Dick Schoof

Dick Schoof
Dick Schoof in 2013
Naam voluit	Hendrikus Wilhelmus Maria Schoof
Geboren	8 maart 1957
Geboren te	Santpoort
Overleden
Overleden te
Gehuwd met	Yolanda Senf
Relatie met
Partij	PvdA (voorheen) partijloos (tegenwoordig)
Religie
Stroming
Functie	Secretaris-generaal van het ministerie van Justitie en Veiligheid
Aantreden	1 maart 2020
Aftreden
Voorganger
Opvolger
Functie(s)
Portaal Politiek

Dick Schoof (geboren in Santpoort op 8 maart 1957) is een Nederlandse bestuurder, ambtenaar en planoloog. Sinds 1 maart 2020 is hij de secretaris-generaal, dat is de hoogste ambtenaar, van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Eerder was hij van 2018 tot 2020 de directeur-generaal (het hoofd) van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD). Daarvoor was hij van 2013 tot 2018 de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).

Schoof was voorheen lid van de Partij van de Arbeid (PvdA), maar is op dit moment geen lid van een politieke partij. Op 28 mei 2024 werd bekend dat hij de kandidaat-premier van het eerstvolgende Nederlandse kabinet is.

Leven

Schoof wordt op 8 maart 1957 geboren in Santpoort. Hij groeit als de een-na-jongste op in een rooms-katholiek gezin. Het gezin verhuist in 1967 naar Overijssel, omdat Schoofs vader daar leidinggevende wordt bij de sociale dienst.

Tussen 1975 en 1982 studeerde Schoof planologie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Daar werd hij lid van studentenroeivereniging Phocas. Schoof deed in de jaren 1970 als inmiddels linkse student mee aan de studentenbezetting van het Nijmeegse Erasmusgebouw. Verder zat hij in het bestuur van verschillende overlegorganen van de universiteit. Tussen 1979 en 1980 was hij ook de voorzitter van de roeivereniging. Als student nam Schoof zijn studie serieus, maar hield hij niet van dikke boeken.

Na zijn studie ging Schoof aan de slag bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Daar hield hij zich als beleidsmedewerker bezig met het onderwijs. Tussen 1988 en 1996 werkte Schoof bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Daar hielp hij bij het oplossen van een onenigheid tussen het Christen-Democratisch Appèl (CDA) en de PvdA over de manier waarop schoolbesturen geld moeten krijgen (moeten worden bekostigd).

Ambtenaar

In 1996 stapte Schoof over naar het ministerie van Justitie. Daar was hij tussen 1996 en 1999 de plaatsvervangend secretaris-generaal van het ministerie. Tussen 1999 en 2003 was hij de hoofddirecteur van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Die organisatie beoordeelt alle verzoeken van asielzoekers en bepaalt of iemand recht heeft om in Nederland asiel te krijgen. Na zijn werk bij de IND werd Schoof mede verantwoordelijk voor de uitvoering van de Vreemdelingenwet 2000. Als project-directeur-generaal hield hij zich bezig met de toelating en uitzetting van vreemdelingen.

In 2003 ging Schoof aan de slag bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Daar werd hij de directeur-generaal Openbare Orde en Veiligheid. Daar maakte hij plannen ter bestrijding van radicalisering, terwijl dit eigenlijk een taak was van het ministerie van Justitie. In 2004 werd daar dan ook de functie van Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding bedacht. Schoof was het hier niet mee eens, maar bleef zich bezighouden met veiligheid en radicalisering.

In 2010 besloot het kabinet-Rutte I de taken van de ministeries van Justitie (tussen 2010 en 2017 het ministerie van Veiligheid en Justitie) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties anders te verdelen. De verantwoordelijkheid voor de politie en andere veiligheidstaken verhuisde naar het toen nieuwe ministerie van Veiligheid en Justitie. Schoof werd binnen het ministerie zelf verantwoordelijk voor de politie. Hij moest de tot dan toe regionale en lokale politiekorpsen samenvoegen tot één Nationale Politie. Dit bleek een moeilijk karwei waar ook de minister van Veiligheid en Justitie, Ivo Opstelten, en korpschef Gerard Bouman last van hadden.

NCTV en AIVD

In 2013 werd Schoof zelf de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV). Daar kreeg hij te maken met de neergeschoten vlucht Malaysia Airlines-vlucht 17 (MH17). Per 17 november 2018 keerde Schoof na jaren weer terug naar het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Daar werd hij het hoofd van de AIVD. In dezelfde tijd werd met de ingang van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017 (Wiv 2017) de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TTIB) opgericht. De AIVD werd in die tijd meermaals op zijn vingers getikt over het onterecht inzetten van opsporingsbevoegdheden die een inbreuk hadden gemaakt op de grondrechten van burgers. Zo liet Schoof burgers, met name politieke leiders, religieuze leiders en activisten volgen met nepaccounts op het internet, terwijl dit volgens zijn juristen niet mocht.

Secretaris-generaal

Per 1 maart 2020 kwam Schoof weer te werken bij het ministerie van Justitie en Veiligheid. Daar is hij sindsdien de secretaris-generaal. In zijn tijd kregen de ambtenaren op het ministerie te maken met de val van het kabinet-Rutte IV over asiel en de Spreidingswet die op 16 januari 2024 werd aangenomen door de Eerste Kamer. Daarnaast was er binnen het ministerie veel kritiek op het beleid van minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius. Zij wilde de gezinshereniging (dat familieleden van vluchtelingen ook naar Nederland mogen komen) stopzetten, terwijl dat in strijd was met internationale verdragen. Schoof adviseerde dan ook tegen het stopzetten van gezinshereniging. De minister besloot de stop toch in te voeren, maar dat besluit werd later door de rechter vernietigd vanwege de onrechtmatigheid.

Ook verzetten sommige ambtenaren bij de Vreemdelingenpolitie, het Openbaar Ministerie en het ministerie zelf zich tegen de gang van zaken bij het asielzoekerscentrum in Ter Apel. Minister Yeşilgöz-Zegerius had daar opdracht gegeven tot het feitelijk gevangennemen van asielzoekers. Volgens die ambtenaren was dat onterecht en ging die gevangenzetting gepaard met discriminatie. Schoof gaf daarover aan dat dat volgens de minister niet klopte.

Als secretaris-generaal is Schoof tegen het steeds zwaarder straffen van criminelen, omdat er een tekort aan personeel is bij de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). Die dienst is verantwoordelijk voor de gevangenissen. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt ook dat tussen 2012 en 2022 de ernstige criminaliteit is afgenomen, maar de vervolging van misdrijven naar verhouding nog meer.

Politiek

Op 28 mei 2024 werd bekend dat Schoof de kandidaat-premier van het eerstvolgende Nederlandse kabinet is.

Privé

Schoof is getrouwd met Yolanda Senf. Samen hebben ze twee dochters uit China geadopteerd.

Schoof doet in zijn vrije tijd aan fietsen en hardlopen.

Bronvermelding

• Bhikhie, A. & Righton, N. (2024, 28 mei). Topambtenaar Dick Schoof is beoogd premier van volgend kabinet. de Volkskrant. [1] (gearchiveerd)
• Drs. H.W.M. (Dick) Schoof. (n.d.). Parlement.com. [2]
• Kouwenoven, A. & Rosenberg, E. (2024, 18 maart). Oud-NCTV-chef Schoof werd gewaarschuwd dat burgers online volgen via nepaccounts waarschijnlijk niet mocht. NRC Handelsblad. [3] (gearchiveerd)
• Kouwenoven, A. & Versteegh, K. (2015, 14 februari). Mister Veiligheid neemt alle ruimte. NRC Handelsblad. [4] (gearchiveerd)
• Mesters, B. (2024, 6 maart). De morele pijngrens is nog lang niet bereikt. De Groene Amsterdammer. [5] (gearchiveerd)
• Redactie (2024, 28 mei). Dick Schoof zeer ervaren op gebied van justitie en asiel. NOS. [6]
• Redactie (2000, 28 oktober). Hollands Dagboek: Dick Schoof. NRC Handelsblad. [7] (gearchiveerd)
• Redactie (2024, 28 mei). Topambtenaar Dick Schoof beoogd premier van het nieuwe kabinet. RTL Nieuws. [8].
• Redactie (2024, 28 mei). Topambtenaar Dick Schoof (ex-AIVD, ex-NCTV) kandidaat-premier. NOS. [9]