Signaalwoord

Een signaalwoord maakt de structuur in een tekst (de tekststructuur) duidelijk. Als je op signaalwoorden let, weet je dus met wat voor soort tekst je te maken hebt.

Voorbeelden van signaalwoorden

Tekststructuur	Signaalwoorden
opsomming	Ten eerste, ten tweede, ook, daarnaast, tot slot
middel-doel	door middel van, met behulp van, daarmee, met als doel
probleem-oplossing	probleem, oplossing, manier, door
oorzaak-gevolg	daardoor, doordat, zodat, met als gevolg
overeenkomst-verschil	net als, hetzelfde, maar, anders dan, in plaats van
chronologisch	eerst, vervolgens, vroeger, nu, in 1865
beschrijvend	geen signaalwoorden

Tijd

Gebeurtenissen kunnen in een volgorde van tijd staan.

Voorbeeld: Eerst ging ik naar de Albert Heijn, vervolgens naar de Jumbo en ten slotte naar de Aldi.

Voorbeelden signaalwoorden tijd: voordat, vroeger, eerst, eerder, nadat, daarna, later, wanneer, intussen, tegelijkertijd, tijdens, etc.

Tegenstelling

Wat hierna genoemd wordt, vormt een tegenstelling met wat ervoor genoemd is.

Voorbeelden:

• Deze tas is klein, maar je kunt er best veel in meenemen.
• Het regent, toch word ik niet nat.

Voorbeelden signaalwoorden tegenstelling: maar, echter, toch, desalniettemin, daarentegen, desondanks, aan de ene kant, enerzijds, anderzijds, hoewel, integendeel, behalve, etc.

Verklaring

Er gaat een reden, toelichting of verklaring genoemd worden.

Voorbeelden:

• We komen deze keer met de auto naar je toe, de trein heeft namelijk een uur vertraging.
• Aangezien de trein een uur vertraging heeft, komen we deze keer met de auto naar je toe.

Voorbeelden van signaalwoorden die een verklaring geven: omdat, want, namelijk, daarom, aangezien, immers. Je hebt ook kleine woordgroepen ("vaste verbindingen") die dezelfde functie hebben: op grond van, om die reden, etc.