Brontekst bekijken van Wenen

[[Bestand:Karte oesterreich wien.png|250px|right|thumb|De locatie van Wenen in Oostenrijk]]
'''Wenen''' ([[Duits]]: ''Wien'', [[Engels]]: ''Vienna'') is de [[hoofdstad]] van [[Oostenrijk]]. Wenen vormt ook een eigen deelstaat en is de kleinste deelstaat van Oostenrijk. Wenen is een belangrijke [[cultuur|culturele]] stad in [[Europa (werelddeel)|Europa]] en heeft net geen 1,7 miljoen inwoners. De stad ligt aan de [[rivier]] de [[Donau]]. Wenen werd in 2010 verkozen tot de beste stad ter wereld om in te wonen. Wenen heeft een lange geschiedenis en was erg lang één van de machtigste steden van Europa. Dat is nog terug te zien aan de vele oude gebouwen en kerken in de stad. Wenen heeft een oppervlakte van 414,9&nbsp;km². De huidige burgemeester van Wenen is [[Michael Ludwig]]. 

== Geschiedenis ==
[[Bestand:Vienna Battle 1683.jpg|right|200px|thumb|''Het [[Beleg van Wenen (1683)]].'']] 
Rond 15 v. Chr. stichtten de [[Romeinse Rijk|Romeinen]] Wenen. Het was een post om het [[Romeinse Rijk]] tegen de Germanen te beschermen. Wenen heette toen ''Vindobona''. Het gebied om de post heen groeide uit tot een stad. In 96 n. Chr. werd een fort gebouwd in Vindobona. Tot aan de 5de eeuw woonde alleen de soldaten rondom het fort. In de derde eeuw telde Vindobona 30.000 inwoners. In 433 werd Wenen verwoest door de [[Hunnen]]. Na de Slag bij Pressburg in 907 viel het gebied waar Wenen nu ligt in de handen van de Magyaren. Pas in 955 lukte het [[Otto I de Grote|Keizer Otto I]], Wenen bij het Duitse Rijk te voegen. In 1221 kreeg Wenen stadsrechten en kon Wenen een Stadsmuur bouwen. Wenen groeide uit tot een belangrijk handelsknooppunt. In 1349 werd Wenen getroffen door de pest. In 1421 moesten de joden vertrekken uit Wenen. Wenen kreeg in 1438 de titel 'Rijkshoofdstad van Oostenrijk'. In 1526 werd Wenen een keizerstad. In 1529 werd Wenen voor de eerste keer door de Turken belegerd, de tweede keer in 1683. Ook werd Wenen twee keer ingenomen door [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]]. Tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]] was er in Wenen een tekort aan voedingsmiddelen en medicijnen. In 1921 werd Wenen gescheiden van de rest van Oostenrijk. In 1938 werden alle synagogen verwoest. Na de Tweede Wereldoorlog kreeg Wenen er meer gebouwen aan de skyline bij.

==Bezienswaardigheden==
[[Bestand:Wien Burgtheater.jpg|right|200px|thumb|''Het [[Burgtheater]].'']] 
In Wenen zijn er veel bezienswaardigheden. Er staan een heleboel kerken en kathedralen. De bekendste is de [[Stephansdom (Wenen)|Stephansdom]], die is gebouwd in de 12de eeuw. Maar ook de [[Augustijnenkerk (Wenen)|Augustijnenkerk]], de [[Karlskirche]] en de [[Minorietenkerk]] staan in Wenen. 

Naast kerken staan er ook veel paleizen in Wenen. Het [[Schloss Schönbrunn]] is zelfs werelderfgoed. Het paleis diende als zomerpaleis van de Oostenrijkse keizers. Het was de bedoeling dat het nog mooier zou worden dan het [[Paleis van Versailles]]. Ook al is het kleiner dan het Franse paleis, het blijft groot en indrukwekkend. Ook staan [[Slot Belvedere]], [[Paleis Mollard-Clary]], [[Palais Equitable]], [[Paleis Auersperg]] en de [[Hofburg]] in Wenen. Ook staat het [[Prater]], dat is een heel oud open attractiepark met de oudste reuzenrad ter wereld, in de Oostenrijkse hoofdstad. Het Haus des Meeres is een groot aquarium in een oude bunker. 

De eeuwenoude Spaanse Rijschool is ook heel bekend. Het ras dat er wordt gebruikt is de [[lippizaner]]. 

De [[Tiergarten Schönbrunn]] is de oudste dierentuin ter wereld en ligt vlakbij het paleis Schloss Schönbrunn. 

De [[Kapuzinergruft]] is al eeuwenlang de begraafplaats van de familie Habsburg die heel lang aartshertog en keizer van Oostenrijk zijn geweest. Het [[Dorotheum]] is het grootste veilinghuis in Centraal-Europa. 

In Wenen staat ook het grootste museum van Oostenrijk: de [[Kunsthistorisches Museum Wien]]. Naast dit museum zijn ook de [[Albertina (Wenen)|Albertina]] en het [[Liechtenstein Museum]] erg bekend. In het Liechtenstein Museum is een collectie van het Huis van Liechtenstein te zien. Ook staat er in Wenen een groot complex met oude en nieuwe musea, het [[MuseumsQuartier]]. 

Behalve al deze musea heeft Wenen ook een aantal belangrijke theaters. Het [[Burgtheater]] en het [[Kärntnertortheater]] zijn het bekendste. In Wenen is ook veel opera te vinden. In Wenen staan twee belangrijke operagebouwen. Namelijk de [[Weense Staatsopera]] en het [[Theater an der Wien]]. 

Er zijn in Wenen natuurlijk ook veel nieuwe gebouwen te vinden, bijvoorbeeld de [[Millennium Tower (Wenen)|Millennium Tower]]. Dit is zelfs één van de grootste gebouwen van Europa. Ook het [[Parlementsgebouw (Wenen)|parlementsgebouw van Wenen]] wordt vaak gezien als een van de mooiste gebouwen van de stad. Wat ook als belangrijk onderdeel van de skyline van Wenen wordt gezien is de [[Donautoren]], een 252 meter hoge toren die zelfs het hoogste gebouw van Oostenrijk is.

==Bestuurlijke indeling==
De deelstaat Wenen bestaat uit 23 districten:
{{Kolommen
|Kolom1=
*[[Innere Stadt (Wenen)|I Innere Stadt]]
*[[Leopoldstadt|II Leopoldstadt]]
*[[Landstraße|III Landstraße]]
*[[Wieden (Wenen)|IV Wieden]]
*[[Margareten|V Margareten]]
*[[Mariahilf|VI Mariahilf]]
*[[Neubau|VII Neubau]]
*[[Josefstadt|VIII Josefstadt]]
*[[Alsergrund|IX Alsergrund]]
*[[Favoriten|X Favoriten]]
*[[Simmering|XI Simmering]]
*[[Meidling|XII Meidling]] 
|Kolom2=
[[Bestand:Vienna, administrative divisions - Nmbrs.svg|right|300px|thumb|De districten van Wenen.]]
*[[Hietzing|XIII Hietzing]]
*[[Penzing (Wenen)|XIV Penzing]]
*[[Rudolfsheim-Fünfhaus|XV Rudolfsheim-Fünfhaus]]
*[[Ottakring|XVI Ottakring]]
*[[Hernals|XVII Hernals]]
*[[Währing|XVIII Währing]]
*[[Döbling|XIX Döbling]]
*[[Brigittenau|XX Brigittenau]]
*[[Floridsdorf|XXI Floridsdorf]]
*[[Donaustadt|XXII Donaustadt]]
*[[Liesing|XXIII Liesing]]
}}

==Geloof==
In Wenen hebben veel mensen natuurlijk ook een geloof. De meeste mensen horen bij de [[Rooms-Katholieke Kerk]], maar ook een groeiend aantal mensen is moslim en orthodox. In Wenen woont ook de aartsbisschop van het aartsbisdom Wenen.
{| class="wikitable sortable"
! Geloof 
! Aanhang (%)
|-
| Rooms-katholiek
| align="right" | 41,3
|-
| Islamitisch
| align="right" | 11,6
|-
| Orthodox
| align="right" | 8,4
|-
| Protestants
| align="right" | 4,2
|-
| Overige geloven
| align="right" | 2,9
|-
| Niet-gelovig
| align="right" | 31,6
|}

== Culinair ==
[[Bestand:Sachertorte DSC03027.JPG|right|200px|thumb|''Een [[Sachertorte]].'']]
De Weense keuken is een soort van mengelmoes van allerlei culturen. Het is een mengelmoes van de Italiaanse, de Boheemse, de Slowaakse en de Hongaarse keuken. Hieronder vind je een aantal bekende gerechten:
* [[Apfelstrudel]]
* [[Germknödel]]
* [[Sachertorte]]
* [[Tafelspitz]]
* [[Wiener Schnitzel]]
Wenen heeft een grote koffiecultuur. In Wenen zijn meer dan 500 koffiehuizen. In elk koffiehuis hebben ze wel andere koffie en gebakjes. Sommige koffiehuizen lijken nog geen eens meer op koffiehuizen. Het [[Café Central (Wenen)|Café Central]] lijkt meer op een paleis dan een koffiehuis en in het [[Hotel Sacher]] is ook een groot koffiehuis te vinden. Enkele bekende koffiespecialiteiten zijn de [[Einspänner]], de [[Wienermelange]] en de [[Ristretto]].

== Onderwijs ==
In Wenen zijn twee universiteiten te vinden:
* [[Universiteit van Wenen]]
* [[Technische Universiteit Wenen]]

== Stedenbanden ==
{{Kolommen2|Kolom1=
* {{RS}}, [[Belgrado]], sinds 2003
* {{HU}}, [[Boedapest]], sinds 1990
* {{SK-VLAG}}, [[Bratislava]], sinds 1993
* {{CZ}}, [[Brno]], sinds 1998
* {{TR}}, [[Istanboel]], sinds 2010
| Kolom2=
* {{UA}}, [[Kiev]], sinds 1991
* {{RU}}, [[Moskou]], sinds 1991
* {{IL}}, [[Tel Aviv]], sinds 2005
* {{PL}}, [[Warschau]], sinds 2001
* {{HR}}, [[Zagreb]], sinds 1994
}}
[[Bestand:Panorama Vienna.jpg|1000px|left|thumb|Een panorama van Wenen]]

[[en:Vienna]]
[[es:Viena]]
[[fr:Vienne (Autriche)]]
[[it:Vienna]]
{{Navigatie deelstaten Oostenrijk}}
{{Navigatie Hoofdsteden Europa}}
{{Grote Oostenrijkse steden}}
[[Categorie:Hoofdstad in Europa]]
[[Categorie:Wenen]]
[[Categorie:Basiswoordenlijstgroep8]]