Batavia

Hier zie je spiegelschip de Batavia!

Oprichting VOC

In 1602 richtte Nederland de VOC op. VOC staat voor Verenigde Oost Indische Compagnie. De VOC werd opgericht zodat Nederland handel kon gaan drijven met Azië. Handel drijven was namelijk erg belangrijk om zo een machtig en rijk land te kunnen worden. Voordat de VOC werd opgericht, bestonden er al een aantal compagnieën. Deze compagnieën waren veel bezig met wedstrijden voeren tussen elkaar wie er het beste was in handelen. Dit zorgde helemaal niet voor een betere handel. Johan van Oldenbarnevelt (een belangrijke man) stelde voor om een wet te maken waarin stond dat alle compagnieën samen moesten werken en 1 compagnie moesten worden. Hierdoor was er geen strijd meer tussen elkaar en kon de handel over zee verbeterd worden.

Spiegelschip de Batavia

Spiegelschip de Batavia in Lelystad is een reconstructie, dit betekent dat het schip helemaal precies is nagebouw. De echte Batavia is in 1628 gebouwd in opdracht van de Verenigde Oost-Indische Compagnie op de Peperwerf in Amsterdam. De naam Batavia komt van de hoofdvestiging Batavia op Java, wat wij nu kennen als Jakarta. Batavia was een legendarisch land uit de Oudheid. De Republiek wilde net als Batavia een legendarisch land worden, vandaar dat zij de hoofdvestiging en het spiegelschip de naam Batavia gaven. De Batavia is een spiegelretourschip. Dit type schip gebruikte de VOC het meeste om te varen naar Azië. Van dit type schip had de VOC er wel 2000! Een spiegelretourschip kon gebruikt worden als vracht en oorlogsschip. Er was namelijk veel ruimte om mensen en handel te vervoeren. Een spiegelretourschip dankt zijn naam aan de platte achterkant van het schip. De spiegel is mooi versierd met houtsnijwerk. In dit houtsnijwerk zit ook vaak een wapenschild. Op de Batavia zie je het wapenschild van Amsterdam, de Batavia had Amsterdam als thuishaven. Met een mooie spiegel kon er veel indruk gemaakt worden op vriend en vijand.

Hier zie je het logo van de VOC

Binnenkant schip

De Kajuit ligt op het achterdek vlak achter de spiegel. In de Kajuit aten en dronken de kapitein, de officieren en de rijke passagiers samen. Dit gebeurde in luxe met linnen lakens gedekte tafels. Terwijl het volk benedendeks met zes man uit één bak moest eten. Naast het eten werd hier ook de koers bepaald voor de reis naar Azië. Vlakbij de kajuit vind je de kapiteinshut en de officieershutten. Helemaal onderin het schip vind je het vrachtruim. Deze ruimte werd gebruikt voor handelswaar, maar ook voor de verblijfplaats van de soldaten. De soldaten verbleven in kooien en werden maar één keer per dag aan dek gebracht. Onder leiding van een officier moesten zij dan het optreden tegen de vijand oefenen. In het vrachtruim kon je nauwelijks rechtop lopen, de afstand tussen de planken en de balken is maar zo’n anderhalve meter. De gewone bemanning sliep op het overloopdek, boven het vrachtruim. Hier vond je het kombuis, dit is de keuken op het schip. Hier werd er voor zo’n 340 zeemannen eten gekookt. Naast het kombuis dient het overloopdek ook als belangrijkste verblijfplaats van de bemanning. De mensen zaten hier dicht op elkaar waardoor zij weinig konden bewegen. De mensen lagen vaak gewoon op de grond, in hangmatten, of over elkaar heen. Ook moest de gewone bemanning aan de voorkant van het schip blijven tot ongeveer aan de grote mast in het midden. Het achterdek was verboden terrein, dit achterdek was namelijk voor de elite. Dit waren de kapitein, de officieren en de rijke passagiers.

Aan boord was er geen klok aanwezig. Om wel te weten hoe laat het was, hing er een zandloper. Deze werd omgedraaid, en als de zandloper leeg was, werd er en signaal gegeven door de bel. Dan wist iedereen aan boord dat er een halfuur voorbij was.

Omdat de lading van het schip te licht was had de VOC een trucje bedacht, omdat er toevallig ook een lading stenen naar Batavia moest werden er veel zware stenen in het ruim gelegd. Door het extra gewicht lag het schip beter in het water en sloeg het minder snel om.

Einde van de Batavia

De Batavia ging op zijn allereerste reis in 1629 ten onder. Het schip verging in de buurt van Australië in een storm toen het op weg was naar Batavia. Sommige bemanningsleden gingen naar een van de zoveel eilandjes in de buurt, daar brak muiterij uit waardoor nog meer bemanningsleden stierven. Uiteindelijk vergaat de VOC ook steeds meer. Het ging namelijk steeds slechter met de VOC. De winst nam af, en er is veel concurrentie met andere landen. In 1799 gaat de VOC failliet.