Algemeen Ouderen Verbond
| Algemeen Ouderen Verbond (AOV) | |
|
| |
|---|---|
| Oprichting | 1994 |
| Opheffing | 1998 |
| Actief in |  Nederland
|
| Richting | Belangenpartij |
| Stroming | Ouderenbelangen |
| Opgegaan in | Ouderenunie |
Portaal  Politiek
| |
Het Algemeen Ouderen Verbond (AOV) was een Nederlandse politieke partij die tussen 1994 en 1998 bestond. In deze periode was het AOV met zes zetels vertegenwoordigd in de Tweede Kamer. Samen met ouderenpartij Unie 55+ had het AOV ook twee zetels in de Eerste Kamer en één zetel in het Europees Parlement. Ook was het AOV actief in verschillende provincies en gemeenten.
Het AOV werd opgericht door de onvrede over hoe de grote partijen omgingen met ouderen. Een groot deel van de kiezers kwam van het CDA, waar veel ouderen in die tijd op stemden. De partij haalde tijdens de Tweede Kamerverkiezingen 1994 meteen al zes zetels. Toch was het succes van de partij maar even. Binnen de partij ontstonden al vrij snel ruzies over de koers van de partij. Verschillende Tweede Kamerleden splitsen zich af, waaronder partijleider Jet Nijpels. Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen 1998 deed het AOV samen met Unie 55+ mee. De partijen behaalden echter geen zetels en verdwenen uit de kamer.
In 1998 gingen het AOV en Unie 55+ op in de Ouderenunie. Het AOV kan gezien worden als de voorloper van 50PLUS.
Geschiedenis
Ontstaan
In december 1993 kwam de 75-jarige Martin Batenburg met het idee om een eigen politieke partij op te richten. Batenburg was een voormalig medewerker van Philips in Eindhoven. Hij was inmiddels met pensioen, maar haatte de manier waarop de grote politieke partijen met ouderen omgingen. Batenburg wilde een politieke partij oprichten voor alle ouderen. In plaats van ideologie vormde een leeftijdscategorie de verbinding.
Veel ouderen deelden Batenburgs woede over de omgang met ouderen. Toentertijd was kabinet-Lubbers III aan de macht, waarin het CDA en de PvdA zaten. Veel ouderen stemden in die tijd op het CDA. Ook de PvdA had een groot aantal oudere stemmers. De regering besloot echter om de AOW te bevriezen. Op deze manier wilde de regering bezuinigen. Dat leidde tot grote woede onder de ouderen. Zij gingen zelfs de straat op om te protesteren.
Batenburg benaderde VVD-gemeenteraadslid Jet Nijpels. Batenburg was vanwege zijn hoge leeftijd niet in staat om partijleider te zijn. Nijpels was een stuk jonger en had bovendien politieke ervaring. Zij werd vervolgens partijleider. Het AOV deed eerst mee aan de gemeenteraadsverkiezingen van 1994 in Eindhoven en haalde toen in één klap vijf zetels. Voor het AOV was dat genoeg reden om mee te doen aan de Tweede Kamerverkiezingen 1994, die slechts twee maanden later plaatsvonden.
In de Tweede Kamer
In de peilingen stond het AOV kort voor de verkiezingen op twee zetels. PvdA-leider Wim Kok riep zelfs op om niet op het AOV te stemmen. Volgens hem was een stem op het AOV een verloren stem. Desondanks haalde het AOV tijdens de verkiezingen in één klap zes zetels. Ook een andere ouderenpartij, Unie 55+, behaalde één zetel. Beide partijen hadden min of meer dezelfde standpunten. Er was korte tijd sprake om verder te gaan als één partij, maar uiteindelijk bleven de twee partijen apart verder gaan.
Al enkele dagen na de verkiezingen ontstonden de eerste conflicten binnen de partij. Partijleider Jet Nijpels wilde met twee anderen voorkomen dat Wil Verkerk beëdigd werd. In plaats daarvan wilden zij dat Verkerk zijn zetel zou geven aan de nummer negen op de lijst. Volgens Nijpels was Verkerk niet in staat om debat te voeren en viel vaak stil. Desondanks besloot Verkerk om zijn zetel te houden. In oktober 1994 werd Kamerlid Theo Hendriks uit de partij gezet na een conflict met Nijpels. Hendriks behield echter zijn zetel en ging als onafhankelijk Kamerlid verder. Hierdoor had de partij nog maar vijf zetels.
In mei 1995 splitsen Wil Verkerk en Cees van Wingerden zich af van de partij. Zij gingen als zelfstandige fractie verder. Het AOV had hierdoor nog maar drie zetels.
Nijpels en Batenburg
In 1995 ontstond een ruzie tussen Nijpels en Batenburg. Een deel van de leden koos de kant van Nijpels. Een ander deel koos de kant van Batenburg. Volgens Nijpels was Batenburg te goedgelovig. Hij zou allemaal mensen de partij hebben binnengelaten die hun eigen carrière vooropstelden. Batenburg vond juist dat Nijpels alleen maar uit was op ruzie. In september 1995 verlieten de laatste drie Kamerleden Jet Nijpels, Leo Boogaard sr. en Liesbeth Aiking de partij. Zij gingen verder als de Groep-Nijpels. In 1996 stopte Boogaard met de politiek. Zijn opvolger, Ron Meyer, sloot zich ook aan bij de Groep Nijpels. Het AOV wees de Kamerleden Verkerk en Van Wingerden aan als de officiële AOV-Tweede Kamerfractie. Van Wingerden werd partijleider en fractievoorzitter in de Tweede Kamer.
Ondertussen had het AOV samen met Unie 55+ meegedaan aan de Provinciale Statenverkiezingen. De partijen deden mee onder één lijst en wonnen in alle provincies samen 33 zetels. Hierdoor kregen zij samen twee zetels in de Eerste Kamer. Deze zetels werden ingenomen door Martin Batenburg en Jan Hendriks. Hendriks werd echter gelijktijdig met Nijpels, Boogaard en Aiking uit de partij gezet. Hij ging vervolgens als onafhankelijk lid verder.
De ruzie ging verder toen Van Wingerden Nijpels beschuldigde van het stelen van partijgeld. Dit leidde tot een rechtszaak in 1997, waarbij de rechter oordeelde dat Nijpels dat niet gedaan had. Van Wingerden moest Nijpels een schadevergoeding betalen. Nijpels vertelde in een interview uit 1997 dat Verkerk haar bedreigd had. Ook zou ze regelmatig dreigtelefoontjes gehad hebben.
Door alle afsplitsingen waren er tussen 1995 en 1998 vier fracties die opkwamen voor ouderenbelangen in de Tweede Kamer. In 1997 besloot Eerste Kamerlid Martin Batenburg om zich ook van de partij af te scheiden. Hij ging verder als onafhankelijk Kamerlid en sloot zich in later aan bij het CDA. Hendriks had zich al eerder aangesloten bij het CDA.
Einde
De Groep Nijpels besloot mee te doen als zelfstandige partij aan de Tweede Kamerverkiezingen 1998 onder de naam Senioren 2000. De partij behaalde echter geen zetels. Het AOV en Unie 55+ deden onder een gezamenlijke lijst mee aan de verkiezingen. Ook zij haalden geen zetels.
Het AOV en Unie 55+ gingen uiteindelijk op in de Ouderenunie. Deze partij ging vervolgens weer verder als de Verenigde Senioren Partij. De opvolgers hebben meegedaan de verkiezingen van 2002, 2003 en 2006, maar behaalden geen zetels. In sommige gemeenten is de partij wel actief. Pas in 2010 zou een nieuwe ouderenpartij zetels winnen in de Tweede Kamer: 50PLUS.
Verkiezingsresultaten
Tweede Kamer
De partij deed in 1994 mee aan de Tweede Kamerverkiezingen als zelfstandige partij. In 1998 deed de partij samen met AOV onder één lijst mee.
| Jaar | Lijsttrekker | % | Zetels | +/- |
|---|---|---|---|---|
| 1994 | Jet Nijpels | 3,63% | 6/150 |
+6 |
| 1998 | Henk Scheltens (samen met AOV) |
0,53% | 0/150 |
-6 |
Eerste Kamer
In de Eerste Kamer had Unie 55+ een lijstverbinding met het Algemeen Ouderen Verbond (AOV). Zij vormden één gezamenlijke fractie. In 1999 besloot Unie 55+ samen met de partij NEDERLAND-MOBIEL mee te doen, maar behaalde geen zetels.
| Jaar | Lijsttrekker | Zetels | +/- |
|---|---|---|---|
| 1995 | Martin Batenburg (AOV) | 2/75 |
+2 |
| 1999 | Ph.G. de Lange | 0/75 |
-2 |