Staten-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden

Het logo van de Staten-Generaal

De Staten-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden, of gewoon Staten-Generaal, is de naam van het parlement van Nederland. Sinds 1815 bestaat dit parlement. Het parlement bestaat uit twee kamers, de Eerste Kamer en de Tweede Kamer.

Oorspronkelijk zaten in de Staten-Generaal de vertegenwoordigers van de provincies, maar tegenwoordig vertegenwoordigen de leden het volk. De leden worden gekozen door het volk (soms ook via omweggetje). De Staten-Generaal zit in Den Haag op het Binnenhof. De leden van de Staten-Generaal worden Kamerleden of parlementariërs genoemd.

Twee kamers

De Tweede Kamer.

Er zijn dus twee kamers, de Eerste Kamer en de Tweede Kamer. De belangrijkste kamer is de Tweede Kamer. De Tweede Kamer bestaat uit 150 leden. Deze leden zijn vaak lid van een politieke partij. In de Tweede Kamer worden belangrijke beslissingen genomen. Zo worden er nieuwe voorstellen van wetten gemaakt, wordt besproken waar het geld naartoe gaat en hoe Nederland op allerlei gebieden beter kan worden gemaakt. Dit is eigenlijk best lastig, want er zijn een hoop verschillende meningen. De Tweede Kamer stemt over deze voorstellen. De Tweede Kamer controleert ook de regering. Ze kijkt of de regering wel alles goed doet en de Tweede Kamer mag ook vragen stellen van de regering. De Tweede Kamer wordt rechtstreeks door het volk gekozen. Eens in de vier jaar zijn er verkiezingen. Na de verkiezingen blijkt welke partij gewonnen heeft. Deze partij gaat (samen met andere partij(en)) een regering vormen. Vaak heeft één partij geen meerderheid in de Tweede Kamer en moet dus samenwerken met een andere partij of andere partijen. Een meerderheid is namelijk erg belangrijk om wetten makkelijk te laten doorgaan. Een regering zit dus ook vier jaar, maar eigenlijk is dit de laatste jaren veel korter. Soms valt een regering en zijn er vervroegde verkiezingen om een nieuwe Tweede Kamer en regering samen te stellen.

De Eerste Kamer.

De Eerste Kamer is minder belangrijk dan de Tweede Kamer. De Eerste Kamer komt altijd op dinsdag bij een, één keer in de week dus! De Eerste Kamer bestaat uit 75 leden. In de Eerste Kamer worden wetten die door de Tweede Kamer zijn goed gekeurd. Zo worden alle wetten nog een keer gecontroleerd. De Eerste Kamer mag zelf geen wetten bedenken en mag de wetten ook niet aanpassen. Wel mag de Eerste Kamer vragen stellen aan de regering. De Eerste Kamer controleert dus zowel de regering als de Tweede Kamer. De Eerste Kamerleden zijn vaak ook lid van een politieke partij. De Eerste Kamer wordt indirect gekozen, via een omweggetje dus. De Eerste Kamer wordt samengesteld aan de hand van de Provinciale Staten (het provinciebestuur). De provinciale Staten worden gekozen door het volk. Als er Provinciale Statenverkiezingen zijn geweest, komt er daarna een nieuwe Eerste Kamer. Via een ingewikkelde rekensom krijgt wordt de Eerste Kamer samengesteld. De Eerste Kamer wordt om de 4 jaar gekozen en vaak zijn er geen vervroegde verkiezingen.

Hoe werkt het dan? Een minister of een Tweede Kamerlid heeft een voorstel voor een nieuwe wet. Vervolgens vindt er in de Tweede Kamer een debat plaats. Tijdens dit de debat mogen alle Tweede Kamerleden vragen stellen aan de minister of het Tweede Kamerlid. Ze mogen de wet ook (iets) aanpassen. Als dit is gebeurd gaan de leden stemmen. Ze voor of tegen stemmen. Als er tegen wordt gestemd gaat de wet niet door. Als er voor wordt gestemd gaat de wet naar de Eerste Kamer. De Eerste Kamer kijkt nog een keer naar de wet. De Eerste Kamer kunnen ook voor of tegen stemmen, maar mogen de wet niet veranderen. Als ze tegen stemmen gaat de wet als nog niet door. Stemmen ze voor dan wordt de wet aangenomen en komt deze in het wetboek te staan.

Prinsjesdag, de gezamenlijke vergadering

Zie Prinsjesdag voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De koning leest de Troonrede op Prinsjesdag voor.

Eénmaal in het jaar is er Prinsjesdag. Dat is altijd de derde dinsdag in september. Op die dag wordt in de Ridderzaal door de koning de troonrede voor gelezen. Dit is een soort speech. Ook worden de rijksbegroting en de miljoenennota bekend gemaakt. In de rijksbegroting staan twee belangrijke dingen. Als eerste de verwachte inkomsten voor het volgende jaar. Ten tweede staan ook de verwachte uitgaven erin. In de miljoennota wordt een uitgelegd hoe men aan deze bedragen komt. De leden van de Tweede en Eerste Kamer zijn aanwezig, samen met wat andere gasten en pers. De dagen na Prinsjesdag wordt er in de Tweede en Eerste Kamer gedebatteerd over de bedragen. Vaak wordt het één en andere aangepast. Deze debatten heten de algemene beschouwingen. Als beide kamers voor de plannen zijn, mogen de plannen doorgaan. Anders moeten de plannen worden aangepast.

Het gebouw

Zie Binnenhof voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De Staten-Generaal zit op het Haagse Binnenhof. Eigenlijk is dit niet één gebouw, maar complex van allerlei gebouwen. Op het Binnenhof staan de twee vergaderzalen van de kamers, maar ook de werkplekken van de Kamerleden en ruimtes voor de pers. Naast de Staten-Generaal, zitten ook het Ministerie van Algemene Zaken en de Raad van State in het gebouwencomplex.