Brontekst bekijken van Huis Saksen-Coburg en Gotha

{{Infobox adellijk huis
| naam            = Huis Huis Saksen-Coburg en Gotha
| wapenschild     = Wappen Sachsen Coburg Gotha.png
| ander formaat   = 200
| onderschrift    = Wapen van Saksen-Coburg en Gotha
| wapenspreuk     = geen 
| stamvader       = Ernst I. Anton Carl Ludwig van Saksen-Coburg-Gotha (1826)
| laatste heerser = Carl Eduard Hertog van Saksen-Coburg en Gotha (1918)
| hoofd           = * Carl Eduard Hertog van Saksen-Coburg en Gotha (1918-1954)<br />* Friedrich Josias Prins van Saksen-Coburg en Gotha (1954-1998)<br />* Andreas Prins van Saksen-Coburg en Gotha (sinds 1998)
| uitgestorven    = 
| afzetting       = 9 november 1918
| hoofdtak        = Oorprong [[Huis Wettin]]
| zijtak          =
| titels          = Hertog en Prins
}}
Het '''Huis Saksen-Coburg en Gotha''' is een koninklijk huis dat over verschillende Europese landen regeert/regeerde. Oorspronkelijk was het huis Duits, maar het is daarnaast Engels, Belgisch, Bulgaars en Portugees (geweest). Het huis is ontstaan uit het Huis Saksen-Coburg-Saalfeld. Dit is ontstaan uit het nog veel oudere [[Huis Wettin]]. Het Huis kreeg de naam Saksen-Coburg en Gotha toen het het [[Hertogdom Saksen-Coburg en Gotha]] in handen kreeg. 

==Landen waar het huis over (heeft) geregeerd==
===België===
[[Bestand:Leopold portret winterhalter.jpg|left|200px|miniatuur|Leopold I van België]]
Na de [[Belgische Revolutie]] werd België een onafhankelijk koninkrijk. Als koning vonden ze [[Leopold I van België|Leopold van Saksen-Coburg en Gotha]], de jongere broer van hertog Ernst I. Toen de [[Eerste Wereldoorlog]] was afgelopen besloot koning [[Albert I van België|Albert I]] om het huis niet meer "van Saksen-Coburg en Gotha" te noemen. Dit was omdat de Duitsers België waren binnengevallen en ze vreselijke misdaden hadden gepleegd. Sindsdien heet het huis het [[Huis België]]. De volgden koningen kwamen uit het Huis Saksen-Coburg en Gotha:
{| class="wikitable"
!Voornaam
!Levensdata
!regeringsperiode
!getrouwd met
!Opmerkingen
|-
|[[Leopold I van België|Leopold I]] 
|1790-1865
|1831-1865
|eerste huwelijk Charlotte Augusta van Wales
tweede huwelijk Karoline Bauer

derde huwelijk Louise, geboren prinses van Orléans
|geboren als hertog van Saksen-Coburg-Saalfeld
|-
|[[Leopold II van België|Leopold II]] 
|1835-1909
|1865-1909
|eerste huwelijk Marie Henriette, geboren aartshertogin van Oostenrijk en koninklijke prinses van Hongarije
tweede huwelijk Blanche Zélia Joséphine Delacroix
|1885-1908 ook soeverein van de Congo Vrijstaat
|-
|[[Albert I van België|Albert I]]
|1875-1934
|1909-1934
|Elisabeth , geboren hertogin in Beieren
|
|-
|Leopold III.
|1901-1983
|1934-1951
|eerste huwelijk Astrid , geboren prinses van Zweden
tweede huwelijk Mary Lilian Baels
|1945-1950 onder het bewind, afstand van de troon in 1951
|-
|[[Boudewijn I van België|Boudewijn]]
|1930-1993
|1951-1993
|Fabiola de Mora y Aragon
|
|-
|Albert II
|* 1934
|1993-2013
|Paola Ruffo di Calabria
|ontslag genomen op 21 juli 2013
|-
|Philippe
|* 1960
|2013–
|Mathilde d'Udekem d'Acoz
|}

===Portugal===
[[Bestand:Pedro V, King of Portugal - Winterhalter 1854.jpg|right|200px|miniatuur|Peter V van Portugal]]
Ferdinand van Saksen-Coburg en Gotha trouwde in 1836 met koningin [[Maria II van Portugal]] uit het [[Huis Bragança]]. Hij werd toen Hertog [[Ferdinand II van Portugal]] en hieruit ontstond het [[Huis Bragança-Saksen-Coburg en Gotha]]. Dit huis regeerde tot de uitroeping van de republiek in 1910 over Portugal. Koningen die uit dit huis kwamen waren:
{| class="wikitable"
!Voornaam
!Levensdata
!regeringsperiode
!getrouwd met
!Opmerkingen
|-
|[[Ferdinand II van Portugal|Ferdinand II]] 
|1816-1885
|1853-1555*
|[[Maria II van Portugal|Maria II]] (1819 - †1853) koningin (1826 -1828 en 1834-1853)
|Ferdinand II wordt Hertog op 6 april 1836 bij het trouwen
|-
|[[Peter V van Portugal|Peter V]] 
|1837-1861
|1855-1861
|1858 Prinses Stephanie van Hohenzollern (1837-1859)
|*Ferdinand II van 1853-1855 regent na overleiden Maria II
|-
|[[Lodewijk I van Portugal|Lodewijk I]]
(Ludwig)
|1838-1889
|1861-1889
|1862 Prinses Maria Pia van Savoye (1847-1911)
|
|-
|[[Karel I van Portugal|Karel I]]
(Charles)
|1863-1908
|1889-1908
|1886 Prinses Amélie van Orléans (1865-1951)
|Karel I vermoord op 1 februari 1908, heeft [[João Franco]] nog benoemd
|-
|[[Emanuel II van Portugal|Emanuel II]]
(Manuel II)
|1889-1932
|1908-1910
|1913  Auguste Viktoria von Hohenzollern-Sigmaringen (1890-1966)
|Emanuel II afgezet op 5 oktober 1910, Portugal Republiek
|}

===Verenigd Koninkrijk===
[[Bestand:Edward VII in coronation robes.jpg|left|200px|miniatuur|Eduard VII van het Verenigd Koninkrijk]]
Koningin [[Victoria van het Verenigd Koninkrijk]] trouwde met Albert van Saksen-Coburg en Gotha. Hij werd geen koning, maar Victoria's opvolgers heetten wel "van Saksen-Coburg en Gotha". Net zoals in België werd hier na de Eerste Wereldoorlog de Duitse naam afgeschaft. Sindsdien heet het huis het [[Huis Windsor]]. De volgende koningen kwamen uit het het huis Saksen-Coburg en Gotha:
*[[Edward VII van het Verenigd Koninkrijk|Eduard VII]] (1901-1910)
*[[George V van het Verenigd Koninkrijk|George V]] (1910-1936)

===Bulgarije===
[[Bestand:Ferdinand of Bulgaria.jpg|right|200px|miniatuur|Ferdinand I van Bulgarije]]
Dan had je nog Ferdinand van Saksen-Coburg-Gotha-Kahory. Hij werd na het aftreden van Alexander van Bulgarije koning van dat land. Tot de afschaffing van de monarchie in 1946 heeft het huis over Bulgarije geregeerd. De volgende koningen kwamen uit het huis:
*[[Ferdinand I van Bulgarije|Ferdinand]] (1887-1918)
*[[Boris III van Bulgarije|Boris III]] (1918-1943)
*[[Simeon II van Bulgarije|Simeon II]] (1943-1946)

===Saksen-Coburg en Gotha===
[[Bestand:Deutsches R Coburg Gotha.png|left|200px|miniatuur|Saksen-Coburg en Gotha in het groen (midden Duitsland).]]
Het huis heeft natuurlijk ook geregeerd over Saksen-Coburg en Gotha in het [[Duitse Keizerrijk]]. Tot de [[Novemberrevolutie]] in 1918 regeerden daar:
{| class="wikitable"
!Voornaam
!Levensdata
!regeringsperiode
!getrouwd met
!Opmerkingen
|-
|[[Ernst I van Saksen-Coburg en Gotha|Ernst I]] 
|1784-1844
|1826-1844
|eerste huwelijk Dorothe Luise , geboren hertogin van Saksen-Gotha-Altenburg,
tweede huwelijk Marie , geboren prinses van Württemberg
|1806-1826 Hertog van Saksen-Coburg-Saalfeld
|-
|[[Ernst II van Saksen-Coburg en Gotha|Ernst II]]
|1818-1893
|1844-1893
|Alexandrine , geboren prinses van Baden
|
|-
|[[Alfred van Saksen-Coburg en Gotha|Alfred]]
|1844-1900
|1893-1900
|Maria Alexandrovna , geboren Groothertogin van Rusland
|ook Britse hertog van Edinburgh
|-
|[[Karel Eduard van Saksen-Coburg en Gotha|Karel Eduard]]
|1884-1954
|1900-1918
|Viktoria Adelheid , geboren prinses van Sleeswijk-Holstein-Sonderburg-Glücksburg
|tot 1905 onder regentschap

1918 afschaffing van de monarchie en troonsafstand als hertog

tot 1919 en de Britse hertog van Albany

in 1919 intrekking van alle Britse titels en onderscheidingen
|}
[[Categorie:Adellijk huis|S]]
[[Categorie:Geschiedenis van België]]
[[Categorie:Geschiedenis van het Verenigd Koninkrijk]]
[[Categorie:Geschiedenis van Bulgarije]]
[[Categorie:Geschiedenis van Portugal]]
[[Categorie:Duits koningshuis]]