Kinetische energie: verschil tussen versies

Versie van 2 nov 2018 21:39

Dit artikel is (gedeeltelijk) geschreven door Pabo-studenten van de MarnixAcademie en blijft in ieder geval staan tot de beoordeling is gegeven.

Alles dat beweegt heeft energie in zich: een rijdende auto, een vallende steen, een stromende rivier, jij. Al deze bewegingsenergie noemen we ook wel kinetische energie.

Geschiedenis

Isaac Newton (1642-1727) wordt gezien als de grondlegger van de kinetische energie. Zijn tweede wet geeft uitleg over de formule om versnelling te meten:

F = m × a

Dit betekent dat je massa (m) en versnelling (a) nodig hebt, om kracht (F) te berekenen. Latere wetenschappers zouden hier de uiteindelijke formule van kinetische energie op gebaseerd hebben. Niet iedereen vond namelijk dat Newton gelijk had.

De Duitser Gottfried Leibniz en de Zwitser Johann Bernouille waren het niet eens met het idee van Newton en zij kwamen met een uiteindelijke, algemene formule:

Ek = 0,5 × m × v²

Bij deze formule heb je massa (m) en snelheid (v) nodig voor het berekenen van kinetische energie (Ek). Leibniz noemde dit vis viva (naar het Latijn voor levende kracht). De Nederlandse wetenschapper Willem 's Gravesande was een groot fan van Newton, maar ook een echte wetenschapper. Hij ging aan het experimenteren en liet kogels met verschilende massa van verschillende hoogte in een bak klei vallen. Zo zag hij verschillen in hoe diep de kogels in de klei zakten. Hiermee kon hij aantonen dat Leibniz gelijk had.

Met de formule voor kinetische energie kunnen wetenschappers nu bijvoorbeeld berekenen hoe ver een bal geschopt kan worden, of hoeveel energie een vliegtuig nodig heeft om in de lucht te blijven. Omdat zoveel dingen bewegen, blijft dit een erg belangrijke formule.

Potentiële energie

Voorbeelden

Deze Newtonpendel kan door kinetische energie lange tijd blijven bewegen.

Hamer

Een watermolen kan met kinetische energie bijvoorbeeld graan malen.

Watermolen

Rube Goldbergmachine

Newtonpendel

@@ Regel 6: / Regel 6: @@
 == Geschiedenis ==
-[[Isaac Newton]] (1642-1727) wordt gezien als de grondlegger van de kinetische energie. Zijn [[Wetten van Newton|tweede wet]] zou uitleg geven aan de [[formule]] om versnelling te meten:
+[[Isaac Newton]] (1642-1727) wordt gezien als de grondlegger van de kinetische energie. Zijn [[Wetten van Newton|tweede wet]] geeft uitleg over de [[formule]] om versnelling te meten:
 ::''F = m × a''
-Dit betekent dat je [[Massa (natuurkunde)|massa]] (''m'') en versnelling (''a'') nodig hebt, om kracht (''F'') te berekenen. Latere wetenschappers zouden hier de uiteindelijke formule van kinetische energie op gebaseerd hebben. Newtons invloed was echter veel kleiner dan vaak wordt aangenomen.
+Dit betekent dat je [[Massa (natuurkunde)|massa]] (''m'') en versnelling (''a'') nodig hebt, om kracht (''F'') te berekenen. Latere wetenschappers zouden hier de uiteindelijke formule van kinetische energie op gebaseerd hebben. Niet iedereen vond namelijk dat Newton gelijk had.
 <br />
 <br />
-De Duitser Gottfried Leibniz en de Zwitser Johann Bernouille waren het niet eens met dit idee van Newton en zij kwamen met een uiteindelijke, algemene formule:
+De Duitser Gottfried Leibniz en de Zwitser Johann Bernouille waren het niet eens met het idee van Newton en zij kwamen met een uiteindelijke, algemene formule:
-::''Ek = 1/2 mv²''
+::''Ek = 0,5 × m × v²''
-Hier heb je massa (m) en [[snelheid]] (v) nodig voor het berekenen van kinetische energie (Ek). Leibniz noemde dit ''vis viva (''naar het Latijn voor ''levende kracht)''. De Nederlandse wetenschapper Willem 's Gravesande was een groot fan van Newton, maar ook een echte wetenschapper. Hij ging aan het experimenteren en liet kogels van verschilende massa en verschillende hoogte in een bak klei vallen. Zo zag hij verschillen in hoe diep de kogels in de klei zakten. Hiermee kon hij berekenen dat Leibniz gelijk had en Newton moest het onderspit delven.
+Bij deze formule heb je massa (m) en [[snelheid]] (v) nodig voor het berekenen van kinetische energie (Ek). Leibniz noemde dit ''vis viva (''naar het Latijn voor ''levende kracht)''. De Nederlandse wetenschapper Willem 's Gravesande was een groot fan van Newton, maar ook een echte wetenschapper. Hij ging aan het experimenteren en liet kogels met verschilende massa van verschillende hoogte in een bak klei vallen. Zo zag hij verschillen in hoe diep de kogels in de klei zakten. Hiermee kon hij aantonen dat Leibniz gelijk had.
-<br />
 <br />
+<br />Met de formule voor kinetische energie kunnen wetenschappers nu bijvoorbeeld berekenen hoe ver een bal geschopt kan worden, of hoeveel energie een vliegtuig nodig heeft om in de lucht te blijven. Omdat zoveel dingen bewegen, blijft dit een erg belangrijke formule.
+== Potentiële energie ==
+== Voorbeelden ==
+[[Bestand:Newtons cradle animation book.gif|alt=Newtonpendel in beweging|miniatuur|285x285px|Deze Newtonpendel kan door kinetische energie lange tijd blijven bewegen.]]
+=== Hamer ===
+[[Bestand:Winterswijk (NL), Berenschot's Watermolen -- 2014 -- 3105.jpg|alt=Watermolen|miniatuur|Een watermolen kan met kinetische energie bijvoorbeeld graan malen.]]
+=== Watermolen ===
+=== Rube Goldbergmachine ===
-== Gebruik ==
+=== Newtonpendel ===
-[[Bestand:Newtons cradle animation book.gif|alt=Newtonpendel in beweging|miniatuur|285x285px|Kinetische energie in actie (Newtonpendel)]]Een auto heeft energie nodig om te rijden. Waar komt die energie vandaan? En als je de motor uitzet, sta je dan meteen stil? Hoe kan het dat je dan nog doorrijdt? Stel dat een steen van de berg rolt. Wat voor energie heeft deze steen dan? En als hij tegen een andere steen botst en de tweede steen gaat rollen, wat is er dan gebeurd?
-Als jij een autootje over de tafel duwt, beweegt het autootje dankzij jouw energie. Als jij het autootje dan een zet geeft, blijft het rijden nadat jij het hebt losgelaten. Voor die beweging is nog steeds energie nodig. Deze energie heb jij overgebracht toen je het autootje duwde.
 [[Categorie:Wetenschap]]