Marco van Basten

Marco van Basten
Marco van Basten (foto 2006)
Persoonlijke informatie
Naam voluit	Marcel van Basten
Bijnaam	San Marco
Nationaliteit
Geboren	31 oktober 1964
Geboren in	Utrecht, Nederland
Woonplaats	Amsterdam
Overleden
Overleden in
Lengte	1m88
Gewicht
Been	tweebenig
Clubinformatie
Huidige club	gestopt 1995
Rugnummer
Positie	spits
Functie
Functie bij huidige club
Contract tot
Jeugd
Seizoen Club 1970–1971 1971–1980 1980–1981 EDO UVV Elinkwijk
Senioren *
Seizoen Club w (g) 1981–1987 1987–1995 Totaal Ajax AC Milan 0 133 (128) 147 0(90) 280 (218)
Interlands **
Seizoen Land w (g) 1983–1992 Nederland 58 (24)
Trainerscarrière
Seizoen 2003–2004 2004–2008 2008–2009 2012–2014 2014 2014–2015 2015–2016 Club Jong Ajax Nederland Ajax sc Heerenveen AZ AZ (assistent) Nederland (assistent)
* Bijgewerkt tot
** Bijgewerkt tot
Portaal Voetbal

Marcel (Marco) van Basten (geboren 1964) is een Nederlands ex-voetballer en werd daarna voetbaltrainer.

International van Ajax en AC Milan

Hij is begonnen bij UVV, ging daarna voetballen bij Elinkwijk, vervolgens van 1981-87 bij Ajax (133 wedstrijden, 128 goals) en kwam ten slotte van 1987-1995 uit voor AC Milan (147 wedstrijden, 90 goals). Tussen 1983 en 1992 speelde hij 59 interlands voor het Nederlands elftal en wist 24 keer het net te vinden. Hij maakte deel uit van het nationale team dat de enige hoofdprijs in de vaderlandse voetbalgeschiedenis won: het Europees Kampioenschap in 1988. Van Basten maakte toen dat legendarische doelpunt in de finale tegen de Sovjet-Unie. Op rechts scoorde hij met een volley (voorzet Arnold Mühren) de beslissende 2-0. Hoe vaak is dat al niet op de tv herhaald!

De fatale blessure

Op 30-jarige leeftijd moest Van Basten zijn carrière als actief voetballer voortijdig afbreken wegens een ernstige enkelblessure. Hij kon toen gaan genieten van de miljoenen die hij al voetballend (vooral bij AC Milan) had vergaard. Eigenlijk had hij het helemaal gehad met het voetbal. Dat kwam misschien ook uit frustratie (teleurstelling) door die nare enkelblessure die hem parten had gespeeld. En hij bracht zijn tijd door met een andere tak van sport waarvoor je geen enkels nodig hebt: golfen, vaak met zijn vrienden Johan Cruijff en Willem van Hanegem, ook oud-voetballers.

Coach van het Nederlands elftal (2004-2008)

Maar na een jaar of 10 begon het toch weer te kriebelen bij Marco. En hij werd voetbaltrainer. Het zou geen onverdeeld succes worden. Hij begon in 2003 bij de Ajax-jeugd. Al na een jaar echter werd hij coach van het Nederlands elftal. De voetbalbond dacht daarmee een grote vis te hebben binnengehaald. Als iemand verstand van voetballen had, dan was het wel Marco van Basten! Maar het werd een bittere teleurstelling. Marco toverde de meest vreemde opstellingen uit de hoge hoed en gebruikte in zijn periode als bondscoach liefst 57 spelers en liet er 32 debuteren. Zware kritiek viel hem ten deel. Vooral met voetbaljournalist Johan Derksen kreeg hij het aan de stok. Hij haalde geen enkele prijs. De meest bizarre vertoning was wel de wedstrijd van het Nederlands elftal tegen Portugal tijdens het WK van 2006 met 16 gele en 4 rode kaarten. Nederland lag eruit. Evengoed hield de voetbalbond van Basten nog aan tot 2008.

Coach van Ajax (2008-2009)

Daarna werd hij coach van Ajax. Hij kreeg de vrije hand om aan te kopen wie hij wilde. Miljoenen werden verbrast voor spelers die nooit hun beloftes zouden waarmaken. En daarna even makkelijk weer gedumpt werden. Erger nog, Marco kreeg ruzie met zijn grote vriend Johan Cruijff over de door deze gekoesterde jeugdopleiding. En je weet: een ruzie met Cruijff verlies je altijd. Er kwam dus al gauw weer kritiek op het functioneren van Van Basten. Op zijn opstellingen. Op zijn houding. De derde plaats bleek dat seizoen het hoogst haalbare voor Ajax. En nadat een supporter hem voor het oog van de camera's nog de vreselijke belediging "pannenkoek!" had toegevoegd, gaf Marco er na één jaar al de brui aan.

Na enkele jaren als voetbalanalist voor een betaalzender tekende Marco van Basten in 2012 een contract als trainer bij Heerenveen.

Heerenveen, AZ en assistent-bondscoach

Bij Heerenveen hield Van Basten het na twee jaar (seizoen 2012/13 8ste, 2013/14 7de) voor gezien. In juli 2014 tekende hij een tweejarig contract bij AZ, maar het seizoen was nauwelijks op gang gekomen, of hij meldde zich ziek. De wedstrijdspanningen waren hem te veel geworden. Maar hij bleef wel aan. Als assistent van zijn assistent Alex Pastoor! Die beschouwde zijn tijdelijke rol als hoofdcoach echter als een vaste aanstelling en dit leidde tot problemen in de machtsverhoudingen. Uiteindelijk werd John van den Brom aangesteld als hoofdcoach. Met Marco als diens assistent. Pastoor verdween door de zijdeur.

In juli 2015 trad Van Basten (opnieuw) in dienst van de KNVB, ditmaal als assistent van de nieuwe bondscoach Danny Blind. Nu ontstond ophef toen hij het opleidingsbeleid van Ajax (het "Plan Cruijff") hekelde. En zich dus als werknemer van de voetbalbond mengde in de interne aangelegenheden van de "hofleverancier".

Een bedenkelijke uitglijder

In september 2016 vertrok Van Basten als assistent-bondscoach van het Nederlands elftal om bij de FIFA te gaan werken. In 2018 vertrok hij daar weer, nadat zijn - op zich interessante - ideeën over vernieuwing van de spelregels waren weggehoond. In 2019 trad hij als voetbalanalist in dienst van de betaalzender FOX Sports. Daar ging hij bij een voorbeschouwing vreselijk in de fout. Tijdens een interview op het veld door een collega met de Duitse trainer van Heracles bezigde Van Basten, die zelf in de studio zat, niet wetend dat de microfoon nog open stond, de Duitse naziterm "Sieg Heil!" (= leve de overwinning). Weliswaar bood hij zijn excuses aan voor deze "misplaatste grap", zoals hij het noemde, maar werd een week verbannen van de zender.