Bosnië en Herzegovina: verschil tussen versies
| Regel 106: | Regel 106: | ||
==Economie== |
==Economie== |
||
| + | Tijdens de onafhankelijkheidsoorlogen in Joegoslavië had Bosnië en Herzegovina het erg te verduren. De industrie was voor de oorlog erg belangrijk, maar tijdens de oorlog zijn veel fabrieken en infrastructuur beschadigt. Tegenwoordig is de industrie nog steeds erg belangrijk. Er worden veel delfstoffen gewonnen in het land en de chemische industrie is ook erg belangrijk. De Bosnische economie groeit tegenwoordig en de lonen stijgen. De politieke instabiliteit van het land is echter een bedreiging voor de economie. Wegens de ligging vind de meeste handel plaats met [[Servië]], [[Kroatië]] en [[Montenegro]]. Ook [[Duitsland]], [[Turkije]], [[Rusland]] en de [[Verenigde Staten]] zijn belangrijke handelspartners. |
||
| + | In Bosnië en Herzegovina betaalt men met de [[Bosnische inwisselbare mark]]. Deze werd in 1995 geïntroduceerd om de [[hyperinflatie]] tegen te gaan. Om te zorgen dat er geen nieuwe hyperinflatie kwam was de munt gekoppeld aan de [[Duitse mark]], de voormalige munteenheid van het economisch sterke en stabiele Duitsland. Toen Duitsland overstapte naar de [[euro]] werd de Bosnische inwisselbare mark ook gekoppeld aan de euro. De [[euro]] wordt overigens ook gebruikt in Bosnië en Herzegovina (het is de munteenheid van buurland Montenegro). Lokaal, zoals in de stad [[Neum]], wordt ook de [[Kroatische kuna]] geaccepteerd. |
||
==Fotogalerij== |
==Fotogalerij== |
||
Versie van 26 mrt 2020 12:28
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. Toelichting: Uitbreiding |
|
Dit artikel is nog niet af. |
| Bosnië en Herzegovina Bosna i Hercegovina Босна и Херцеговина
| |
|---|---|
| Hoofdstad | Sarajevo |
| Aantal inwoners | 3.320.954 (2020) |
| Oppervlakte | 51.197 km² |
| Regeringsvorm | Federale parlementaire republiek |
| Drie-presidentschap | Šefik Džaferović, Milorad Dodik en Željko Komšić |
| Godsdienst | Islam (50,7%) Christendom (45,9%) Overig/geen (3,4%) |
| Taal | Bosnisch (bosanski) Servisch (српски) Kroatisch (hrvatski) |
| Munteenheid | Bosnische convertibele mark |
| Volkslied | Intermeco |
| Nationale feestdag | Dag van de Republiek (25 november) |
| Landcode | BIH |
Bosnië en Herzegovina, bestaat uit de landstreken Bosnië en Herzegovina. Het is een republiek in het Oost-Europa. Eerst hoorde het land bij Joegoslavië (tot 5 april 1992). De hoofdstad is Sarajevo. Verder grenst het aan Kroatië, Servië en Montenegro. Bosnië en Herzegovina heeft ook een héél klein stukje land aan de Adriatische Zee liggen. Hier ligt ook het stadje Neum, 's lands enige kustplaats.
De hoogste berg in Bosnië en Herzegovina is Maglić. Het is 2386 meter hoog en ligt in het oosten.
Geschiedenis
Tot en met de Eerste Wereldoorlog
Onderdeel van Joegoslavië
Onafhankelijkheid
Geografie
Algemeen
Klimaat
Grote steden
| 10 grootste steden van het land | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nummer | Stad | Inwoners | ||||||||
| 1 | Sarajevo | 297.523 | ||||||||
| 2 | Banja Luka | 173.748 | ||||||||
| 3 | Tuzla | 88.521 | ||||||||
| 4 | Zenica | 85.649 | ||||||||
| 5 | Mostar | 64.301 | ||||||||
| 6 | Bihać | 39.195 | ||||||||
| 7 | Brčko | 38.479 | ||||||||
| 8 | Bijeljina | 37.692 | ||||||||
| 9 | Prijedor | 36.347 | ||||||||
| 10 | Trebinje | 33.178 | ||||||||
Bevolking
Bevolkingsgroepen
De inwoners van Bosnië en Herzegovina worden Bosniërs genoemd, maar eigenlijk is dit een verzamelnaam voor de drie etnische groepen die in het land leven. Het is afhankelijk van de taal die je spreekt tot welke categorie je behoord:
- De Bosniërs die Bosnisch spreken worden Bosniakken genoemd. Zij vormen zo'n 50% van de bevolking.
- De Bosniërs die Servisch spreken worden Bosnische Serviërs genoemd en vormen zo'n 30% van de bevolking.
- De Bosniërs die Kroatisch spreken worden Bosnische Kroaten genoemd en vormen zo'n 15% van de bevolking.
De drie groepen hebben onderling spanningen met elkaar. De overige 3% bestaat uit Joden, Roma en de zogeheten Donauschwaben; de Duitsers op de Balkan wonen.
Talen
In Bosnië en Herzegovina zijn er drie officiële talen; elk één voor de drie etnische groepen. De Bosniakken in het land spreken Bosnisch, de Kroaten spreken Kroatisch en de Serven spreken Servisch. De drie groepen beschouwen dit drie aparte talen, terwijl het eigenlijk dialecten zijn van dezelfde taal (het Servo-Kroatisch). In principe kunnen alle drie de sprekers elkaar verstaan en zijn er weinig verschillen tussen de drie talen op enkele woorden na. Het grootste verschil is dat het Servisch wordt geschreven met het Cyrillische alfabet, terwijl Bosnisch en Kroatisch beide met het Latijnse alfabet worden geschreven.
Daarnaast zijn er nog een aantal minderheidstalen, zoals het Albanees, het Montegrijns, het Duits, het Pools en het Turks.
Religie
De inwoners zijn ook op gebied van religie erg verspreid. De Bosniakken zijn over het algemeen islamitisch. 51% van de bevolking hangt hierdoor de islam aan, wat een hoog aantal is voor Europa. Alleen Kosovo en Albanië hebben hogere cijfers. De reden dat Bosnië vrij islamitisch is heeft te maken met de overheersing door het Ottomaanse Rijk. De meeste van hen zijn niet gebonden aan het soennisme of het sjiisme.
De Bosnische Kroaten zijn vaak katholiek en de Bosnisch Serviërs hangen de Servisch-Orthodoxe Kerk aan. Hierdoor is 46% van de bevolking christelijk (31% Servisch-Orthodox + 15% katholiek). Er is een verschil tussen katholicisme en de orthodoxe kerk, doordat het katholicisme de paus aanhangt en de orthodoxe kerk niet. Zij hebben een patriarch. 3% van de bevolking heeft geen religie.
Politiek
Nationale politiek
Bosnië en Herzegovina is een republiek en het land heeft niet één maar drie presidenten. Het driepresidentschap bestaat uit één Bosniak, één Bosnische Kroaat en één Bosnische Serviër. Zij worden gezamenlijk gekozen voor een periode van vier jaar. Elke acht maanden wisselt het voorzitterschap tussen de drie presidenten. Een president kan meerdere termijnen hebben. Bosnië en Herzegovina is een unicum wat het driepresidentschap betreft; geen één ander land heeft deze situatie.
Het parlement van Bosnië en Herzegovina bestaat uit twee kamers. Het Huis van Afgevaardigden bestaat uit 42 leden, die voor een periode van vier jaar gekozen worden. Dit gebeurd door middel van verkiezingen. Het Huis van het Volk bestaat uit 15 leden. Voor elke entiteit zijn er 5 leden. Zij worden gekozen door de aparte parlementen van de gemeenschappen.
Bestuurlijke indeling
Dat Bosnië en Herzegovina een complex land is, blijkt wel uit de bestuurlijke indeling. De naam Bosnië en Herzegovina doet denken dat het land verdeeld is in twee gebieden; Bosnië en Herzegovina. Dit zijn echter slechts de twee historische streken die in het land liggen. Bosnië en Herzegovina zijn bestuurlijk in twee gebieden (entiteiten) in gedeeld:
| Entiteit | Hoofdstad | Verdeeld in | Voornamelijk bewoond door |
|---|---|---|---|
| Federatie van Bosnië en Herzegovina | Sarajevo | 10 kantons | Bosniakken en Kroaten |
| Servische Republiek | Officieel: Sarajevo In feite: Banja Luka |
7 regio's | Serviërs |
Het district Brčko is een federaal district, dat bij beide entiteiten behoord. Het gebied was in de Bosnische Oorlog een gebied waarom veel is gevochten; zoals de Bosniakken en Kroaten als de Serviërs wilde het hebben. Om de vrede er te bewaren houdt de Europese Unie dit gebied nog altijd in de gaten.
Europese Unie
.svg)
Bosnië en Herzegovina heeft in 2016 zijn aanvraag ingediend om lidstaat van de Europese Unie te worden. Het land wil toetreden om zo de economie een boost te geven. Bosnië en Herzegovina wordt nog niet gezien als kandidaat-lidstaat, waardoor het nog verreweg is van lidmaatschap. Dat dit zo lang duurt heeft te maken met de verdeeldheid van het land. De Bosnische Kroaten willen bijvoorbeeld erg graag toetreden, omdat Kroatië ook een lidstaat is. De Bosnische Serviërs willen dit niet, want Servië is geen lidstaat (wel een kandidaat-lidstaat). De Bosniakken zijn verdeeld.
Daarnaast speelt ook nog de invloed van landen die kritische tegenover de EU een rol in het land, zoals Turkije en Rusland.
Economie
Tijdens de onafhankelijkheidsoorlogen in Joegoslavië had Bosnië en Herzegovina het erg te verduren. De industrie was voor de oorlog erg belangrijk, maar tijdens de oorlog zijn veel fabrieken en infrastructuur beschadigt. Tegenwoordig is de industrie nog steeds erg belangrijk. Er worden veel delfstoffen gewonnen in het land en de chemische industrie is ook erg belangrijk. De Bosnische economie groeit tegenwoordig en de lonen stijgen. De politieke instabiliteit van het land is echter een bedreiging voor de economie. Wegens de ligging vind de meeste handel plaats met Servië, Kroatië en Montenegro. Ook Duitsland, Turkije, Rusland en de Verenigde Staten zijn belangrijke handelspartners.
In Bosnië en Herzegovina betaalt men met de Bosnische inwisselbare mark. Deze werd in 1995 geïntroduceerd om de hyperinflatie tegen te gaan. Om te zorgen dat er geen nieuwe hyperinflatie kwam was de munt gekoppeld aan de Duitse mark, de voormalige munteenheid van het economisch sterke en stabiele Duitsland. Toen Duitsland overstapte naar de euro werd de Bosnische inwisselbare mark ook gekoppeld aan de euro. De euro wordt overigens ook gebruikt in Bosnië en Herzegovina (het is de munteenheid van buurland Montenegro). Lokaal, zoals in de stad Neum, wordt ook de Kroatische kuna geaccepteerd.
Fotogalerij
Locatie in Europa
Satellietfoto
Satellietfoto
Vlag van Bosnië en Herzegovina
Wapen van Bosnië en Herzegovina
Externe link
| Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa | 
| ||
|---|---|---|---|
| Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen |
|||