Hakenkruis: verschil tussen versies

Huidige versie van 8 okt 2023 om 19:03

Het Hakenkruis, officieel Swastika (ziet er zo: 卐 of zo: 卍 uit) is het meest heilige symbool van het hindoeïsme, maar kwam in een slecht daglicht te staan omdat de NSDAP het ook gebruikte in de Tweede Wereldoorlog en daarom onder andere gelinkt werd aan de holocaust.

Religieus gebruik

een swastika uit het hindoeïsme

De swastika is een heilig symbool van het hindoeïsme, waarbij de haken meestal naar links stonden in plaats van naar rechts. Het symbool staat op veel tempels die aan hindoeïsme zijn gewijd in China, India en andere Aziatische landen. Ook werd het gebruikt in andere Oost-Aziatische religies zoals Odinisme en Falun Gong.

De swastika werd echter ook gebruikt in christelijke graftombes van zeker duizend jaar oud. Ook in sommige andere religies die op het christendom lijken wordt het wel eens gebruikt, zo staat het op de vloer van de synagoge in Ein Gedi, werden ze veel gebuikt in de twaalfde eeuw rond Oekraïne.

De swastika werd al aangetroffen op het aardewerk van de Samarra-cultuur (8.000 - 6.800 jaar geleden) in het keramisch neolithicum.

Militair gebruik

Finland

De vlag van de Finse luchtmacht tot 2020

Toen Finland onafhankelijk werd, waren ze het eerste land wat het hakenkruis gebruikte. Ze gebruikte het hakenkruis als teken voor de luchtmacht sinds hun onafhankelijkheid in 1918, tijdens de winteroorlog werden de hakenkruizen ook op tanks en andere wapens gebruikt. Het was het herkenningsteken van het Finse leger in elke oorlog die ze hebben gevochten. Pas sinds begin 2020 wordt het hakenkruis niet meer gebruikt voor de luchtmacht, en is het vervangen door een vogel.

Letland

Ook Letland gebruikte sinds hun onafhankelijkheid de swastika voor hun luchtmacht, dit deden ze tot 1939, toen ze werden binnengevallen door de Sovjet-Unie, sindsdien is het niet meer gebruikt. Toen ze in 1991 weer onafhankelijk werden, werd het hakenkruis niet meer gebruikt voor hun luchtmacht.

Gebruik door Nazi-Duitsland

de vlag van de NSDAP

Het hakenkruis werd verreweg het bekendst en beruchtst onder het gebruik in nazi-Duitsland. Het werd gebruikt op de vlag van de NSDAP, zodra die in de Weimarrepubliek de meerderheid wisten te krijgen, werd het ook de vlag van Duitsland. De eerste jaren had niemand er iets tegen, vooral omdat er toen nog geen oorlog was, de meeste Duitse inwoners blij waren met Adolf Hitler, omdat hij de werkloosheid verminderde tot bijna nul en niemand iets wist van de antisemitische acties. Toen de Tweede Wereldoorlog echter uitbrak, kwam dit teken onder druk te staan. Toen nazi-Duitsland was verslagen werd ook de holocaust ontdekt en werd het teken verboden in veel landen. Het hakenkruis werd door de nazi's ook gebruikt voor de oorlogsvlag tot 1945, terwijl op de tanks alleen maar een ijzeren kruis kwam te staan (dat is een gewoon kruis met de uiteinden iets breder, die rechtop stond). Op vliegtuigen werd het hakenkruis alleen op de staartvleugel gezet, maar op de vleugels en de romp stond een ijzeren kruis.

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-{{werk|Als er een foutje is mag je het verbeteren!}}
 Het '''Hakenkruis''', officieel '''Swastika''' (ziet er zo: 卐 of zo: 卍 uit) is het meest heilige symbool van het hindoeïsme, maar kwam in een slecht daglicht te staan omdat de [[NSDAP]] het ook gebruikte in de Tweede Wereldoorlog en daarom onder andere gelinkt werd aan de [[holocaust]].
 ==Religieus gebruik==
-[[Bestand:HinduSwastika.svg|thumb|100px|right|border|een swastika uit het hindoeïsme]]
+[[Bestand:HinduSwastika.svg|miniatuur|100px|right|border|een swastika uit het hindoeïsme]]
 De swastika is een heilig symbool van het hindoeïsme, waarbij de haken meestal naar links stonden in plaats van naar rechts. Het symbool staat op veel tempels die aan hindoeïsme zijn gewijd in [[China]], [[India]] en andere Aziatische landen. Ook werd het gebruikt in andere Oost-Aziatische religies zoals Odinisme en Falun Gong.
 De swastika werd echter ook gebruikt in christelijke graftombes van zeker duizend jaar oud. Ook in sommige andere religies die op het christendom lijken wordt het wel eens gebruikt, zo staat het op de vloer van de synagoge in [[Ein Gedi]], werden ze veel gebuikt in de twaalfde eeuw rond [[Oekraïne]].
+De swastika werd al aangetroffen op het aardewerk van de Samarra-cultuur (8.000 - 6.800 jaar geleden) in het [[keramisch neolithicum]].
 ==Militair gebruik==
 ===Finland===
-[[Bestand:Flag_of_Finland_Air_force_squadrons_without_squadron_emblem.svg|100px|thumb|right|De vlag van de Finse luchtmacht tot 2020]]
+[[Bestand:Flag_of_Finland_Air_force_squadrons_without_squadron_emblem.svg|100px|miniatuur|right|De vlag van de Finse luchtmacht tot 2020]]
 Toen [[Finland]] onafhankelijk werd, waren ze het eerste land wat het hakenkruis gebruikte. Ze gebruikte het hakenkruis als teken voor de luchtmacht sinds hun onafhankelijkheid in 1918, tijdens de winteroorlog werden de hakenkruizen ook op [[tank]]s en andere wapens gebruikt. Het was het herkenningsteken van het Finse leger in elke oorlog die ze hebben gevochten. Pas sinds begin [[2020]] wordt het hakenkruis niet meer gebruikt voor de luchtmacht, en is het vervangen door een vogel.
@@ Regel 18: / Regel 18: @@
 ===Letland===
-Ook [[Letland]] gebruikte sinds hun onafhankelijkheid de swastika voor hun luchtmacht, dit deden ze tot 1939, toen ze werden binnengevallen door de [[Sovjet-Unie]]. Toen pas in 1991 weer onafhankelijk werden, werd het hakenkruis niet meer gebruikt voor hun luchtmacht.
+Ook [[Letland]] gebruikte sinds hun onafhankelijkheid de swastika voor hun luchtmacht, dit deden ze tot 1939, toen ze werden binnengevallen door de [[Sovjet-Unie]], sindsdien is het niet meer gebruikt. Toen ze in 1991 weer onafhankelijk werden, werd het hakenkruis niet meer gebruikt voor hun luchtmacht.
 ==Gebruik door [[Nazi-Duitsland]]==
+[[Bestand:Flag of the NSDAP (1920–1945).svg|miniatuur|100px|de vlag van de NSDAP]]
+Het hakenkruis werd verreweg het bekendst en beruchtst onder het gebruik in nazi-Duitsland. Het werd gebruikt op de vlag van de [[NSDAP]], zodra die in de [[Weimarrepubliek]] de meerderheid wisten te krijgen, werd het ook de vlag van Duitsland. De eerste jaren had niemand er iets tegen, vooral omdat er toen nog geen oorlog was, de meeste Duitse inwoners blij waren met [[Adolf Hitler]], omdat hij de werkloosheid verminderde tot bijna nul en niemand iets wist van de antisemitische acties. Toen de Tweede Wereldoorlog echter uitbrak, kwam dit teken onder druk te staan. Toen nazi-Duitsland was verslagen werd ook de [[holocaust]] ontdekt en werd het teken verboden in veel landen. Het hakenkruis werd door de nazi's ook gebruikt voor de oorlogsvlag tot 1945, terwijl op de tanks alleen maar een ijzeren kruis kwam te staan (dat is een gewoon kruis met de uiteinden iets breder, die rechtop stond). Op vliegtuigen werd het hakenkruis alleen op de staartvleugel gezet, maar op de vleugels en de romp stond een ijzeren kruis.
+[[Categorie:Nazi-Duitsland]]
-Het hakenkruis werd verreweg het bekendst en beruchtst onder het gebruik in Nazi-Duitsland. Het werd gebruikt op de vlag van de [[NSDAP]], zodra die in de [[Weimarrepubliek]] de meerderheid wisten te krijgen, werd het ook de vlag van Duitsland. De eerste jaren had niemand er iets tegen, vooral omdat er toen nog geen oorlog was, de meeste Duitse inwoners blij waren met [[Adolf Hitler]], omdat hij de werkloosheid verminderde tot bijna nul en niemand iets wist van de antisemitische acties. Toen de Tweede Wereldoorlog echter uitbrak, kwam dit teken onder druk te staan. Toen Nazi-Duitsland was verslagen werd ook de [[holocaust]] ontdekt en werd het teken verboden in veel landen. Het hakenkruis werd door de Nazi's ook gebruikt voor de oorlogsvlag tot 1945, terwijl op de tanks alleen maar een ijzeren kruis kwam te staan (dat is een gewoon kruis met de uiteinden iets breder, die rechtop stond). Op vliegtuigen werd het alleen op de staartvleugel gezet, maar op de vleugels en de romp stond een ijzeren kruis.
+[[Categorie:Symbool]]
+[[Categorie:Hindoeïsme]]
+[[Categorie:Letland]]
+[[Categorie:Finland]]