Brontekst bekijken van Perceval of het verhaal van de Graal

{{Infobox boek
| titel              = Perceval
| afbeelding         = Perceval-arrives-at-grail-castle-bnf-fr-12577-f18v-1330-detail.jpg
| ander formaat      = 
| alternatieve titel = Het verhaal van de Graal<br/>[[Frans]]: ''le Conte du Graal''
| schrijver          = [[Chrétien de Troyes]]
| taal               = [[Oudfrans]]
| land               = {{FR}}
| genre              = [[Arthurroman]], [[ridderroman]]
| datum              =
| isbn               =
| uitgever           =
| bijzonderheden     = Achtlettergrepig gedicht, [[eindrijm]]
| tekst              =
}}
'''Perceval of het verhaal van de Graal''' ([[Frans]]: ''Perceval ou le Conte du Graal'') is een [[Frankrijk|Franse]] [[ridderroman]] en [[Arthurroman]]. Het verhaal is tussen 1182 en 1190 geschreven door [[Chrétien de Troyes]] en komt uit het noorden van Frankrijk. De roman wordt gezien als een van de beste boeken uit de [[middeleeuwen]].

Perceval is een van de [[ridder]]s van de [[Orde van de Ronde Tafel]], de ridderorde van [[koning Arthur]].

== Achtergrond ==
[[Bestand:Codex Manesse Der von Kürenberg.jpg|thumb|left|280px|De [[hoofse minne]] (liefde aan een middeleeuws hof) zoals te zien in de ''Codex Manesse'' (ca. 1300).]]
{{zieook|Zie [[middeleeuwen]] en [[ridderroman]] voor de hoofdartikelen over dit onderwerp.}}
Veel verhalen uit [[Europa (werelddeel)|Europa]] gingen in de middeleeuwen over [[koning]]en en [[ridder]]s die allerlei [[heldhaftig]]e dingen deden. Denk hierbij aan het redden van een [[jonkvrouw]], [[trouw zijn]] aan je [[heer]] en het winnen van de [[liefde]] van een vrouw. Sommige ridderverhalen gaan over echte mensen, maar andere zijn weer verzonnen. Onder de [[adel]] vonden de mensen het [[leuk]] om deze verhalen te lezen. Toch werden de verhalen ook om een andere reden geschreven: het [[opvoeden]] van mannen tot 'goede' [[ridder]]s. Verhalen over het redden van jonkvrouwen, trouw zijn aan je heer en het winnen van de liefde hadden namelijk een [[doel]]. Al die dingen, met een moeilijk woord [[motief (reden)|motieven]], lieten aan ridders in [[opleiding]] zien hoe ze zich moesten gedragen. In de middeleeuwen werd het belangrijk gevonden dat ridders [[elegant]], heldhaftig en trouw waren.

Toch was niet alles mooi in de middeleeuwen. De ridderverhalen werden geschreven voor de adel: rijke mensen die [[geld]] en [[platteland|land]] hadden, en bij de koning hoorden. Dit waren erg weinig mensen: de overgrote meerderheid van de mensen was in de middeleeuwen arm. [[arm (niet rijk)|Arme]] mannen hadden helemaal geen tijd om op een [[moeilijk]]e manier de [[liefde]] van hun vrouw te winnen. Mannen en vrouwen moesten hard werken om te [[overleven]]. Sommige [[boer]]en hadden land of waren vrij, maar de meesten moesten hard werken op het land van hun landheer. Deze boeren werden [[horigen]] genoemd. De boeren moesten het merendeel van hun [[gewas]]sen afstaan aan de landheer en mochten een klein deel zelf houden. In de [[stad]] was het leven ook niet makkelijk. De [[hygiëne]] was er minder goed dan nu, waardoor veel mensen aan [[ziek]]ten doodgingen. Dat wil niet zeggen dat de mensen volledig [[vies]] waren, want er werd wel degelijk schoongemaakt. Toch was het leven minder schoon dan nu. In de stad werkten de mensen hard sloten zich aan bij een [[gilde]], een [[vereniging]] van mensen met hetzelfde beroep. Al met al vonden de mensen in de middeleeuwen manieren om zich te [[vermaken]]. Daarnaast waren mensen veel meer gericht op het leven na de [[dood]]. Bijna iedereen in Europa was [[religie|gelovig]] en ging naar de [[kerk]]. De mensen lazen niet zelf uit de [[Bijbel]], maar de [[priester]] vertelde hoe er moest worden geleefd. De [[combinatie]] van geloof, werk en vermaak zorgde ervoor dat mensen, ongeacht hun [[situatie]], wel [[zingeving]] hadden in hun leven. Samengevat was het leven – vergeleken met nu – in de middeleeuwen niet goed, maar voor de mensen zelf voelde het niet [[vreselijk]] aan. De middeleeuwen worden vaak als heel slecht gezien, omdat er in de [[Verlichting]] en het [[Victoriaans tijdperk]] [[neerbuigend]] werd gekeken naar mensen in de middeleeuwen. Dit gebeurde (en gebeurt nog steeds) omdat mensen vaak vanuit hun eigen (betere) tijd een [[oordeel]] vellen over een andere (minder goede) tijd. Met een moeilijk woord heet dit [[presentisme]].

=== Perceval ===
[[Bestand:Holygrail.jpg|thumb|right|250px|Een maagd houdt de Heilige Graal vast (geschilderd door Dante Gabriel Rossetti in 1874).]]
Verhalen zoals ''Perceval of het verhaal van de Graal'' worden [[ridderroman]]s genoemd. ''Perceval'' en veel van deze romans gaan over het hof van [[koning Arthur]]. In deze romans gaat het naast het zijn van een goede ridder ook over een [[zoektocht]] naar iets. Met een moeilijk woord heet dit een [[queeste]]. In deze zoektocht of queeste moet een ridder vaak iets vinden of een doel bereiken. De ridderromans worden zo geschreven dat de ridder dit alleen kan bereiken als hij zich als een goede ridder gedraagt. Dat wil dus zeggen dat hij jonkvrouwen moet redden, trouw moet zijn aan zijn heer, altijd heldhaftig moet zijn en op een elegante manier de liefde van een vrouw hoort te winnen. 

Daarnaast is het [[christendom]] erg belangrijk in ridderromans. In de middeleeuwen leefden de mensen met het oog op de wil van [[God]] en had de [[kerk]] veel te zeggen. Dit komt terug in ridderromans. In ''Perceval of het verhaal van de Graal'' moet ridder Perceval op zoek naar de [[Heilige Graal]]. Deze schaal is volgens de christelijke traditie gebruikt bij het [[Laatste avondmaal]] van Jezus Christus en dus een belangrijke [[relikwie]]. In de middeleeuwen werden aan deze relikwieën [[magie|magische]] krachten toegekend.

Dat ''Perceval of het verhaal van de Graal'' een roman wordt genoemd, wil niet zeggen dat het in de middeleeuwen werd gelezen zoals dat nu gebeurt. De oorspronkelijke tekst is in het Oudfrans geschreven en is door de schrijver op [[rijm (stijlfiguur)|rijm]] gezet. Dat geeft aan dat het verhaal vooral [[mondeling]] werd voorgedragen door [[troubadour]]s of [[minstreel|minstrelen]]; een rijmende tekst is makkelijker te [[geheugen (mens)|onthouden]]. Ook kwamen mensen erop af, omdat de tekst mooi werd voorgedragen. Naast het rijm valt aan het verhaal ook op dat het in vraag-en-antwoordvorm is geschreven. Dat houdt in dat het ene [[personage]] een vraag stelt en dat het andere [[personage]] daar antwoord op geeft.

=== Dubbele titel ===
In de middeleeuwen (en ook nog wel tijdens de Verlichting en het Victoriaans tijdperk) was het gebruikelijk dat verhalen ([[literatuur]]) twee [[titel (taalkundig)|titels]] hadden. Beide titels hadden een aparte [[functie]]: de ene titel vertelt vaak wie de hoofdpersoon is en de andere titel vertelt wat het doel is in het verhaal. Tegenwoordig wordt er een duidelijker [[onderscheid]] gemaakt tussen een titel en een [[ondertitel]]. Vaak wordt er niet meer gebruik gemaakt van het woordje 'of', maar wordt een ondertitel kleiner geschreven onder de titel, of wordt er een [[dubbele punt]] gebruikt.

== Verhaal ==
{{Verhaal}}
De ridder Perceval is de [[hoofdpersoon]] van het verhaal. Hij moet op zoek naar de Heilige Graal, de schaal die is gebruikt bij het Laatste avondmaal van Jezus Christus. Aan het begin van het verhaal is Perceval nog geen ridder, maar woont hij bij zijn [[moeder]]. 
[[Bestand:Rogelio de Egusquiza - Parsifal.jpg|thumb|275px|left|Perceval (geschilderd door Rogelio de Egusquiza in 1910).]]
Percevals moeder wil dat haar zoon nooit komt te weten wat een [[ridder]] is, omdat haar man en andere zoons als ridders zijn doodgegaan. Perceval komt toch erachter dat er ridders bestaan en wil ook een ridder komt. Zijn moeder wil dit niet, maar verteld hem uiteindelijk wat hij moet doen als hij een ridder wordt. Perceval moet alle [[vrouw (term)|vrouw]]en die hij ontmoet met [[respect]] behandelen, alleen omgaan met goede [[man (geslacht)|man]]nen en [[God]] blijven eren. Vol goede moed probeert Perceval een geslaagd ridder te zijn, maar hij heeft er geen [[talent]] voor. Hij gaat zonder een ridderskostuum op pad en doet niets goed. Perceval blijft de meest [[dwaas|dwaze]] vragen stellen. Gornement, een man die de [[leermeester]] van Perceval is, slaat hem uiteindelijk tot ridder. Hij vertelt aan Perceval dat hij vooral geen vragen moet stellen.

Tegenover het verhaal van Perceval wordt het verhaal van Walewein ([[Frans]]: ''Gaulain'') gezet. Opmerkelijk is dat niet Perceval, maar ridder Walewein ([[Frans]]: ''Gaulain'') het [[perfect]]e voorbeeld van een goede ridder is.

{{Citaat|Ik weet wat ik beweer; hij werd ooit in de strijd gewond en is sindsdien niet meer gezond, hij kreeg te maken met een spies, die trof hem midden in zijn lies, hij lijdt veel pijn, laat zich verplegen en kan zich niet meer voortbewegen, laat staan dat hij nog paard kan rijden.|De jonkvrouw vertelt aan Perceval wat de koning scheelt.<br/> Chrétien de Troyes, De Graal. Vertaling uit 2006 door Art Posthuma en uitgegeven te Amsterdam door Athenaeum-Polak & Van Gennep.}}
Perceval komt in zijn queeste allerlei figuren tegen, zoals een jonkvrouw en de Visserkoning ([[Frans]]: ''le Roi Pêcheur''). De Visserkoning speelt een belangrijke rol in het verhaal van Perceval. Perceval komt bij de koning op bezoek. Een koning hoort in de middeleeuwen zijn land te beschermen, maar de Visserkoning kan dit niet meer. 

De jonkvrouw vertelt aan Perceval dat de koning in een strijd door een [[lans]] in het midden van zijn [[lies]] geraakt. Hierdoor lijdt hij veel [[pijn]] en kan hij geen kinderen krijgen. Net zoals de koning [[onvruchtbaar]] is, is ook het land rondom zijn kasteel dat. Er groeit namelijk niks op. De koning wordt de Visserkoning genoemd, omdat hij veel vist in zijn vrije tijd. Door de wond kan hij namelijk geen paard meer rijden. Intussen wacht de koning op een [[uitverkorene]] die zijn wond kan genezen. De jonkvrouw vertelt aan Perceval dat ze had gehoord dat de Heilige Graal magische krachten had. De Graal zou dus dan ook de wond van de koning kunnen genezen. 

Perceval vertelt aan de jonkvrouw wat hij allemaal heeft gezien tijdens zijn bezoek aan de koning: een zilveren bordje, een bebloede lans die bloedt, kandelaars met brandende kaarsen en bovenal de Graal. [[Naïef]] als hij was heeft hij echter niet naar de Graal gevraagd, omdat Gornement hem had geleerd om geen vragen te stellen. Perceval zwijgt waar hij had moeten spreken: de Graal had de koning kunnen genezen. 
[[Bestand:Perceval à la recluserie.jpg|thumb|250px|right|Perceval komt aan in het heremietenklooster.]]
{{Citaat|Wee! Jammerlijke Perceval, nu ga je werkelijk door een dal! Had maar gevraagd daar bij dat maal, je had de koning van zijn kwaal verlost binnen de kortste keren, en hij kon nu alweer regeren, baas over eigen lijf en leden; een tijd van bloei was ingetreden.|Perceval zweeg waar hij had moeten spreken.<br/> Chrétien de Troyes, De Graal. Vertaling uit 2006 door Art Posthuma en uitgegeven te Amsterdam door Athenaeum-Polak & Van Gennep.}}
Perceval zet in de vijf jaren daarna zijn tocht voort. Hij ontmoet een [[Heremiet (monnik)|heremiet]], een soort [[monnik]]. In het verhaal volgt Perceval het laatste advies van zijn moeder niet op; hij eert God niet. De monnik brengt hem terug bij het christelijke geloof en vertelt aan Perceval het [[geheim]] van de Graal. Perceval maakt een ontwikkeling door: van een dwaze, naïeve mislukkeling verandert hij in een ridder die de Graal koste wat het kost wil vinden.

Het boek is zo ingedeeld dat het steeds tussen Perceval en Walewein afwisselt. Het boek eindigt met een stuk van Walewein, maar gaat daarna niet meer verder. Hierdoor is het onbekend hoe het met Perceval afloopt.

== Stijl, verwijzingen en inhoud ==
[[Bestand:Arthur-Pyle Sir Gawaine the Son of Lot, King of Orkney.JPG|thumb|left|200px|Walewein zoals geïllustreerd door Howard Pyle in zijn ''The Story of King Arthur and His Knights'' ([[Nederlands]]: 'Het verhaal van koning Arthur en zijn ridders') uit 1903.]]
In ''Perceval of het verhaal van de Graal'' komen veel [[verwijzen naar|verwijzing]]en voor naar het [[christendom]] en het zijn van een goede ridder. In de middeleeuwen werd het namelijk belangrijk gevonden dat ridders [[elegant]], heldhaftig en trouw waren, en dat ze God eerden. 

=== Walewein ===
Om aan ridders te laten zien hoe ze zich moeten gedragen, wordt de dwaze Perceval in het verhaal tegenover Walewein, de [[ideaal|ideale]] ridder, gezet.

Anders dan Perceval is Walewein een geslaagde ridder. Hij redt zijn moeder, zijn voor hem onbekende zus en oma uit het [[kasteel]] van een vijand. Walewein is gekleed als een elegante ridder, gaat hoffelijk om met vrouwen en is heldhaftig genoeg om een kasteel te veroveren. Walewein is eerst dolblij: hij is een ware kasteelheer en heeft ook nog eens een nieuwe zus ontmoet. Die [[blijdschap]] slaat echter al gauw om in verveling. Waleweins zoektocht is tot een einde gekomen en nu moet hij voor altijd zijn kasteel [[verdedigen]]. 

=== De bebloede lans die nog steeds bloedt ===
Hoewel de lans niet gestoken is in het lichaam van een mens of een dier, blijft hij bloeden. De lans is een verwijzing naar de lans die de koning verwondde en een verwijzing naar de [[kruisiging]] van Jezus.

=== De Heilige Graal ===
De Graal is van [[goud]] en versierd met [[edelsteen|edelstenen]]. In de Heilige Graal zit een [[Rooms-Katholieke Kerk#De communie|hostie]]: een [[eetpapier|ouwel]] die het [[lichaam]] van Jezus Christus moet voorstellen. De Graal is dus heel bijzonder, maar dat heeft Perceval niet door. De ridder liet zich betoveren door al het moois wat hij zag (al het uiterlijke) en zag de Graal als een doodgewone schaal. Hij had niet door wat de ware [[betekenis]] (het innerlijke) van die schaal was. 

=== Het open einde ===
Wat ''Perceval of het verhaal van de Graal'' [[mysterie|mysterieus]] maakt, is dat het verhaal plotseling stopt, terwijl het niet af is. Schrijver Chrétien de Troyes overleed [[waarschijnlijk]] toen hij bezig was met het schrijven van het verhaal. Sommige [[literatuur]][[deskundige|kenners]] vinden dat het verhaal als voltooid moet worden gezien en dat het open einde het verhaal mysterieuzer maakt. Bovendien moet het verhaal worden bestudeerd zoals het is, omdat Chrétien als dode niet plotseling het verhaal af kan maken.

== Voorlopers en voortzettingen ==
In de vijftig jaar na de verschijning van ''Perceval of het verhaal van de Graal'' hebben veel dichters geprobeerd om het verhaal het einde te geven of een verhaal te schrijven of wat er zich vóór Perceval afspeelde. Van een aantal verhalen is niet bekend wie het heeft geschreven. 

=== Voorlopers ===
De ''Elucidation'' ([[Nederlands]]: 'Opheldering') is een voorloper of [[proloog]] op ''Perceval of het verhaal van de Graal''. De schrijver van het werk is niet bekend, omdat de naam van de schrijver er niet boven stond. Hoewel ''Elucidation'' een voorloper op het verhaal van Chrétien de Troyes is, komen er dingen in voor die juist tegenstrijdig zijn met dat verhaal. Volgens de ''Elucidation'' is de Visserkoning in de problemen gekomen, omdat ene koning Amangon de 'maagden van de waterpunt' had [[verkrachting|verkracht]]. De maagden waren degenen die voor het eten en drinken zochten. Hierdoor werd het land van de Visserkoning [[onvruchtbaar]]. Dit is een behoorlijke afwijking van het verhaal van Chrétien de Troyes: in ''Perceval of het verhaal van de Graal'' is het niet het sterven van de maagden, maar de lans in de lies die ervoor zorgde dat het land – net zoals de Visserkoning – onvruchtbaar werd. In de ''Elucidation'' is de lans niet belangrijk en moeten de ridders van de ronde tafel erachter komen wat er met de maagden is gebeurd.

Net zoals in het verhaal van Chrétien de Troyes vinden Perceval en Walewein het kasteel waar de Graal te vinden is. Perceval komt in het kasteel, maar zwijgt ditmaal níét. In plaats daarvan vraagt hij wat de Graal in het kasteel doet. Hij stelt vragen over een lijk en het gebroken zwaard, maar rept geen woord over de bebloede lans. De Graal is dat wat voor al het eten zorgt. Volgens de schrijver van de ''Elucidation'' heeft 'de goede heer' (God wordt hiermee niet bedoeld) het geheim van de Graal aan schrijver Chrétien de Troyes verteld. Opmerkelijk daaraan is dat het verhaal van Chrétien de Troyes erg afwijkt van de ''Elucidation''.

Een andere proloog op ''Perceval of het verhaal van de Graal'' is ''Bliocadran''. Van de tekst is weinig bekend, maar anders dan in de andere werken krijgt de vader van Perceval de naam 'Bliocadran'

=== Voortzettingen ===
''Perceval of het verhaal van de Graal'' heeft veel [[invloed]] gehad op de middeleeuwse literatuur. In heel Europa werden er verhalen geschreven over de queeste naar de Graal. De voorlopers en voortzettingen van het verhaal zijn hier een voorbeeld van. Het Nederlandse werk ''Perchevael'' is in de dertiende en veertiende eeuw uitgegeven. Dat werk bevat de delen van de ridderroman van Chrétien de Troyes die over Walewein gaan en het eerste vervolg. Van het verhaal van Perceval bestaat ook een versie in het Welsh ''Perdur son of Efrwag'' ([[Nederlands]]: 'Perdur, zoon van Efrwag'). 

==== ''Parzival'' ====
[[Bestand:Parzival und Condviramur.jpg|miniatuur|In ''Parzival'' wordt Perceval verliefd op koningin Conviramurs. Manuscript uit de werkplaats van Diebold Lauber (15e eeuw).]]
Het open einde van ''Perceval of het verhaal van de Graal'' heeft ertoe geleid dat veel mensen hebben geprobeerd om het verhaal af te maken. De bekendste bewerking van Perceval is die van Wolfram von Eschenbach. Deze [[Duitsland|Duitse]] [[dichter]] heeft tussen 1200 en 1210 zijn eigen ''Parzival'' geschreven. In de ''Parzival'' wordt het verhaal van Chrétien de Troyes afgemaakt: Perceval vindt de graal. Ook wordt in de versie van Von Eschenbach duidelijk waarom Perceval zo'n naïeveling is. De bewerking van Von Eschenbach was zo [[grondig]] dat zijn ''Parzival'' als een apart werk wordt gezien.

==== De drie vervolgen ====
Een aantal schrijvers heeft vervolgen geschreven op ''Perceval of het verhaal van de Graal''. 

Van het eerste vervolg bestaan drie versies: de kortste telt 9.500 versregels, de langste 19.600 versregels. Volgens de [[Verenigde Staten|Amerikaanse]] literatuur[[historicus]] is de kortste versie apart ontstaan van de ridderroman van Chrétien de Troyes, terwijl bij het schrijven van de langste versie juist veel [[inspiratie]] moet zijn opgedaan uit ''Perceval of het verhaal van de Graal''. Vroeger werd gedacht dat de Franse schrijver [[Wauchier de Denain]] het eerste vervolg had geschreven, maar door nieuwer onderzoek is het juist onduidelijk geworden of hij echt de schrijver was. Het eerste vervolg bestaat uit zes delen en keert niet meer terug naar het verhaal van Perceval.
Het verhaal gaat in het begin over Walewein. Hij krijgt de opdracht om een gebroken zwaard weer tot één te maken, maar dat kan alleen degene doen die ook de Visserkoning kan genezen. Walewein is een veel betere ridder dan Perceval, maar slaagt daar uiteindelijk niet in. Het eerste vervolg is hierdoor, maar ook om andere redenen, [[verschil]]lend van de versie van Chrétien. Het verandert veel van [[thema]] (niet meer Perceval tegenover Walewein, maar elke keer een ander personage met een andere boodschap) en gaat [[lang]] in op stukken die niet zo belangrijk zijn voor het uiteindelijke verhaal. Zo worden er 6.000 versregels geschreven over hoe ridder Caradoc, een andere ridder van de Ronde Tafel, aan zijn bijnaam is gekomen. 

Na het einde van het eerste vervolg, heeft een andere schrijver 10.000 versregels toegevoegd. Net zoals het eerste vervolg werd het tweede vervolg vroeger toegedicht aan Wauchier de Denain, maar ook dat is onwaarschijnlijk. Het tweede vervolg verschilt in stijl en lijkt qua stijl ook veel meer op ''Perceval of het verhaal van de Graal'' van Chrétien de Troyes. Perceval komt in dit deel wel terug, want aan het einde blijkt dat hij de enige is die het zwaard kan herstellen. Toch lukt dat hem niet helemaal: op de [[kling]] blijft een flinterdunne kras te zien, omdat Perceval – ondanks zijn lange zwerftocht – nog niet helemaal het karakter van een goede ridder heeft.

Van het derde vervolg is wel zeker wie het geschreven heeft. De schrijver heet Manessier en schreef 10.000 versregels. Hiermee maakte een einde aan het verhaal: de Visserkoning [[sterven|sterft]] en Perceval wordt de koning. Perceval, vroeger de mislukte ridder, heeft het allemaal: het koningschap, een kasteel, de Graal, de bebloede lans en een zilveren bordje. Toch kiest hij ervoor om zeven jaar later weer de bossen in te gaan. Net zoals de monnik die hem weer tot God bracht, wordt hij een heremiet. Wat bijzonder is aan het derde vervolg, is dat het ook delen gebruikt uit andere werken. Zo komt het avontuur 'Vreugde van het Hof' ([[Oudfrans]]: ''Joie de la Cour''; [[Frans]]: ''Joie de la court'') uit [[Erec en Enide]] (de eerste Arthurroman van Chrétien de Troyes) erin voor en de dood van Carcheloes (Calogrenant) uit [[Queeste vanden grale]]. 

Ook is er een 'tweede' derde vervolg. Dit wordt soms het vierde vervolg genoemd en is waarschijnlijk door de Franse dichter [[Gerbert de Montreuil]] geschreven. De Montreuil probeerde net zoals Manessier een einde te maken van het verhaal. Van het vervolg van De Montreuil is weinig overgebleven. Wel komt in het vervolg een verhaal over Tristan voor, een van de hoofdpersonen in de legende van [[Tristan en Isolde (legende)|Tristan en Isolde]].

=== ''Perlesvaus'' of ''Li Hauz Livres du Graal'' ===
''Perlesvaus'' of ''Li Hauz Livres du Graal'' ([[Nederlands]]: 'Perceval of het Hoge verhaal van de Heilige Graal') is een andere voortzetting van ''Perceval of het verhaal van de Graal''. Het is in de dertiende eeuw geschreven. ''Perlesvaus'' maakt een einde aan het verhaal van Perceval, maar wijkt net zoals de ''Elucidation'' behoorlijk af van het origineel van Chrétien de Troyes. 

De schrijver van ''Perlesvaus'' brengt het verhaal als een vertaling van een [[oorspronkelijk]] [[Latijn]]se tekst uit [[Avalon (mythologie)|Avalon]], een eiland uit de verhalen van koning Arthur en de Orde van de Ridders van de Ronde Tafel. Hiermee lijkt de schrijver een [[bewijs]] te willen maken voor de [[mythe]] van een monnik genaamd Josephus, die de verhalen over koning Arthur als waargebeurd ziet. De monnik Josephus komt voor in ''Estoire de Merlin'' ([[Nederlands]]: 'Het verhaal van Merlijn'), een verhaal over tovenaar [[Merlijn]]. Net zoals het eerste vervolg gaat ''Perlesvaus'' in [[detail]] in op alle verhalen van de ridders van de ronde tafel. Ook worden er verhalen verteld over ridders die in geen enkele andere Arthurroman voorkomen en worden over goede ridders juist slechte verhalen verteld. Hierdoor is er veel verschil tussen ''Perlesvaus'', andere bewerkingen en ''Perceval of het verhaal van de Graal'' van Chrétien de Troyes.

=== ''Sir Perceval of Galles'' ===
Een opmerkelijke versie van het verhaal is het Engelse ''Sir Perceval of Galles'' ([[Nederlands]]: 'Heer Perceval van Wales'), waarin er helemaal niet wordt gesproken over de Graal. In het verhaal komt vooral de klunzigheid van Perceval naar voren. Het verhaal is waarschijnlijk geschreven als een [[komedie]] op het origineel. De schrijver van het werk is onbekend.

=== Idyllen van den Koning ===
Het verhaal van Perceval is ook bewerkt of afgemaakt door de [[Verenigd Koninkrijk|Engelse]] dichter [[Alfred Tennyson]] in zijn ''Idylls of the King'' ([[Nederlands]]: 'Idyllen van den Koning' of 'Koningsidyllen') en door de [[Frankrijk|Franse]] [[schrijver]] [[Julien Gracq]] in zijn [[toneelstuk]] ''Le Roi Pêcheur'' ([[Nederlands]]: 'De Visserkoning'). [[Componist]] [[Richard Wagner]] heeft het verhaal van Perceval bewerkt tot een [[opera (muziek)|opera]].

== In de populaire cultuur ==
[[Bestand:Doune Castle east wall.jpg|200px|thumb|left|Hiermee begint de parodie ''Monty Python en de Heilige Graal''.]]
In de [[populaire cultuur]] wordt het verhaal van Perceval vaak als [[toneelstuk]] opgevoerd. Perceval komt als werk voor ook in de [[Indiana Jones]]films. 

In 1975 maakt [[Monty Python]] de film ''Monty Python and the Holy Grail'' ([[Nederlands]]: ''Monty Python en de Heilige Graal'') , een zeer bekende [[parodie]] op het verhaal van Perceval. De film begint met een kasteel (links op de foto), in werkelijkheid Douane Castle in Schotland. Dit stelt het kasteel van de Visserkoning voor. 

Een andere bekende film over het verhaal van Perceval is ''Perceval le Gallois'' ([[Nederlands]]: 'Perceval de Welshman'), een Franse film van Éric Rohmer uit 1978. In 1981 speelt Perceval een belangrijke rol in de film ''Excalibur'' van de [[Verenigd Koninkrijk|Brit]] [[John Boorman]]. Een jaar later, in 1982, brengt de Duitser Hans-Jürgen Syberberg de film ''Parsival'' uit. Syberberg heeft hiervoor ook gebruik gemaakt van ''Parzival'', de bewerking van Wolfram von Eschenbach. 

In 1991 maakte Terry Gilliam, een [[Verenigde Staten|Amerikaanse]] [[acteur]] uit Monty Python, weer een film over het verhaal van Perceval. Het verhaal werd in een modern jasje gegoten. Perceval heet in Gillims film ''The Fisher King'' ([[Nederlands]]: 'De Visserkoning').

== Informatie ==
*[https://www.dbnl.org/tekst/_bew001190701_01/_bew001190701_01_0091.php De Graalsage bij Chrétien de Troyes door G. Busken Huet (Digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren/De Beweging)]
*[https://www.boekmeter.nl/book/42122 Perceval ou Le Conte du Graal - Chrétien de Troyes (Bookmeter)]

[[Categorie:Franse literatuur]]
[[Categorie:Gedicht]]
[[Categorie:Ridderroman]]