Judith Leyster: verschil tussen versies
k |
k (Link naar doorverwijspagina Gouden eeuw gewijzigd in Gouden Eeuw (Nederland) met DisamAssist) |
||
| (3 tussenliggende versies door een andere gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| − | |||
{{Infobox kunstenaar | {{Infobox kunstenaar | ||
| naam = Judith Leyster | | naam = Judith Leyster | ||
| Regel 14: | Regel 13: | ||
| gehuwd = kunstschilder Jan Miense Molenaer (1 juni 1636) | | gehuwd = kunstschilder Jan Miense Molenaer (1 juni 1636) | ||
| beroep = [[Kunstschilder]] | | beroep = [[Kunstschilder]] | ||
| − | | bekend = Vrouwelijke meesterschilder uit de [[Gouden eeuw]] | + | | bekend = Vrouwelijke meesterschilder uit de [[Gouden Eeuw (Nederland)|Gouden eeuw]] |
| jaren-actief = ca. 1629 - 1656 | | jaren-actief = ca. 1629 - 1656 | ||
| genre = genrestukken en portret, bloemstilleven | | genre = genrestukken en portret, bloemstilleven | ||
| Regel 20: | Regel 19: | ||
| website = https://rkd.nl/explore/artists/49864 | | website = https://rkd.nl/explore/artists/49864 | ||
}} | }} | ||
| − | '''Judith Leyster''' is geboren in [[Haarlem]], en gedoopt op 28 juli 1609. Ze is overleden in [[Heemstede (Noord-Holland)|Heemstede]] en begraven op 10 februari 1660. Judith Leyster was een Nederlandse [[Kunstschilder|kunstschilderes]] en [[Tekenaar|tekenares]] uit de 17e eeuw | + | '''Judith Leyster''' is geboren in [[Haarlem]], en gedoopt op 28 juli 1609. Ze is overleden in [[Heemstede (Noord-Holland)|Heemstede]] en begraven op 10 februari 1660. Judith Leyster was een Nederlandse [[Kunstschilder|kunstschilderes]] en [[Tekenaar|tekenares]] uit de 17e eeuw die vooral was gespecialiseerd in ''genrestukken'' (bloemstilleven, interieur e.d.). Ze was een van de weinige vrouwelijke schilders in de Nederlanden tijdens de [[Gouden Eeuw (Nederland)|Gouden Eeuw]]. Zij was ook het enige vrouwelijke lid van het Haarlemse schildersgilde St. Lucas. |
== Levensloop == | == Levensloop == | ||
| − | Ze is een dochter van Jan Willemsz. Leyster (geboren 1568) uit Antwerpen en Trijn Jaspersdr. uit Haarlem. | + | Ze is een dochter van Jan Willemsz. Leyster (geboren 1568) uit Antwerpen en Trijn Jaspersdr. uit Haarlem. Ze kwam uit een gezin van negen kinderen. |
| + | Haar vader had een brouwerij, die de ''Leystar'' heette. In Ze verhuisde in 1628 naar Vreeland bij Utrecht. Het is mogelijk dat ze daar in contact kwam met de Utrechtse caravaggisten ''Hendrick Terbrugghen'' en ''Gerrit van Honthorst''. De familie Leyster verhuisde in september 1629 naar Zaandam. Mogelijk dat Judith toen al naar Haarlem ging, waar zij later zelfstandig als kunstschilder ging werken. Ze was in 1631 getuige bij de doop van een van de kinderen van [[Frans Hals]]. Omdat haar werk op dat van Hals lijkt, was hij waarschijnlijk haar leermeester. | ||
| + | [[Bestand:Judith Leyster signature 1629-editted.jpg|miniatuur|Monogram]] | ||
| + | Haar eerste ondertekende schilderij is uit 1631. Tot aan haar huwlijk gebruikte ze hetzelfde monogram met een ster (soort handtekening). In 1633 werd Judith toegelaten tot het Sint-Lucasgilde. Ze was daarmee een van de slechts twee vrouwen die in de zeventiende eeuw tot het Haarlemse kunstenaarsgilde werden toegelaten. | ||
| + | |||
| + | Ze trouwde in Heemstede met de kunstschilder Jan Miense Molenaer op 1 juni 1636 en samen kregen ze vijf kinderen. Omdat er nauwelijks werk van haar bekend is van na 1636, zal de zorg voor de familie wel groot zijn geweest. Toch wordt Leyster als een betere schilder gezien dan haar echtgenoot. Mogelijk schilderde ze onder zijn naam. | ||
| + | |||
| + | Ruim 400 jaar later werd er In 2009 een bloemstilleven van haar herontdekt. Het was ondertekend met 'Judith.molenaers 1654'. Waarschijnlijk is dit hetzelfde schilderij dat voorkomt in een inventarislijst die vlak na haar overlijden werd opgemaakt. Daarin komt het werk ''blompotje van Juffr. Molenaer'' voor. Later is er ook een zelfportret uit circa. 1653 teruggevonden. | ||
| + | |||
| + | In het najaar van 1659 werden Judith en haar man ernstig ziek. Ze overleed enkele maanden later en werd op 10 februari 1660 in Heemstede begraven. Haar man bleef achter met de twee nog levende kinderen en overleed acht jaar later. | ||
| + | |||
| + | == Werk == | ||
| + | Door dat ze niet zo bekend was, is veel van haar werk in het verleden toegeschreven aan Frans Hals. Vrouwelijke meesterschilders kom je in het verleden zelden tegen. De onderwerpen die ze schilderde gaan over het dagelijks leven. Haar portretten zijn levendig door de licht-schaduw werking. Ook maakte ze de als toen lastig ervaren figuurstukken. Ze gebruikte een losse toets (penseelvoering) die vergelijkbaar is met het veel latere [[impressionisme]]. Haar werk valt onder de Noord Europese [[Barok (stijlperiode)|Barok]]. Geschat wordt dat ze 48 werken heeft gemaakt. | ||
| + | |||
| + | == Galerij == | ||
| + | <gallery> | ||
| + | Bestand:Self-portrait by Judith Leyster (detail).jpg|Zelfportret | ||
| + | Bestand:Judith Leyster Head of a Child.jpg|Kind met hoed op | ||
| + | Bestand:Judith Leyster Serenade.jpg|Serenade | ||
| + | Bestand:Judith Leyster - Jongen in profiel (c.1630).jpg|Jongenskop | ||
| + | Bestand:Judith Leyster - two musicians.jpg|Twee muzikanten | ||
| + | Bestand:Judith Leyster - Unequal love.jpg|Ongelijke liefde | ||
| + | Bestand:Judith Leyster - Boy playing the Flute - Google Art Project.jpg|Fluit spelende jongen | ||
| + | Bestand:Judith Leyster - Still life with apples and grapes in a wicker basket, with a roemer and ewer on a blue draped table.jpg|Fruitstilleven | ||
| + | </gallery> | ||
| + | |||
| + | == Links == | ||
| + | * [https://www.collectienederland.nl/search/?q=Leyster&qf[]=dc_creator%3AJudith%20Leyster Collectie Nederland, Judith Leyster] | ||
| + | * [https://rkd.nl/nl/explore/artists/44815 RKD - profiel] | ||
[[Categorie:Nederlands kunstschilder]] | [[Categorie:Nederlands kunstschilder]] | ||
| + | [[Categorie:Historische vrouwen]] | ||
Huidige versie van 13 aug 2024 om 18:52
| Judith Leyster | |
| |
| Zelfportret van Judith Leyster, 1630 | |
| Persoonlijke informatie | |
| Volledige naam | Judith Leyster |
| Land |  Nederland
|
| Geboortedatum | doop 28 juli 1609 |
| Geboorteplaats | Haarlem |
| Overleden | begr. 10 februari 1660 |
| Overleden te | Heemstede |
| Gehuwd met / relatie |
kunstschilder Jan Miense Molenaer (1 juni 1636) |
| Carrière | |
| Beroep | Kunstschilder |
| Bekend van | Vrouwelijke meesterschilder uit de Gouden eeuw |
| Actief | ca. 1629 - 1656 |
| Genre(s) | genrestukken en portret, bloemstilleven |
| Website | |
| https://rkd.nl/explore/artists/49864 | |
|---|---|
Portaal  Kunst & Cultuur
| |
Judith Leyster is geboren in Haarlem, en gedoopt op 28 juli 1609. Ze is overleden in Heemstede en begraven op 10 februari 1660. Judith Leyster was een Nederlandse kunstschilderes en tekenares uit de 17e eeuw die vooral was gespecialiseerd in genrestukken (bloemstilleven, interieur e.d.). Ze was een van de weinige vrouwelijke schilders in de Nederlanden tijdens de Gouden Eeuw. Zij was ook het enige vrouwelijke lid van het Haarlemse schildersgilde St. Lucas.
Levensloop
Ze is een dochter van Jan Willemsz. Leyster (geboren 1568) uit Antwerpen en Trijn Jaspersdr. uit Haarlem. Ze kwam uit een gezin van negen kinderen. Haar vader had een brouwerij, die de Leystar heette. In Ze verhuisde in 1628 naar Vreeland bij Utrecht. Het is mogelijk dat ze daar in contact kwam met de Utrechtse caravaggisten Hendrick Terbrugghen en Gerrit van Honthorst. De familie Leyster verhuisde in september 1629 naar Zaandam. Mogelijk dat Judith toen al naar Haarlem ging, waar zij later zelfstandig als kunstschilder ging werken. Ze was in 1631 getuige bij de doop van een van de kinderen van Frans Hals. Omdat haar werk op dat van Hals lijkt, was hij waarschijnlijk haar leermeester.
Haar eerste ondertekende schilderij is uit 1631. Tot aan haar huwlijk gebruikte ze hetzelfde monogram met een ster (soort handtekening). In 1633 werd Judith toegelaten tot het Sint-Lucasgilde. Ze was daarmee een van de slechts twee vrouwen die in de zeventiende eeuw tot het Haarlemse kunstenaarsgilde werden toegelaten.
Ze trouwde in Heemstede met de kunstschilder Jan Miense Molenaer op 1 juni 1636 en samen kregen ze vijf kinderen. Omdat er nauwelijks werk van haar bekend is van na 1636, zal de zorg voor de familie wel groot zijn geweest. Toch wordt Leyster als een betere schilder gezien dan haar echtgenoot. Mogelijk schilderde ze onder zijn naam.
Ruim 400 jaar later werd er In 2009 een bloemstilleven van haar herontdekt. Het was ondertekend met 'Judith.molenaers 1654'. Waarschijnlijk is dit hetzelfde schilderij dat voorkomt in een inventarislijst die vlak na haar overlijden werd opgemaakt. Daarin komt het werk blompotje van Juffr. Molenaer voor. Later is er ook een zelfportret uit circa. 1653 teruggevonden.
In het najaar van 1659 werden Judith en haar man ernstig ziek. Ze overleed enkele maanden later en werd op 10 februari 1660 in Heemstede begraven. Haar man bleef achter met de twee nog levende kinderen en overleed acht jaar later.
Werk
Door dat ze niet zo bekend was, is veel van haar werk in het verleden toegeschreven aan Frans Hals. Vrouwelijke meesterschilders kom je in het verleden zelden tegen. De onderwerpen die ze schilderde gaan over het dagelijks leven. Haar portretten zijn levendig door de licht-schaduw werking. Ook maakte ze de als toen lastig ervaren figuurstukken. Ze gebruikte een losse toets (penseelvoering) die vergelijkbaar is met het veel latere impressionisme. Haar werk valt onder de Noord Europese Barok. Geschat wordt dat ze 48 werken heeft gemaakt.
Galerij
Zelfportret
Kind met hoed op
Serenade
Jongenskop
Twee muzikanten
Ongelijke liefde
Fluit spelende jongen
Fruitstilleven
.jpg)
.jpg)
