Brontekst bekijken van Karveel

[[Bestand:Portuguese Caravel.jpg|miniatuur|Model van een Portugees karveel met duidelijke latijnzeilen.]]
De '''karveel''' (Portugees: ''caravela'' ) is een klein wendbaar zeilschip dat in de 15e eeuw door de Portugezen werd gebruikt om langs de West-Afrikaanse kust en de [[Atlantische Oceaan]] te verkennen. De zogeheten latijnzeilen gaven het snelheid en het vermogen om makkelijker aan de wind te zeilen (onder een hoek van ca. 45° tegen de wind in). Karvelen werden door de Portugezen en Castilianen gebruikt voor de  verkenningsreizen over de oceaan in de 15e en 16e eeuw, tijdens het tijdperk van de ontdekkingsreizen.

De naam karveel komt mogelijk van de veel oudere [[Coracles]].

Karvelen werden gebruikt voor de zeevisserij en voor het vervoeren van vracht langs de kust. Het waren kleine, licht gebouwde schepen - misschien van 20.000 Kg of minder, met een bemanning van ca. 5 man. Ze hadden twee tot drie [[Mast|masten]].

Ze lijken op een [[Kraak (zeilschip)|kraak]], maar zijn ranker en de opbouw (kasteel) is lager.
[[Bestand:Overnaads-karveel.gif|miniatuur|Overnaads en karveelbouw]]
Het is ook de naamgever aan de soort betimmering van de huid van de romp; de karveelbouw.

== Ontdekkingsreizigers ==
De karveel werd het favoriete vaartuig voor Portugese ontdekkingsreizigers zoals ''Diogo Cão'', [[Bartolomeu Dias]] of ''Gaspar en Miguel Corte-Real'', en voor [[Christoffel Columbus|Christopher Columbus]]. Ze waren wendbaar en gemakkelijker te varen. De karveel kon stroomopwaarts varen in ondiepe kustwateren. Met de latijnzeilen eraan bevestigd, was het zeer manoeuvreerbaar (stuurbaar) en kon het veel dichter bij de kust varen.

De ''Santa María'' van Columbus was een iets grotere ''nau'' van ongeveer 100 ton die dienden als het vlaggenschip en de ''Pinta'' en ''Niña'' waren kleinere karvelen van ongeveer 15-20 m met een breedte van 6 m en een waterverplaatsing van ongeveer 60-75 ton.

De karveel bleef tot in de 17e eeuw in gebruik.
[[Categorie:Scheepvaart]]