Amerikaanse dollar: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k
 
(13 tussenliggende versies door 6 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
  +
[[File:USDnotesNew.png|right|300px|thumb|De bankbiljetten van de Amerikaanse dollar]]
−
De '''dollar''' is de [[munteenheid]] van de [[Verenigde Staten]] en van vele andere landen. Het teken voor deze munteenheid is '''$'''. Het is een veelgebruikte munt die altijd zeer stabiel is geweest, afgezien van economische crises. Lange tijd was de dollar veel waard, maar de dollar is tegenwoordig in waarde gedaald ten opzichte van de [[euro]].
  
  +
De '''Amerikaanse dollar''' ([[Engels]]: ''United States dollar''), vaak alleen '''dollar''' genoemd, is de [[munteenheid]] van de [[Verenigde Staten]]. De Amerikaanse dollar is een van de belangrijkste munteenheden ter wereld en misschien wel de belangrijkste. De meeste internationale handel gebeurd namelijk in dollars. Hierdoor houdt de munteenheid bijna altijd zijn waarde. Het teken voor deze munteenheid is '''$'''. Rond de eeuwwisseling was de dollar nog iets meer waard dan de euro. Voor elke dollar kreeg je dus meer dan 1 euro. Nu is de euro meer waard en krijg je voor elke [[Euro (munteenheid)|euro]] meer dan 1 dollar.
   
  +
De Amerikaanse dollar wordt niet alleen in de Verenigde Staten gebruikt maar ook in andere landen en gebieden. Naast de Verenigde Staten zelf is de Amerikaanse dollar ook officieel gebruikt in [[Ecuador]], [[Panama (land)|Panama]], [[El Salvador]], [[Oost-Timor]], [[Micronesië (land)|Micronesië]], [[Palau]], de [[Marshalleilanden]], de [[Turks- en Caicoseilanden]] (onderdeel van het VK), de [[Britse Maagdeneilanden]] (ook onderdeel van het VK) en [[Caribisch Nederland]]. Daarnaast wordt het in sommige andere landen ook gebruikt, hoewel het niet officieel is. Een voorbeeld is [[Zimbabwe]].
−
Je hebt dollarbriefjes van 1, 2, 5, 10, 20, 50 en 100 dollar. Briefjes van twee dollar zijn zeldzaam. Op elk briefje staat een belangrijke Amerikaan. Zo staat op 1 dollar [[George Washington]] en op 5 dollar [[Abraham Lincoln]].
  
   
  +
De munteenheid werd ingevoerd op 2 april 1790 en is bedacht door de eerste Amerikaanse minister van Financiën, [[Alexander Hamilton]]. Overigens staat Hamilton ook op het biljet van $10. Op iedere munt en elk biljet staat een belangrijke Amerikaans. Vaak zijn dit presidenten, zoals [[George Washington]] en [[Abraham Lincoln]], of revolutionairen, zoals [[Benjamin Franklin]]. De [[Federal Reserve]] gaat over het printen van de Amerikaanse dollar.
−
==Biljetten==
  
   
  +
==Munten en biljetten==
−
Op de dollar biljetten staan heel veel belangrijke amerikanen. Op de achterkant kun je een belangrijke plaats vinden.
  
  +
===Munten===
−
Deze personen staan erop:
  
  +
1 dollar is onderverdeeld in 100 cent. Voor de cent wordt het symbool ¢ gebruikt. Zoals in de tabel is te zien, er zijn zowel munten als biljetten van $1. Meestal gebruikt men de biljetten. De munten worden haast niet gebruikt.
−
*1 dollar: George Washington
  
−
*2 dollar: Thomas Jefferson
  
−
*5 dollar: Abraham Lincoln
  
−
*10 dollar: Alexander Hamilton
  
−
*20 dollar: Andrew Jackson
  
−
*50 dollar: Ulysses S. Grant
  
−
*100 dollar: Benjamin Franklin
  
   
  +
{| class="wikitable"
  +
!Waarde
  +
!Bijnaam
  +
!Voorzijde
  +
!Achterzijde
  +
!Ontwerp
  +
|-
  +
| 1 cent
  +
| Penny
  +
| [[Bestand:2010_cent_obverse.png|150px]]
  +
| [[File:2010-napjainkig_nyomott_USA_1¢-es_érme.jpg|150px]]
  +
| Voorzijde: [[Abraham Lincoln]] <br> Achterzijde: Union Shield
  +
|-
  +
| 5 cent
  +
| Nickel
  +
| [[Bestand:Jefferson-Nickel-Unc-Obv.jpg|150px]]
  +
| [[Bestand:2006_Nickel_Proof_Rev.png|150px]]
  +
| Voorzijde: [[Thomas Jefferson]] <br> Achterzijde: [[Monticello]]
  +
|-
  +
| 10 cent
  +
| Dime
  +
| [[Bestand:2005_Dime_Obv_Unc_P.png|150px]]
  +
| [[Bestand:2005_Dime_Rev_Unc_P.png|150px]]
  +
| Voorzijde: [[Franklin D. Roosevelt]] <br> Achterzijde: Fakkel, olijfen- en eikentak
  +
|-
  +
| 25 cent
  +
| Quarter
  +
| [[Bestand:2006_Quarter_Proof.png|150px]]
  +
|
  +
| Voorzijde: [[George Washington]] <br> Achterzijde: Verschillende
  +
|-
  +
| 50 cent
  +
| Half dollar
  +
| [[Bestand:2005_Half_Dollar_Obv_Unc_P.png|150px]]
  +
| [[Bestand:Kennedy200coinback.png|150px]]
  +
| Voorzijde: [[John F. Kennedy]] <br> Achterzijde: [[Independence Hall]]
  +
|-
  +
| $1
  +
| Golden dollar
  +
|
  +
| [[Bestand:Presidential_dollar_coin_reverse.png|150px]]
  +
| Voorzijde: Verschillende overleden presidenten <br> Achterzijde: [[Vrijheidsbeeld]]
  +
|-
  +
|}
  +
Daarnaast zijn er nog munten van $1 met voorop [[Sacagawea]] en achterop een inheems ontwerp.
  +
  +
===Bankbiljetten===
  +
Naast munten zijn er nog verschillende bankbiljetten. Tegenwoordig zijn er zeven bankbiljetten, namelijk het bankbiljet van $1, $2, $5, $10, $20, $50 en $100. In het verleden waren er bankbiljetten met hogere waardes, maar sinds 1969 zijn deze niet meer in omloop. Dit komt doordat de bankbiljetten met hogere waardes vooral voor [[criminaliteit]] gebruikt werden. Op ieder bankbiljet is aan de ene zijde een belangrijk persoon uit de Amerikaanse geschiedenis te zien en op de andere zijde een belangrijk gebouw of symbool. Door de geschiedenis zijn deze personen en gebouwen steeds aangepast. In 1914 stond bijvoorbeeld president [[Grover Cleveland]] op een van de bankbiljetten, die inmiddels vergeten is. De huidige bankbiljetten zijn:
  +
{| class="wikitable"
  +
!Waarde
  +
!Voorzijde
  +
!Achterzijde
  +
!Ontwerp
  +
|-
  +
| $1
  +
| [[File:US_one_dollar_bill,_obverse,_series_2009.jpg|250px]]
  +
| [[File:US_one_dollar_bill,_reverse,_series_2009.jpg|250px]]
  +
| Voorzijde: [[George Washington]] <br> Achterzijde: [[Grootzegel van de Verenigde Staten]]
  +
|-
  +
| $2
  +
| [[File:US_$2_obverse.jpg|250px]]
  +
| [[File:US_$2_reverse.jpg|250px]]
  +
| Voorzijde: [[Thomas Jefferson]] <br> Achterzijde: Het tekenen van de [[Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring]]
  +
|-
  +
| $5
  +
| [[File:US_$5_Series_2006_obverse.jpg|250px]]
  +
| [[File:US_$5_Series_2006_reverse.jpg|250px]]
  +
| Voorzijde: [[Abraham Lincoln]] <br> Achterzijde: [[Lincoln Memorial]]
  +
|-
  +
| $10
  +
| [[File:US10dollarbill-Series_2004A.jpg|250px]]
  +
| [[File:US_$10_Series_2004_reverse.jpg|250px]]
  +
| Voorzijde: [[Alexander Hamilton]] <br> Achterzijde: Gebouw van het Ministerie van Financiën
  +
|-
  +
| $20
  +
| [[File:US20-front.jpg|250px]]
  +
| [[File:US20-back.jpg|250px]]
  +
| Voorzijde: [[Andrew Jackson]] <br> Achterzijde: [[Witte Huis]]
  +
|-
  +
| $50
  +
| [[File:50_USD_Series_2004_Note_Front.jpg|250px]]
  +
| [[File:50_USD_Series_2004_Note_Back.jpg|250px]]
  +
| Voorzijde: [[Ulysses S. Grant]] <br> Achterzijde: [[Capitool]]
  +
|-
  +
| $100
  +
| [[File:Obverse_of_the_series_2009_$100_Federal_Reserve_Note.jpg|250px]]
  +
| [[File:New100back.jpg|250px]]
  +
| Voorzijde: [[Benjamin Franklin]] <br> Achterzijde: [[Independence Hall]]
  +
|-
  +
|}
  +
  +
==Gebruik==
  +
===Landen===
  +
De Amerikaanse dollar is officieel in de gehele Verenigde Staten. Dit betekent alle 50 staten en de hoofdstad Washington D.C. Ook in de Amerikaanse territoria is de Amerikaanse dollar officieel. Dit zijn de overzeese gebieden [[Guam]], [[Amerikaans-Samoa]], de [[Noordelijke Marianen]], de [[Amerikaanse Maagdeneilanden]] en [[Puerto Rico]]. Daarnaast wordt de dollar nog gebruikt in de volgende landen en overzeese gebieden:
  +
* {{VG}} (overzees gebied van het Verenigd Koninkrijk)
  +
* {{BQ}} (bestaande uit Bonaire, Sint Eustatius en Saba)
  +
* {{EC}} (sinds 2000; voorheen werd de Ecuadoriaanse centavo gebruikt)
  +
* {{SV}} (sinds 2001; voorheen werd de Salvadoraanse colon gebruikt)
  +
* {{MH}} (sinds de onafhankelijkheid in 1986)
  +
* {{FM}} (sinds de onafhankelijkheid in 1979)
  +
* {{TL}} (sinds de onafhankelijkheid in 2002)
  +
* {{PW}} (sinds de onafhankelijkheid in 1994)
  +
* {{PA}} (samen met de [[Panamese balboa]])
  +
* {{TC}} (overzees gebied van het Verenigd Koninkrijk)
  +
Daarnaast wordt de Amerikaanse dollar nog vaak gebruikt in [[Cambodja]] en [[Zimbabwe]]. Dit is niet officieel en de landen hebben en eigen munteenheid. Toch wordt de Amerikaanse dollar bijna overal gebruikt naast de eigen munteenheid.
  +
  +
===Gekoppelde munteenheden===
  +
In het verleden waren een hoop munteenheden gekoppeld aan de Amerikaanse dollar (via het [[systeem van Bretton Woods]]). Koppelen betekent dat een munteenheid vastzit aan de Amerikaanse dollar. Hierdoor stijgt de munteenheid met de dollar mee. De munteenheid is daardoor altijd in te wisselen voor dezelfde hoeveelheid dollars. Dit wordt gedaan om de handel makkelijker te maken. Tegenwoordig zijn er nog steeds een hoop munteenheden gekoppeld aan de dollar, namelijk:
  +
{{Kolommen2
  +
| Kolom1=
  +
* [[Antilliaanse gulden]] (op Curaçao en het Nederlandse deel van Sint Maarten)
  +
* [[Arubaanse florin]] (op Aruba)
  +
* [[Bahamaanse dollar]] (op de Bahama's)
  +
* [[Bahreinse dinar]] (in Bahrein)
  +
* [[Barbadiaanse dollar]] (op Barbados)
  +
* [[Belizaanse dollar]] (in Belize)
  +
* [[Bermudaanse dollar]] (op Bermuda)
  +
* [[Hongkongse dollar]] (in Hongkong)
  +
* [[Kaaimaneilandse dollar]] (op de Kaaimaneilanden)
  +
| Kolom2=
  +
* [[Libanees pond]] (in Libanon)
  +
* [[Macause pataca]] (in Macau)
  +
* [[Omaanse rial]] (in Oman)
  +
* [[Oost-Caribische dollar]] (op Anguilla, Antigua en Barbuda, Dominica, Grenada, Montserrat, Saint Kitts en Nevis, Saint Lucia en Saint Vincent en de Grenadines)
  +
* [[Qatarese rial]] (in Qatar)
  +
* [[Saoedi-Arabische riyal]] (in Saoedi-Arabië)
  +
* [[VAE-dirham]] (in de Verenigde Arabische Emiraten)
  +
}}
 
[[Categorie:Munteenheid]]
  
[[Categorie:Munteenheid]]
−
[[Categorie:Verenigde Staten]]
 +
[[Categorie:Economie van de Verenigde Staten]]

Huidige versie van 20 feb 2024 om 19:04

De bankbiljetten van de Amerikaanse dollar

De Amerikaanse dollar (Engels: United States dollar), vaak alleen dollar genoemd, is de munteenheid van de Verenigde Staten. De Amerikaanse dollar is een van de belangrijkste munteenheden ter wereld en misschien wel de belangrijkste. De meeste internationale handel gebeurd namelijk in dollars. Hierdoor houdt de munteenheid bijna altijd zijn waarde. Het teken voor deze munteenheid is $. Rond de eeuwwisseling was de dollar nog iets meer waard dan de euro. Voor elke dollar kreeg je dus meer dan 1 euro. Nu is de euro meer waard en krijg je voor elke euro meer dan 1 dollar.

De Amerikaanse dollar wordt niet alleen in de Verenigde Staten gebruikt maar ook in andere landen en gebieden. Naast de Verenigde Staten zelf is de Amerikaanse dollar ook officieel gebruikt in Ecuador, Panama, El Salvador, Oost-Timor, Micronesië, Palau, de Marshalleilanden, de Turks- en Caicoseilanden (onderdeel van het VK), de Britse Maagdeneilanden (ook onderdeel van het VK) en Caribisch Nederland. Daarnaast wordt het in sommige andere landen ook gebruikt, hoewel het niet officieel is. Een voorbeeld is Zimbabwe.

De munteenheid werd ingevoerd op 2 april 1790 en is bedacht door de eerste Amerikaanse minister van Financiën, Alexander Hamilton. Overigens staat Hamilton ook op het biljet van $10. Op iedere munt en elk biljet staat een belangrijke Amerikaans. Vaak zijn dit presidenten, zoals George Washington en Abraham Lincoln, of revolutionairen, zoals Benjamin Franklin. De Federal Reserve gaat over het printen van de Amerikaanse dollar.

Munten en biljetten

Munten

1 dollar is onderverdeeld in 100 cent. Voor de cent wordt het symbool ¢ gebruikt. Zoals in de tabel is te zien, er zijn zowel munten als biljetten van $1. Meestal gebruikt men de biljetten. De munten worden haast niet gebruikt.

Waarde Bijnaam Voorzijde Achterzijde Ontwerp
1 cent Penny 2010 cent obverse.png 2010-napjainkig nyomott USA 1¢-es érme.jpg Voorzijde: Abraham Lincoln
Achterzijde: Union Shield
5 cent Nickel Jefferson-Nickel-Unc-Obv.jpg 2006 Nickel Proof Rev.png Voorzijde: Thomas Jefferson
Achterzijde: Monticello
10 cent Dime 2005 Dime Obv Unc P.png 2005 Dime Rev Unc P.png Voorzijde: Franklin D. Roosevelt
Achterzijde: Fakkel, olijfen- en eikentak
25 cent Quarter 2006 Quarter Proof.png Voorzijde: George Washington
Achterzijde: Verschillende
50 cent Half dollar 2005 Half Dollar Obv Unc P.png Kennedy200coinback.png Voorzijde: John F. Kennedy
Achterzijde: Independence Hall
$1 Golden dollar Presidential dollar coin reverse.png Voorzijde: Verschillende overleden presidenten
Achterzijde: Vrijheidsbeeld

Daarnaast zijn er nog munten van $1 met voorop Sacagawea en achterop een inheems ontwerp.

Bankbiljetten

Naast munten zijn er nog verschillende bankbiljetten. Tegenwoordig zijn er zeven bankbiljetten, namelijk het bankbiljet van $1, $2, $5, $10, $20, $50 en $100. In het verleden waren er bankbiljetten met hogere waardes, maar sinds 1969 zijn deze niet meer in omloop. Dit komt doordat de bankbiljetten met hogere waardes vooral voor criminaliteit gebruikt werden. Op ieder bankbiljet is aan de ene zijde een belangrijk persoon uit de Amerikaanse geschiedenis te zien en op de andere zijde een belangrijk gebouw of symbool. Door de geschiedenis zijn deze personen en gebouwen steeds aangepast. In 1914 stond bijvoorbeeld president Grover Cleveland op een van de bankbiljetten, die inmiddels vergeten is. De huidige bankbiljetten zijn:

Waarde Voorzijde Achterzijde Ontwerp
$1 US one dollar bill, obverse, series 2009.jpg US one dollar bill, reverse, series 2009.jpg Voorzijde: George Washington
Achterzijde: Grootzegel van de Verenigde Staten
$2 US $2 obverse.jpg US $2 reverse.jpg Voorzijde: Thomas Jefferson
Achterzijde: Het tekenen van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring
$5 US $5 Series 2006 obverse.jpg US $5 Series 2006 reverse.jpg Voorzijde: Abraham Lincoln
Achterzijde: Lincoln Memorial
$10 US10dollarbill-Series 2004A.jpg US $10 Series 2004 reverse.jpg Voorzijde: Alexander Hamilton
Achterzijde: Gebouw van het Ministerie van Financiën
$20 US20-front.jpg US20-back.jpg Voorzijde: Andrew Jackson
Achterzijde: Witte Huis
$50 50 USD Series 2004 Note Front.jpg 50 USD Series 2004 Note Back.jpg Voorzijde: Ulysses S. Grant
Achterzijde: Capitool
$100 Obverse of the series 2009 $100 Federal Reserve Note.jpg New100back.jpg Voorzijde: Benjamin Franklin
Achterzijde: Independence Hall

Gebruik

Landen

De Amerikaanse dollar is officieel in de gehele Verenigde Staten. Dit betekent alle 50 staten en de hoofdstad Washington D.C. Ook in de Amerikaanse territoria is de Amerikaanse dollar officieel. Dit zijn de overzeese gebieden Guam, Amerikaans-Samoa, de Noordelijke Marianen, de Amerikaanse Maagdeneilanden en Puerto Rico. Daarnaast wordt de dollar nog gebruikt in de volgende landen en overzeese gebieden:

Daarnaast wordt de Amerikaanse dollar nog vaak gebruikt in Cambodja en Zimbabwe. Dit is niet officieel en de landen hebben en eigen munteenheid. Toch wordt de Amerikaanse dollar bijna overal gebruikt naast de eigen munteenheid.

Gekoppelde munteenheden

In het verleden waren een hoop munteenheden gekoppeld aan de Amerikaanse dollar (via het systeem van Bretton Woods). Koppelen betekent dat een munteenheid vastzit aan de Amerikaanse dollar. Hierdoor stijgt de munteenheid met de dollar mee. De munteenheid is daardoor altijd in te wisselen voor dezelfde hoeveelheid dollars. Dit wordt gedaan om de handel makkelijker te maken. Tegenwoordig zijn er nog steeds een hoop munteenheden gekoppeld aan de dollar, namelijk:


Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Amerikaanse_dollar&oldid=843470"