | Naakte katten komen niet zo heel vaak voor, één soort is de [[sphynx (kat)|Sphynx]]. Kortharige katten zijn er het allemeest. Bijvoorbeeld de Bastaard. Dat is de gewone kat, die niet veel kost. De meest voorkomende kat in huis die goedkoop is, is de Europese Korthaar.
| |
| − | | |
| − | ==Voedsel==
| |
| − | Katten zijn [[vleeseter]]s. Bijna alle katachtige trekken er het liefst alleen op uit. De kat jaagt ook in zijn eentje. Hij doet dat met besluipen en bespringen. In zijn eentje kan hij een [[prooi]] makkelijker ongezien besluipen. Eenmaal heel dicht bij zijn prooi, valt hij aan: met een sprong, soms eerst een heel kort sprintje. Een wilde kat vangt vooral [[muis (knaagdier)|muizen]], [[hagedis]]sen en [[vogel]]tjes. Een huiskat drinkt vaak [[water]] of [[melk]]. Vaak eten ze [[brood]] of een lekker koekje en speciale kattenbrokken. Die koop je in de winkel. Ook eten ze zacht voer .
| |
| − | | |
| − | Katten hebben 80 tot 90 calorieën per dag nodig per kilo lichaamsgewicht. Als een poes zwanger is dan eet ze meer dan normaal. Een zwangere poes kan wel een kilo aankomen als ze zwanger is!
| |
| − | | |
| − | ==Als een kat valt==
| |
| − | Als de kat valt komt hij altijd weer op zijn pootjes terecht. In de lucht draait hij eerst zijn bovenlichaam en dan draait hij zijn achterpoten. Dan zet hij zich schrap en steekt zijn pootjes naar de grond om de val te breken. Katten kunnen van heel hoog vallen en het overleven. Er zijn gevallen van katten bekend die een val van heel hoog hebben overleefd.
| |
| − | | |
| − | ==Leeftijd==
| |
| − | Katten kunnen 14 tot 25 jaar oud worden. Soms nog wel wat ouder maar dat komt bijna niet voor. De oudste kat ooit op de wereld werd 38 jaar en een dag oud. De oudste kat van Nederland werd 28 jaar oud. Het is heel moeilijk te controleren hoe oud een kat is. Omdat bij de meeste huiskatten het niet bewezen kan worden hoe oud ze zijn. Bij raskatten kan dat wel maar die worden meestal minder oud. Dat komt doordat ze een kleinere schedel hebben. De gemiddelde leeftijd voor een kat is 17 jaar.
| |
| − | | |
| − | ==Hoe kom je aan een kat==
| |
| − | Een kat koop je niet in een dierenwinkel zoals een [[cavia]] of een [[goudvis]] of andere dieren in de dierenwinkel. Je moet iemand vinden die een nest met jonge katjes heeft en ze kwijt wil of er niet meer voor kan zorgen of iets dergelijk. Een katje moet minstens 6 weken bij zijn moeder blijven, maar het best is 8 weken voordat hij naar een baasje gaat.
| |
| − | | |
| − | Je kunt ook een kat uit het [[dierenasiel]] halen als je dat doet zijn ze ook al ontwormd, ontvlooid, helemaal ingeënt en [[castreren|gecastreerd]] of [[steriliseren|gesteriliseerd]]. Ook hebben ze dan een [[chip]] en een Europees kattenpaspoort. Een kat uit het asiel kost ongeveer € 85,-.
| |
| − | | |
| − | Vaak kun je ook wel een kat kopen op Marktplaats.
| |
| − | | |
| − | ==Kittens==
| |
| − | De jonkies kunnen als ze geboren zijn nog niks zien. Na 8 dagen doen ze oogjes open. Een moederpoes krijgt 1 tot 7 jonge kittens per keer. Dat noem je een worp. De poes is dan ongeveer 63 dagen zwanger geweest. Dat is ongeveer 2 [[maand]]en of 9 weken. De moeder blijft een lange tijd bij haar jonkie ze leert hem jagen. Maar als haar jongen groot en [[zelfstandig]] is moet het een eigen plekje zoeken. Want na een tijdje, wil de moederpoes weer alle aandacht voor zichzelf. Daarom blijven ze meestal 8 weken bij de moeder. Als je een kitten houd heb je veel kans dat de moeder hem verstoot
| |
| − | | |
| − | ===Zwanger===
| |
| − | Een kater gaat altijd op zoek naar een poes. Dus het kan zijn dat een kater bijna nooit [[thuis]] is. Een poes is veel vaker thuis. Als twee katten, (een mannetje en een vrouwtje) samen paren, kunnen ze kittens krijgen.
| |
| − | | |
| − | Als een poes zwanger is, merk je dat al heel snel. Ongeveer na 4 of 5 weken, wordt de buik van een poes [[dik]]. En ongeveer 2 weken voor de bevalling, kan er zelfs melk uit de tepels gaan lekken. Tepels zijn kleine plekjes bij de buik van een poes, waar kittens uit drinken. Katers hebben ook tepels, maar daar komt geen melk uit. Een kat heeft 6 tepels. 3 links, en 3 rechts, waar jonge kittens uit kunnen drinken.
| |
| − | | |
| − | | |
| − | Als je een poes steriliseert, kan ze geen [[kitten]]s meer krijgen. En als je een kater castreert, gebeurt er niks als hij met een poes paart.
| |
| − | | |
| − | === Schijnzwanger ===
| |
| − | Soms worden ze schijnzwanger. Als een poes dat heeft, kan ze heel ziek worden, of zelfs dood gaan. Als een poes schijnzwanger is, lijkt het net of de poes gewoon kittens krijgt. Maar als de poes ze zou krijgen, komt er niks. Als een poes schijnzwanger is, moet ze onmiddellijk naar de [[dierenarts]]. Maar het kan ook zijn dat er na het paren niks gebeurt.
| |
| − | | |
| − | ===Bevalling===
| |
| − | De moederpoes zoekt een rustig, warm plekje op. Soms stopt een poes met persen als hun baasje er niet bij is. Bij het eerste kitten kan het wel drie kwartier duren, voor hij/zij eruit komt. Vaak gaat het daarna sneller. Als een kat aan het persen is (niet bij het eerste kitten), en na een halfuur komt er nog niks, is het handig om de dierenarts te bellen. Dan heb je er kans op dat het kitten wat te groot is. Als de poes 9 uur geen kitten meer heeft gekregen, kan ze niks meer krijgen.
| |
| − | | |
| − | Je moet een poesje al vlak na de bevalling (ongeveer een dag) wegen. Als ze geboren zijn (in het eerste uur), wegen ze gemiddeld 90 gram. Een kitten hoort elke dag zwaarder te worden. Als het enorm weinig is, drinkt het kitten waarschijnlijk te weinig.
| |
| − | | |
| − | Een jong kitten moet je niet direct na de geboorte aaien. Ook geen vreemdeling (van de kat) moet je hun laten aaien. Soms verstoot de poes de kleine kittens, als er een geur aanzit die ze niet kent. Als de eigenaar de kittens wilt aaien, kan je het best de poes eerst even aan je hand laten likken of snuffelen.
| |
| − | | |
| − | ==Ziek==
| |
| − | Katten kunnen ook ziek worden. Heel vaak zijn ze dat niet. Soms als katten overreden worden, ook bij andere dingen kunnen ze een gebroken poot krijgen. Dat kan je heel goed herkennen: Een kat sleept dan met het poot dat gebroken over de grond. Dan sleept hij het achter zich aan. Als katten oud worden, zijn ze meestal wat vaker ziek. Maar als een kat overreden wordt, kan hij ook doodgaan.
| |
| − | | |
| − | Als een kat ziek is, moet je <u>direct</u> naar de [[dierenarts]] gaan. Ook als je een kat wil laten steriliseren of castreren moet je naar de dierenarts gaan. Ook moet je een kat een paar keer per jaar ontvlooien, en ontwormen. Als katten vlooien hebben, lopen ze zich de hele tijd te krabben, en te doen. Het best kan je dan ook naar de dierenarts gaan. Huiskatten kunnen ook wormen krijgen. Bij de dierenarts kun je gratis een tabletje aanvragen voor je kat. De oorzaak van wormen is meestal buiten zijn. Voorkom dat je kat insecten eet!
| |
| − | | |
| − | Als je kat te dik is, kan hij kattendiabetes krijgen. Dit hoeft niet dodelijk te zijn, als je op tijd naar de dierenarts gaat krijgt je spuitjes mee, die je de kat iedere dag moet geven. Dit doet hem geen pijn, sommige katten gaan er zelfs voor klaar liggen.
| |
| − | | |
| − | ==Katachtigen==
| |
| − | De familie van de kat worden [[katachtigen]] genoemd, enkele voorbeelden zijn:
| |
| − | * [[Leeuw]]en
| |
| − | * [[Tijger]]s
| |
| − | * [[Panter]]s
| |
| − | * [[Jaguar]]s
| |
| − | * [[Poema]]s
| |
| − | * [[Luipaard]]en
| |
| − | * [[Lynx]]en
| |
| − | | |
| − | ==Bekende katten==
| |
| − | * Grumpy kat is een van de vele bekende katten op het internet. Helaas is deze laatst overleden.
| |
| − | | |
| − | <!-- HET VOLGENDE LATEN STAAN, AUB -->
| |
| − | [[Categorie:Woordenschat]] | |
| | [[Categorie:Basiswoordenlijstgroep1]] | | [[Categorie:Basiswoordenlijstgroep1]] |
| | [[Categorie:Uitbreidingwoordenlijstgroep1]] | | [[Categorie:Uitbreidingwoordenlijstgroep1]] |
