Inheemse talen van Zuid-Amerika: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| + | [[Bestand:SouthAmerican families 03.png|thumb|Verspreidingsgebied van enkele grote Zuid-Amerikaanse taalfamilies]] | ||
De '''Inheemse talen van Zuid-Amerika''' worden gevonden in [[Zuid-Amerika]]. Dit grote gebied is taalkundig een van de meest diverse gebieden ter wereld. Voor de komst van [[Columbus]] in 1492 werden er naar schatting 1500 talen gesproken, waarvan er 350 nog steeds gesproken worden. Een groot aantal talen is slecht of niet beschreven en het onderzoek naar verwantschappen tussen de Zuid-Amerikaanse talen is niet zover gevorderd als in [[Noord-Amerika]]. Ongeveer 400 Zuid-Amerikaanse talen zijn (nog) niet ingedeeld, en veel ervan zijn al uitgestorven. | De '''Inheemse talen van Zuid-Amerika''' worden gevonden in [[Zuid-Amerika]]. Dit grote gebied is taalkundig een van de meest diverse gebieden ter wereld. Voor de komst van [[Columbus]] in 1492 werden er naar schatting 1500 talen gesproken, waarvan er 350 nog steeds gesproken worden. Een groot aantal talen is slecht of niet beschreven en het onderzoek naar verwantschappen tussen de Zuid-Amerikaanse talen is niet zover gevorderd als in [[Noord-Amerika]]. Ongeveer 400 Zuid-Amerikaanse talen zijn (nog) niet ingedeeld, en veel ervan zijn al uitgestorven. | ||
'''Families''' | '''Families''' | ||
| − | + | ||
| − | {| | + | {{Sjabloon:Kolommen3|Kolom1= |
| − | |||
| − | |||
* [[Aymaratalen]] | * [[Aymaratalen]] | ||
* [[Arawátalen]] | * [[Arawátalen]] | ||
| Regel 14: | Regel 13: | ||
* [[Cahuapanatalen]] | * [[Cahuapanatalen]] | ||
* [[Caribische talen]] | * [[Caribische talen]] | ||
| − | |||
| − | |||
* [[Chapacuratalen]] | * [[Chapacuratalen]] | ||
* [[Charrúatalen]] | * [[Charrúatalen]] | ||
| Regel 24: | Regel 21: | ||
* [[Chontalen]] | * [[Chontalen]] | ||
* [[Guahibantalen]] | * [[Guahibantalen]] | ||
| − | |||
| − | |||
* [[Guaikurútalen]] | * [[Guaikurútalen]] | ||
* [[Hakitalen]] | * [[Hakitalen]] | ||
| + | | Kolom2= | ||
* [[Harakmbettalen]] | * [[Harakmbettalen]] | ||
* [[Hibito-Cholóntalen]] | * [[Hibito-Cholóntalen]] | ||
| Regel 34: | Regel 30: | ||
* [[Jívarotalen]] | * [[Jívarotalen]] | ||
* [[Jabutitalen]] | * [[Jabutitalen]] | ||
| − | |||
| − | |||
* [[Ge-talen]] | * [[Ge-talen]] | ||
* [[Kamakãtalen]] | * [[Kamakãtalen]] | ||
| Regel 44: | Regel 38: | ||
* [[Maxakalítalen]] | * [[Maxakalítalen]] | ||
* [[Mascoytalen]] | * [[Mascoytalen]] | ||
| − | |||
| − | |||
* [[Mataguayotalen]] | * [[Mataguayotalen]] | ||
* [[Misumalpatalen]] | * [[Misumalpatalen]] | ||
* [[Moseténtalen]] | * [[Moseténtalen]] | ||
* [[Muratalen]] | * [[Muratalen]] | ||
| + | | Kolom3= | ||
* [[Nadahuptalen]] | * [[Nadahuptalen]] | ||
* [[Nambikuaratalen]] | * [[Nambikuaratalen]] | ||
* [[Otomacotalen]] | * [[Otomacotalen]] | ||
* [[Paezanotalen]] | * [[Paezanotalen]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
* [[Panotalen]] | * [[Panotalen]] | ||
* [[Peba-Yaguatalen]] | * [[Peba-Yaguatalen]] | ||
| Regel 67: | Regel 55: | ||
* [[Zaparotalen]] | * [[Zaparotalen]] | ||
* [[Tacanatalen]] | * [[Tacanatalen]] | ||
| − | |||
| − | |||
* [[Timote-Cuicatalen]] | * [[Timote-Cuicatalen]] | ||
* [[Tiníwatalen]] | * [[Tiníwatalen]] | ||
| Regel 75: | Regel 61: | ||
* [[Witototalen]] | * [[Witototalen]] | ||
* [[Yanomamitalen]] | * [[Yanomamitalen]] | ||
| − | + | }} | |
'''[[Isolaat (taalkunde)|Isolaten]] en niet ingedeelde talen''' | '''[[Isolaat (taalkunde)|Isolaten]] en niet ingedeelde talen''' | ||
| − | {| | + | {{Sjabloon:Kolommen3|Kolom1= |
| − | |||
| − | |||
* [[Aikaná (taal)|Aikaná]] | * [[Aikaná (taal)|Aikaná]] | ||
* [[Andoke (taal)|Andoke]] | * [[Andoke (taal)|Andoke]] | ||
| Regel 89: | Regel 73: | ||
* [[Ezmeralda (taal)|Ezmeralda]] | * [[Ezmeralda (taal)|Ezmeralda]] | ||
* [[Fulnió (taal)|Fulnió]] | * [[Fulnió (taal)|Fulnió]] | ||
| − | |||
| − | |||
* [[Gamela (taal)|Gamela]] | * [[Gamela (taal)|Gamela]] | ||
* [[Gorgotoki (taal)|Gorgotoki]] | * [[Gorgotoki (taal)|Gorgotoki]] | ||
| Regel 99: | Regel 81: | ||
* [[Jaruro (taal)|Jaruro]] | * [[Jaruro (taal)|Jaruro]] | ||
* [[Jeikó (taal)|Jeikó]] | * [[Jeikó (taal)|Jeikó]] | ||
| − | |||
| − | |||
* [[Jurí (taal)|Jurí]] | * [[Jurí (taal)|Jurí]] | ||
* [[Kaliana (taal)|Kaliana]] | * [[Kaliana (taal)|Kaliana]] | ||
| Regel 107: | Regel 87: | ||
* [[Kapishaná (taal)|Kapishaná]] | * [[Kapishaná (taal)|Kapishaná]] | ||
* [[Karirí (taal)|Karirí]] | * [[Karirí (taal)|Karirí]] | ||
| + | | Kolom2= | ||
* [[Katembrí (taal)|Katembrí]] | * [[Katembrí (taal)|Katembrí]] | ||
* [[Kayuvava (taal)|Kayuvava]] | * [[Kayuvava (taal)|Kayuvava]] | ||
| − | |||
| − | |||
* [[Koayá (taal)|Koayá]] | * [[Koayá (taal)|Koayá]] | ||
* [[Kofán (taal)|Kofán]] | * [[Kofán (taal)|Kofán]] | ||
| Regel 119: | Regel 98: | ||
* [[Kunsa (taal)|Kunsa]] | * [[Kunsa (taal)|Kunsa]] | ||
* [[Leko (taal)|Leko]] | * [[Leko (taal)|Leko]] | ||
| − | |||
| − | |||
* [[Lule (taal)|Lule]] | * [[Lule (taal)|Lule]] | ||
* [[Maku (taal)|Maku]] | * [[Maku (taal)|Maku]] | ||
| Regel 129: | Regel 106: | ||
* [[Natú (taal)|Natú]] | * [[Natú (taal)|Natú]] | ||
* [[Ofayé (taal)|Ofayé]] | * [[Ofayé (taal)|Ofayé]] | ||
| − | |||
| − | |||
* [[Omurano (taal)|Omurano]] | * [[Omurano (taal)|Omurano]] | ||
* [[Otí (taal)|Otí]] | * [[Otí (taal)|Otí]] | ||
* [[Pankararú (taal)|Pankararú]] | * [[Pankararú (taal)|Pankararú]] | ||
| + | | Kolom3= | ||
* [[Puelche (taal)|Puelche]] | * [[Puelche (taal)|Puelche]] | ||
* [[Puquina (taal)|Puquina]] | * [[Puquina (taal)|Puquina]] | ||
| Regel 139: | Regel 115: | ||
* [[Sabela (taal)|Sabela]] | * [[Sabela (taal)|Sabela]] | ||
* [[Sechura (taal)|Sechura]] | * [[Sechura (taal)|Sechura]] | ||
| − | |||
| − | |||
* [[Shokó (taal)|Shokó]] | * [[Shokó (taal)|Shokó]] | ||
* [[Shukurú (taal)|Shukurú]] | * [[Shukurú (taal)|Shukurú]] | ||
| Regel 149: | Regel 123: | ||
* [[Trumai (taal)|Trumai]] | * [[Trumai (taal)|Trumai]] | ||
* [[Tushá (taal)|Tushá]] | * [[Tushá (taal)|Tushá]] | ||
| − | |||
| − | |||
* [[Urarina (taal)|Urarina]] | * [[Urarina (taal)|Urarina]] | ||
* [[Vilela (taal)|Vilela]] | * [[Vilela (taal)|Vilela]] | ||
| Regel 159: | Regel 131: | ||
* [[Yurakare (taal)|Yurakare]] | * [[Yurakare (taal)|Yurakare]] | ||
* [[Yurimangi (taal)|Yurimangi]] | * [[Yurimangi (taal)|Yurimangi]] | ||
| − | + | }} | |
'''Meest gesproken inheemse talen in Zuid-Amerika''' | '''Meest gesproken inheemse talen in Zuid-Amerika''' | ||
Huidige versie van 19 feb 2025 om 13:21
De Inheemse talen van Zuid-Amerika worden gevonden in Zuid-Amerika. Dit grote gebied is taalkundig een van de meest diverse gebieden ter wereld. Voor de komst van Columbus in 1492 werden er naar schatting 1500 talen gesproken, waarvan er 350 nog steeds gesproken worden. Een groot aantal talen is slecht of niet beschreven en het onderzoek naar verwantschappen tussen de Zuid-Amerikaanse talen is niet zover gevorderd als in Noord-Amerika. Ongeveer 400 Zuid-Amerikaanse talen zijn (nog) niet ingedeeld, en veel ervan zijn al uitgestorven.
Families
Isolaten en niet ingedeelde talen
Meest gesproken inheemse talen in Zuid-Amerika
- Quechua (Quechuatalen) 8 miljoen sprekers
- Guaraní (Tupitalen) 6 miljoen sprekers
- Aymara (Aymaratalen) 2,5 miljoen sprekers
- Mapudungun (isolaat/Araucanische talen) 500.000 sprekers
- Wayuu (Arawaktalen) 200.000 sprekers
Dit zijn de enige Zuid-Amerikaanse talen met meer dan 100.000 sprekers. Quechua wordt doorgaans gezien als een taalfamilie.